Ulica Pawła Pośpiecha w Katowicach


Ulica Pawła Pośpiecha jest istotnym punktem w Katowicach, zlokalizowanym w wschodniej części dzielnicy Załęże. Pełni ważną rolę, łącząc ulicę Gliwicką na północnym wschodzie z ulicą F. Bocheńskiego na zachodzie.

Ciąg uliczny, który teraz nosi nazwę Pawła Pośpiecha, ma swoją historię sięgającą przed XIX wiek. Obecną nazwę ulica zyskała w okresie międzywojennym, co odzwierciedla jej ważne znaczenie w kontekście rozwoju miasta. Długość ulicy wynosi 1 353 m, co czyni ją znaczącą arterią w tym rejonie.

Wzdłuż ulicy znajdują się różnorodne budynki, w tym obiekty mieszkalne oraz zabudowa przemysłowo-usługowa. Nie można zapomnieć o cmentarzu oraz ogródkach działkowych, które także wzbogacają charakter tej części Katowic. Patronem ulicy jest ks. Paweł Pośpiech, co dodatkowo podkreśla jej lokalne znaczenie.

Przebieg

Ulica P. Pośpiecha rozpoczyna się przy skrzyżowaniu z ulicą Gliwicką oraz Żelazną. W tym miejscu znajduje się jedyne na tej ulicy skrzyżowanie, w którym ruch kierowany jest za pomocą sygnalizacji świetlnej, zainstalowanej w 2003 roku. Warto zaznaczyć, że numeracja budynków wzrasta w stronę południowo-zachodnią.

Ulica ta, prowadząc do torów kolejowych linii nr 137, krzyżuje się kolejno z następującymi ulicami: G. Narutowicza, M. Ledóchowskiego, skwerem J. Kukuczki oraz ulicą Macieja. Tuż przed torami kolejowymi, ulica się rozwidla, tworząc dwie osobne jezdnie po jednym pasie ruchu w obu kierunkach, przy czym jeden pas biegnie po nasypie, a kierunek jazdy zmienia się na północno-zachodni.

Pas północny mija cmentarz rzymskokatolickiparafii św. Józefa oraz krzyżuje się z ulicami J. Zarębskiego i W. Janasa. W pobliżu osiedla Janasa-Ondraszka droga P. Pośpiecha ponownie się łączy.

Kierując się dalej na północny zachód, mijamy na południu stację Katowice Towarowa oraz kolejowy przystanek osobowy Katowice Załęże. Na północy natomiast ulica krzyżuje się z ulicami Ondraszka i J. Wolnego. Ulica P. Pośpiecha kończy swój bieg przy skrzyżowaniu z ulicą F. Bocheńskiego.

Opis i dane techniczne

Ulica Pawła Pośpiecha znajduje się w katowickiej dzielnicy Załęże i rozciąga się na długości 1 353,0 m. Jest to droga gminna, klasyfikowana jako droga lokalna, z całkowitą powierzchnią 13 352,0 m². W sprawach administracyjnych zarządza nią Miejski Zarząd Ulic i Mostów w Katowicach. Ważnym elementem tej ulicy jest jej fragment, który znajduje się w pobliżu cmentarza; to odcinek będący w gestii Polskich Kolei Państwowych. W rejestrze TERYT ulica ta zarejestrowana jest pod numerem 17255 jako ulica Pawła Pośpiecha, a kod pocztowy dla adresów przy tej ulicy to 40-852.

Pod względem technicznym, fragment odcinka ulicy Pawła Pośpiecha, zaczynający się na skrzyżowaniu z ulicą F. Bocheńskiego, jest wykonany z mieszanki mineralno-asfaltowej, a do drogi przylega odpowiedni chodnik. Kolejna część tej drogi, rozciągająca się na około 400 metrów, zrealizowana została z kostki rzędowej, a chodnik jest wytyczony w zieleńcu. Naprawy miejsc po wyrwach lub obniżeniach wykonywane są za pomocą łat asfaltowych, co pozwala na utrzymanie drogi w dobrym stanie.

Na ulicy Pawła Pośpiecha nie kursują pojazdy miejskiego transportu zbiorowego Zarządu Transportu Metropolitalnego. Najbliższy przystanek dla komunikacji autobusowo-tramwajowej znajduje się na ulicy Gliwickiej (Załęże Pośpiecha). Zgodnie z doniesieniami z grudnia 2020 roku, z tego przystanku kursowały między innymi jedna linia autobusowa oraz trzy linie tramwajowe, zapewniające połączenia między Osiedlem Witosa oraz Załężem, aż do Szopienic-Burowca. Po drodze autobusy mijają także Koszutkę, Bogucice i Zawodzie. Z kolei tramwaje łączą tę część Załęża z innymi miastami, takimi jak Chorzów, Bytom i Świętochłowice, a także z różnymi dzielnicami Katowic, w tym Koszutką, Śródmieściem, Szopienicami-Burowcem i Zawodziem.

W obrębie ulicy istnieje również kolejowy przystanek osobowy Katowice Załęże, na którym zatrzymują się pociągi Kolei Śląskich. Pociągi te kursują w kierunku Częstochowy, Gliwic, Lublińca, Kluczborka oraz Oświęcimia.

Historia

Ulica Pawła Pośpiecha w Katowicach ma bogatą historię sięgającą XVIII wieku. Odcinek tej drogi został już uwieczniony na mapach z 1812 roku, a wówczas prowadził on dalej w stronę Załęskiej Hałdy. Zgodnie z informacjami przytoczonymi przez Ludwika Musioła, była to część traktu, który z Mikołowa prowadził do Pszczyny, znanego już w 1360 roku z nazwy via magna (łac. wielka droga). W kierunku północnym trasa przebiegała obok Dębu oraz Bytkowa do Bańgowa, gdzie łączyła się z szlakiem handlowym prowadzącym z Bytomia do Czeladzi, a stamtąd w kierunku Krakowa, który później stał się częścią drogi krajowej nr 94.

W latach 1844–1846 na tym terenie wybudowano linię kolejową przez Towarzystwo Kolei Górnośląskiej. Etapowane uruchomienie linii Wrocław – Mysłowice miało miejsce w częściach, a kluczowy odcinek ŚwiętochłowiceKatowice – Mysłowice został udostępniony 3 października 1846. W 1859 roku powstała stacja towarowa przy obecnym przystanku Katowice Załęże.

Również około 1883 roku miała miejsce inna ważna chwila – przy ulicy Pawła Pośpiecha powstała pierwsza zabudowa. Najstarszy budynek, znajdujący się pod nr 10, pochodzi z 1895 roku. Do wybuchu I wojny światowej zbudowano również inne obiekty, między innymi pod numerami 11 (1910), 13 (1909), 15 (1909), 16 (1903) oraz 20 (1910). W okolicach 1898 roku przy ulicy powstał również cmentarz rzymskokatolickiparafii św. Józefa.

W latach 1900–1922 ulica funkcjonowała pod nazwą Nicolaistrasse (co tłumaczy się jako ulica Mikołowska), nawiązując do swojej handlowej przeszłości w kierunku Piotrowic i Mikołowa. W 1922 roku nazwa często ulegała zmianom na ulicę Mikołowską, aż do 1924 roku, kiedy Załęże zostało formalnie włączone do Katowic, co zakończyło erę pod inną nazwą.

Dodatkowo w zachodniej części ulicy w 1922 roku zbudowano szpital dla dzieci, dysponujący dwiema budowlami, które łącznie mogły pomieścić 105 łóżek. W skład tej infrastruktury weszła także kaplica Matki Bożej Piekarskiej oraz modernistyczny budynek dawnego azylu dla bezdomnych, który powstał w 1928 roku i uzyskał status historycznego obiektu. W latach 1922–1925 Adolf Czwiklitzer przeniósł do nowo powstałych hal przy P. Pośpiecha 7 produkcję mydła i wód kolońskich, co doprowadziło do powstania Katowickich Zakładów Chemii Gospodarczej „Pollena-Savona”, które funkcjonowały ze zmianami od 1981 roku. W tym czasie w okolicy istniały również zakład kołodziejski Paweł Pissek, restauracja Bugla, sklep spożywczy oraz biuro Polskiego Związku Atletycznego.

Podczas niemieckiej okupacji Polski w latach 1939–1945 zmieniono nazwę ulicy na Wassermanweg. Po zakończeniu II wojny światowej powrócono do wcześniejszej nazwy. W tym okresie restauracja Grünfelda na rogu ulic P. Pośpiecha i Gliwickiej została przekształcona w Dom Kultury huty „Baildon”. W ramach budżetu obywatelskiego na rok 2015, w rejonie ulic P. Pośpiecha oraz M. Ledóchowskiego stworzono nowy plac zabaw, a także siłownię plenerową, zamieniając dotychczasowy obiekt. Rada Miasta Katowice w uchwale z 30 marca 2017 roku nadała temu miejscu nazwę skwer Jerzego Kukuczki. W październiku 2018 roku, w ramach projektu Plac na Glanc, przeprowadzono rewitalizację podwórka przy ulicy P. Pośpiecha 13.

Rok 2019 przyniósł nową inicjatywę pod nazwą „Dzielnicowa Galeria Niepodległości”, gdzie na ścianie budynku na rogu ulic G. Narutowicza i P. Pośpiecha umieszczono baner z wizerunkiem Wiktora Baranka. W 2020 roku miasto Katowice podjęło decyzję o wycince 18 topoli, które zrealizowano do końca tego samego roku. Ostatnie działania związane z wycinką były uzasadnione złym stanem fitosanitarnym roślin, z powodu położenia ich w obszarze zagrożenia dla ludzi i mienia, a w ich miejsce dokonano nasadzeń zastępczych.

Gospodarka i instytucje

Na ulicy P. Pośpiecha, w Katowicach, znajduje się wiele różnorodnych przedsiębiorstw i instytucji, które tworzą zróżnicowaną tkankę gospodarczą. Według danych z grudnia 2020 roku możemy tu spotkać sala zabaw, sklep ze skuterami oraz sklep spożywczy.

W ważnym punkcie tej ulicy znajduje się Katowickie Zakłady Chemii Gospodarczej „Pollena-Savona” na ulicy P. Pośpiecha 7, co sprawia, że miejsce to jest również istotne z punktu widzenia przemysłowego. Dodatkowo, Powiatowy Urząd Pracy w Katowicach z siedzibą pod adresem P. Pośpiecha 14 stanowi ważne wsparcie dla lokalnych mieszkańców w poszukiwaniu zatrudnienia.

Warto również wspomnieć o cmentarzu parafialnym, który należy do parafii św. Józefa. Cmentarz ten jest miejscem pamięci dla wielu rodzin, a jego lokalizacja dodaje znaczenia temu obszarowi. W pobliżu skrzyżowania ulicy Gliwickiej i P. Pośpiecha znajduje się również centrum rozrywki Punkt 44, które przyciąga mieszkańców i turystów oferując różnorodne atrakcje.

Na ulicy P. Pośpiecha znajdują się również dwa kompleksy rodzinnych ogródków działkowych: Baildon, zajmujący powierzchnię 2,68 ha, i Chryzantema o powierzchni 0,68 ha, co sprzyja lokalnym inicjatywom ogrodniczym oraz rekreacyjnym.

Dla wiernych rzymskokatolickich, którzy zamieszkują tę okolicę, parafia św. Józefa jest miejscem duchowego wsparcia. Na rogu ulicy Gliwickiej i P. Pośpiecha można dostrzec krzyż przydrożny, który stanowi symbol religijny tej społeczności. Obecna figura Najświętszej Maryi Panny została umieszczona w 2012 roku, otoczona przyjemnym zieleńcem, co sprawia, że jest to miejsce często odwiedzane przez mieszkańców.

Przypisy

  1. Justyna Przybytek-Pawlik: Dzielnicowa Galeria Niepodległości w Katowicach otwarta. To plenerowa galeria zdjęć bohaterów powstań śląskich. katowice.naszemiasto.pl, 08.05.2023 r.
  2. Charakterystyka firmy „POLLENA – SAVONA”. Rys historyczny i opis działalności firmy. analiza-portfelowa.eprace.edu.pl. [dostęp 01.12.2023 r.]
  3. Ewa Inn: 400 metrów wstydu dla miasta i udręki dla kierowców. katowice-zaleze.pl, 23.02.2019 r. [dostęp 09.12.2020 r.]
  4. Katowice mają kolejny Plac na Glanc. Zrewitalizowane podwórko w Załężu zachwyca. katowice.naszemiasto.pl, 19.10.2018 r. [dostęp 09.12.2020 r.]
  5. Rada MiastaKatowice, UCHWAŁA NR XXXVIII/743/17 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 30.03.2017 r. w sprawie nadania placowi nazwy "Skwer Jerzego Kukuczki".
  6. Szymon Kosek: PKP przekaże miastu niebezpieczną ulicę. katowice24.info, 05.12.2016 r. [dostęp 08.12.2020 r.]
  7. W Katowicach będą usuwać drzewa. Miasto przekonuje, że to konieczność. www.infokatowice.pl, 27.02.2020 r. [dostęp 09.12.2020 r.]
  8. Miejski Zarząd Ulic i Mostów w Katowicach: O Zarządzie. www.mzum.katowice.pl. [dostęp 14.11.2020 r.]
  9. Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 14.11.2020 r.]
  10. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. Wyszukiwanie. eteryt.stat.gov.pl. [dostęp 14.11.2020 r.]
  11. Archidiecezja Katowicka: KATOWICE-ZAŁĘŻE, Świętego Józefa. www.archidiecezja.katowice.pl. [dostęp 07.12.2020 r.]
  12. Antoni Steuer: Leksykon załęski. P. www.mhk.katowice.pl. [dostęp 07.12.2020 r.]
  13. Antoni Steuer: Leksykon załęski. C. www.mhk.katowice.pl. [dostęp 07.12.2020 r.]
  14. OpenStreetMap: Mapa Podstawowa. www.openstreetmap.org. [dostęp 07.12.2020 r.]
  15. Miejski Zarząd Ulic i Mostów w Katowicach: Zestawienie sygnalizacji świetlnych miasta Katowice 2011. www.mzum.katowice.pl. [dostęp 03.12.2020 r.]
  16. Rada MiastaKatowice, UCHWAŁA NR XL/925/13 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 11.09.2013 r. w sprawie zaliczenia dróg na terenie miasta Katowice do kategorii dróg powiatowych oraz gminnych.
  17. Katowickie budynki. katowickiebudynki.eu. [dostęp 08.12.2020 r.]
  18. Kancelaria Adwokacka Alpha Iuris: Kontakt. www.alphaiuris.com.pl. [dostęp 09.12.2020 r.]
  19. PKP Polskie Linie Kolejowe, Katowice Załęże. Rozkład jazdy na okres 08.11.2020 r. – 12.12.2020 r.
  20. Lech Szaraniec, Osady i osiedla Katowic, Katowice: Oficyna „Artur”, 1996 r.
  21. Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny, Atlas linii kolejowych Polski 2010, Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2010 r.
  22. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2013.
  23. Księgarnia Ludwika Fiszera (?): PLAN MIASTA WIELKICH KATOWIC I OKOLIC. maps.mapywig.org. [dostęp 07.12.2020 r.]

Oceń: Ulica Pawła Pośpiecha w Katowicach

Średnia ocena:4.79 Liczba ocen:6