UWAGA! Dołącz do nowej grupy Katowice - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Ulica Francuska w Katowicach

Ulice i place

Ulica Francuska, ulokowana w sercu Katowic, odgrywa kluczową rolę w układzie komunikacyjnym miasta. Jest ona znaczącym szlakiem łączącym kilka istotnych dzielnic, w tym Osiedle Paderewskiego-Muchowiec oraz Śródmieście. Co więcej, ulica ta pełni funkcję ważnego łącznika między centrum a innymi kluczowymi miejscami.

Warto zauważyć, że Ulica Francuska nie tylko obsługuje ruch lokalny, ale również kieruje podróżnych w stronę lotniska na Muchowcu oraz do Katowickiego Parku Leśnego. To sprawia, że jest to nie tylko ulica o dużym znaczeniu komunikacyjnym, ale również atrakcją dla tych, którzy pragną odkrywać piękno Katowic oraz okolicznych terenów.

Przebieg

Ulica Francuska rozpoczyna swoją trasę od skrzyżowania z ulicą Warszawską. Następnie, po przejściu przez skrzyżowanie, przecina deptak, gdzie znajduje się ul. Mariacka. Z tego miejsca można podziwiać widok na katowicki kościół Mariacki, który jest ważnym punktem na tym odcinku. Po pokonaniu skrzyżowania, nad ulicą przebiega most kolejowy, znajdujący się na trasie Katowice–Warszawa, a także na linii kolejowej nr 1 oraz trasie prowadzącej z Wrocławia do Krakowa i Przemyśla. Warto zauważyć, że most ma ograniczenie dla pojazdów samochodowych, wynoszące do 3,1 metra wysokości.

Tuż za skrzyżowaniem z ul. Powstańców znajduje się węzeł drogowy Francuska, który łączy ulicę z autostradą A4, a także aleją Górnośląską. Ulica kontynuuje swój bieg, mijając ogródki działkowe, takie jak POD Rymera oraz POD Kombatant. Dzieje się to w pobliżu lotniska na Muchowcu, które znajduje się w tym rejonie.

Na końcu swojego przebiegu, ulica Francuska dociera do Stacji Towarowej Muchowiec, stanowiąc ważny element transportowy w Katowicach.

Historia

Ulica Francuska, zbudowana w drugiej połowie XIX wieku, powstała według projektu Nepilly’ego z 1875 roku, na terenach położonych na wschód od Rynku. Jej przebieg jest południkowy i odgrywa ważną rolę w układzie urbanistycznym tej części Katowic.

W 1895 roku, wzdłuż tej ulicy otwarto Szpital Spółki Brackiej, znany dziś jako Szpital Kliniczny im. Andrzeja Mielęckiego. Na dziedzińcu tego szpitala znajduje się obelisk ku czci Andrzeja Mielęckiego, osoby zasłużonej dla regionu.

W okresie Rzeszy Niemieckiej, aż do 1922 roku, ulica nosiła nazwę Emmastraße, co obowiązywało również podczas niemieckiej okupacji Polski w latach 1939–1945. Nazwa ta wywodzi się od huty cynku „Emma”, która rozpoczęła działalność w 1842 roku. W 1922 roku zmieniono nazwę na Francuską, aby uczcić obecność sztabu francuskiego 91. Brygady Strzelców przy numerach 20 i 24, który zabezpieczał Międzysojuszniczą Komisję Rządzącą w trakcie plebiscytu na Górnym Śląsku.

W okresie międzywojennym, przy ulicy Francuskiej istniały licznie instytucje, takie jak: kaplica metodystów (pod numerem 27), skład trumien Franciszka Solka (ul. Francuska 22), Apteka Administracji Spółki Brackiej (ul. Francuska 34) oraz Zarząd Związku Zawodowego Robotników Przemysłu Górniczego, który w 1936 roku zrzeszał 22 266 członków. Swoje siedziby miały także inne firmy, jak Katowickie Biuro Zaopatrzenia Sprzętu Samochodowego Motozbyt (ul. Francuska 32) i skład wódek oraz koniaków firmy Szustow i Synowie (ul. Francuska 27).

W dodatku, na ulicy mieściło się też przedszkole prywatne Towarzystwa Polskich Ewangelików oraz towarzystwo ubezpieczeniowe Port (pod numerem 1). W latach 30. XX wieku funkcjonował Bank Ziemiański (ul. Francuska 22) oraz Wojskowy Sąd Rejonowy (ul. Francuska 49). Ulica była świadkiem wielu zmian, w tym umiejscowienia dowództwa 23 Dywizji Piechoty oraz Plutonu Żandarmerii (pod numerem 49).

Historia tego miejsca sięga również 1828 roku, kiedy to założono hutę cynku Emma, która znajdowała się w miejscu obecnego skrzyżowania ulic Francuskiej i Al. Górnośląskiej. Po 1945 roku, pod numerem 20, z siedzibą mieściła się firma Capello, oferująca różnorodne artykuły, w tym rowery oraz sprzęt elektroniczny.

Dnia 29 września 2009 roku, przy ulicy Francuskiej 38, oddano do użytku nowoczesny budynek Sądu Okręgowego w Katowicach. Ulica stała się także ważnym punktem na mapie wydarzeń sportowych – 3 sierpnia 2010 roku gościła trasę trzeciego etapu wyścigu kolarskiego Tour de Pologne 2010, a 2 sierpnia 2011 roku drugą przeszłość trzeciego etapu tego samego wyścigu.

W 2010 roku zburzono kamienicę przy ul. Mariackiej 27 / ul. Francuskiej 5, co stanowiło kolejne etap zmian, jakie przeszedł ten teren na przestrzeni lat.

Obiekty i instytucje

Ulica Francuska w Katowicach obfituje w liczne historyczne obiekty, które zachwycają architekturą oraz znaczeniem dla lokalnej kultury. Warto zwrócić uwagę na budynek Biblioteki Śląskiej, usytuowany przy ul. Francuskiej 12. Został on wpisany do rejestru zabytków 31 października 1991 roku (nr rej.: A/1437/91). Jego projekt powstał w 1934 roku, a za jego wykonanie odpowiadają J. Rybicki oraz S. Tabeński, którzy zastosowali styl funkcjonalizmu. Oczekiwana wartość budynku na dzień 1 września 1939 roku wynosiła 2 500 000 złotych.

W obrębie ulicy znajduje się również zespół cmentarny przy ul. Francuskiej 26. W jego skład wchodzi cmentarz ewangelicki, umiejscowiony pomiędzy ulicami Francuską, Powstańców i Damrota, oraz cmentarz rzymskokatolicki między ul. Francuską, Powstańców, Damrota a terenem zabudowanym na północy. Obie nekropolie wpisano do rejestru zabytków 26 lutego 1993 roku (nr rej.: 1516/93), a ich historia sięga 1860 i 1882 roku odpowiednio dla cmentarza katolickiego i ewangelickiego.

Kolejnymi interesującymi miejscami w obrębie ul. Francuskiej są kamienice, które również zasługują na uwagę. Należą do nich:

  • kamienica mieszkalna przy ul. Francuskiej 1 oraz ul. Warszawskiej 29,
  • zabytkowa narożna kamienica przy ul. Francuskiej 2, która znajduje się na rogu z ul. Warszawską 31, wybudowana w 1902 roku według projektu Maxa Grünfelda i w stylu secesyjnym (nr rej.: A/1570/95 z 31 maja 1995 oraz A/664/2020 z 9 czerwca 2020). W tym miejscu wcześniej istniała willa Holtzego z połowy XIX wieku,
  • kamienica mieszkalna przy ul. Francuskiej 4,
  • narożna kamienica mieszkalna przy ul. Francuskiej 5 oraz ul. Mariacka 27,
  • kamienica przy ul. Francuskiej 6 oraz każde z dalszych numerów 7, 9, 11, 15, 17, 18, 19, które również tworzą obraz architektoniczny tej drogi.

Szczególną uwagę zwraca również zespół szpitala, mieszczący się przy ul. Francuskiej 20, 22, 24, który dobrowolnie objęto ochroną konserwatorską. W obrębie ulicy Francuskiej można znaleźć również:

  • narożne kamienice (ul. Francuska 13, 14 z róg ul. Wojewódzką),
  • kamienice mieszkalne przy ul. Francuskiej 21, 23 i 27,
  • budynek biurowy (ul. Francuska 35) z początku XX wieku w stylu modernizmu/neobaroku,
  • willa z ogrodem (ul. Francuska 45),
  • oraz leśniczówka w dalekiej części ulicy 181.

Dodatkowo, na ul. Francuskiej znajdują się instytucje takie jak Galeria Na Francuskiej (ul. Francuska 13), Wojewódzki Sztab Wojskowy w Katowicach oraz inne instytucje wojskowe, wszystkie usytuowane przy ul. Francuskiej 30. Warto wspomnieć o Śląskim Związku Piłki Nożnej (ul. Francuska 32) oraz biurowcu Francuska 70, postawionym w latach 70. XX wieku jako siedziba Przedsiębiorstwa Budownictwa Węglowego. W 2009 roku otwarto nowy gmach katowickiego Sądu Okręgowego, którego inauguracja miała miejsce 29 września 2009 roku. W pobliżu sądu wybudowano Centrum Biurowe Francuska, co podkreśla rozwój tej części miasta.

Na koniec warto zaznaczyć, że przy ulicy znajdują się także ośrodków jazdy konnej, na przykład przy ul. Francuskiej 180a i 182, które stanowią dodatkowy atut tego obszaru.

Infrastruktura

W obszarze infrastruktury ulicy Francuskiej w Katowicach znajdują się kluczowe elementy, które zapewniają funkcjonalność i wygodę dla mieszkańców oraz użytkowników komunikacji.

Warto zauważyć, że pod powierzchnią ulicy przebiega wodociąg o średnicy 315 mm, wykonany z tworzywa sztucznego typu PE.

Dodatkowo, ulicą Francuską kursują linie autobusowe ZTM, co znacząco wpływa na dostępność i komfort przemieszczania się w tym rejonie.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 14.08.2011 r.]
  2. MichałM. Bulsa MichałM., BarbaraB. Szmatloch BarbaraB., Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 72, 2019 r., ISBN 978-83-7729-502-1.
  3. Urbanity: Sąd Okręgowy. www.urbanity.pl. [dostęp 10.12.2023 r.]
  4. Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012 r., s. 66, ISBN 978-83-933-665-8-3.
  5. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010 r., s. 75, ISBN 978-83-7729-021-7.
  6. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010 r., s. 114, ISBN 978-83-7729-021-7.
  7. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010 r., s. 28, ISBN 978-83-7729-021-7.
  8. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010 r., s. 32, ISBN 978-83-7729-021-7.
  9. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010 r., s. 73, ISBN 978-83-7729-021-7.
  10. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010 r., s. 117, ISBN 978-83-7729-021-7.
  11. Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami w województwie śląskim na lata 2010−2013. slaskie.pl. [dostęp 14.08.2011 r.]
  12. Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 14.08.2011 r.]
  13. Urząd Miasta Katowice: Katowice - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 14.08.2011 r.]
  14. Urząd Miasta Katowice: Wykaz obiektów chronionych poprzez wpis do rejestru zabytków. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 14.08.2011 r.]
  15. Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru położonego w rejonie Al. Górnośląska - ul. Graniczna - ul. Francuska w Katowicach. www.bip.katowice.eu. [dostęp 14.08.2011 r.]
  16. Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993 r., s. 33, ISBN 83-85831-35-5.
  17. Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000 r., s. 122, ISBN 83-913341-0-4.
  18. Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000 r., s. 182, ISBN 83-913341-0-4.
  19. Katowice 1865–1945. Zarys rozwoju miasta. Red. J. Szaflarski, Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1978 r., s. 113.
  20. J. Lipońska-Sajdak, Katowice wczoraj. Kattowiz gestern, Gliwice 1995 r., s. 5.

Oceń: Ulica Francuska w Katowicach

★★★★★
Średnia ocena:4.81 Liczba ocen:18