Gmach Sądu Okręgowego przy ulicy Francuskiej w Katowicach

---

Historia

W dniu powstania gmachu przy ulicy Francuskiej, oddziały Sądu Okręgowego w Katowicach były rozproszone w różnych lokalizacjach. Z konieczności narodził się pomysł budowy nowoczesnego obiektu. Władze miasta Katowice postanowiły przekazać działkę, znajdującą się pomiędzy ulicami Francuską a K. Damrota, za symboliczne wynagrodzenie, aby spełnić tę wizję.

W 2003 roku ogłoszono konkurs architektoniczny, w którym projekt autorstwa biura Archistudio Studniarek+Pilinkiewicz wyróżnił się i zdobył I nagrodę. Autorami tego projektu byli Tomasz Studniarek oraz Małgorzata Pilinkiewicz. Obowiązujący w tamtym czasie plan zagospodarowania przestrzennego przewidywał m.in. poszerzenie ulicy K. Damrota i stworzenie linii tramwajowej. W nagrodzonym projekcie główne wejście do budynku zostało zaplanowane od strony tej ulicy, zaś wjazd do garażu podziemnego umieszczono od ul. Francuskiej. Po roku jednak, gdy plany straciły na aktualności, inwestor podjął decyzję o zmianie orientacji obiektu, kierując go ku ulicy Francuskiej.

Budowa nowego gmacha sądu rozpoczęła się w listopadzie 2005 roku i zakończyła w marcu 2009 roku. Sfinansowanie tego przedsięwzięcia przeprowadzono z budżetu państwa, a wykonawcą robót budowlanych była firma Budimex, przy czym całkowity koszt realizacji wyniósł około 50 milionów złotych.

Oficjalne otwarcie nowego budynku Sądu Okręgowego w Katowicach miało miejsce 29 września 2009 roku, w tym dniu przeniesiono wszystkie wydziały sądu, z wyjątkiem działu karnego, który pozostał w zabytkowym budynku przy areszcie śledczym na placu Andrzeja w centralnej części miasta.

Charakterystyka

Gmach Sądu Okręgowego, który znajduje się przyulicy Francuskiej w Katowicach, jest nowoczesnym budynkiem biurowym usytuowanym pod adresem Francuska 38. Mieści się on w granicach dzielnicy Śródmieście. Jego lokalizacja znajduje się pomiędzy ulicami Francuską i K. Damrota, w obszarze znanym jako Karbowa, gdzie można zaobserwować dużą koncentrację nowoczesnych budynków użyteczności publicznej, obiektów biurowych oraz siedzib banków. Główna oś kompozycyjna budynku, rozciągająca się w kierunku wschód-zachód, łączy wspomniane ulice.

Ten gmach jest głównym biurem Sądu Okręgowego w Katowicach, chociaż drugą siedzibą jest zabytkowy budynek przy ulicy Andrzeja 16/18. W gmachu zlokalizowanym przy ulicy Francuskiej 38 można znaleźć wiele ważnych wydziałów oraz sekcji, m.in.:

• I Wydział Cywilny,
• II Wydział Cywilny,
• III Wydział Cywilny Odwoławczy,
• IV Wydział Cywilny Odwoławczy,
• X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych,
• XI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych,
• XIII Wydział Gospodarczy,
• XIV Wydział Gospodarczy,
• XV Wydział Wizytacyjny,
• XVI Wydział Cywilny Rodzinny,
• XVIII Wydział Cywilny Rodzinny,
• XIX Wydział Gospodarczy Odwoławczy,
• XXIV Wydział Własności Intelektualnej,
• Sekcja Skarg i Wniosków oraz Obrotu Prawnego z Zagranicą,
• Sekcja Wykonawcza ds. Windykacji Należności przy XXII Wydziale Wykonawczym.

Architektura

Architektura zewnętrzna

Gmach Sądu Okręgowego w Katowicach przyjmuje formę wydłużonego prostopadłościanu, co nadaje mu charakterystyczny wygląd. Całkowita kubatura obiektu wynosi 76 736 m³, a jego powierzchnia całkowita sięga 18 626 m², z czego powierzchnia użytkowa wynosi 15 560 m². Powierzchnia zabudowy to 3 850 m², co czyni go imponującym obiektem, który ma 5 kondygnacji nadziemnych oraz jedną podziemną.

Projektanci zwrócili szczególną uwagę na to, aby surowy charakter architektury był zgodny z prestiżem i funkcją budynku. Główne wejście, umiejscowione od strony ulicy Francuskiej, zostało zaprojektowane jako duży, cofnięty w głąb portal, który jest otoczony schodami oraz kolumnami wspierającymi występ dachowy. Interesującym elementem, który przyciąga wzrok, jest wystająca bryła jednej z sal rozpraw, na której umieszczono relief z nazwą instytucji. Wejście dla sędziów zlokalizowane jest od drugiej strony – z ulicy K. Damrota. Choć elewacja z tej strony jest podobna do frontowej, jest nieco bardziej stonowana.

Wszystkie boczne elewacje są starannie zaprojektowane, prezentując regularny porządek i estetykę. W ich konstrukcji zastosowano równomiernie rozmieszczone wysokie okna, co nadaje bryle budynku lekkości. Zewnętrzne ściany obiektu pokryto cegłą klinkierową jako część ściany warstwowej, natomiast występy dachowe oraz podniebienie portalu wejściowego wykonano z betonu sprężonego oraz warstwy betonu licowego. Kolumny wspierające podcienia zostały zrealizowane z betonu architektonicznego.

Architektura wnętrz

Wnętrze Gmachu Sądu Okręgowego składa się z dwóch skrzydeł: północnego oraz południowego, połączonych na parterze dużym hallem głównym. W sumie budynek daje do dyspozycji 51 sal rozpraw oraz ponad 600 różnych pomieszczeń. Na parterze znajdują się takie udogodnienia jak szatnie, kawiarnia, kancelaria, a także zespół pomieszczeń prezesa sądu, w tym sala konferencyjna i zaplecze socjalne.

Wewnętrzny układ komunikacyjny w gmachu podzielony jest na część ogólnodostępną oraz część sędziowską. W skład ogólnodostępnej wchodzą trzy piony komunikacyjne z klatkami schodowymi oraz windami, natomiast obszar sędziowski charakteryzuje się ośmioma wydzielonymi węzłami komunikacyjnymi zlokalizowanymi w obu skrzydłach budynku. Na dachu halle znajduje się wewnętrzny ogród, który jest widoczny z otaczających go pomieszczeń, dodając przestrzeni przytulności.

Podczas budowy i wykończenia gmachu zastosowano materiały o naturalnych kolorach – szary beton licowy oraz piaskową cegłę klinkierową. Surowość tych odcieni łagodzą wprowadzone elementy drewniane, takie jak drewno świerkowe, które użyto w konstrukcji dachu nad hallem, oraz fornir klonowy, z którego wykonano drzwi, okładziny ścian i meble.

Nagrody i wyróżnienia

W roku 2010 Gmach Sądu Okręgowego przy ulicy Francuskiej w Katowicach otrzymał zaszczytną nagrodę za najlepszą przestrzeń publiczną w województwie śląskim w kategorii architektura.

---

Oceń: Gmach Sądu Okręgowego przy ulicy Francuskiej w Katowicach

---