Ulica Jana III Sobieskiego w Katowicach jest jedną z bardziej charakterystycznych dróg w historycznej dzielnicy Śródmieście. Jej początek ma miejsce na skrzyżowaniu z ulicą Adama Mickiewicza, co stanowi ważny węzeł komunikacyjny w tym rejonie.
Następnie, ulica ta krzyżuje się z innymi ważnymi arteriami, takimi jak ulicą Zabrską, ulicą Opolską oraz ulicą Gliwicką. Te połączenia stanowią istotny element sieci transportowej w centrum miasta.
Cała trasa ul. Jana III Sobieskiego kończy się w okolicach ulicy Sądowej, w miejscu, które jest zarówno historyczne, jak i strategicznie ważne dla mieszkańców i przyjezdnych.
Historia
„W 1923 roku, w kamienicy znajdującej się pod numerem 11, Wojciech Korfanty powołał do życia Śląskie Zakłady Graficzne i Wydawnicze „Polonia” S.A., których kapitał przekroczył milion złotych. Przedsiębiorstwo zajmowało się wydawaniem licznych gazet oraz czasopism, takich jak „Polonia” − dziennik informacyjny, ilustrowany „Siedem Groszy” oraz „Kurier Wieczorny”. W 1984 roku na fasadzie budynku, w którym niegdyś mieściła się „Polonia”, ustanowiono pamiątkową tablicę.
W okresie II wojny światowej hitlerowskie władze przeniosły tam siedzibę dziennika „Kattowitzer Zeitung”, którego zarządcą został Theodor Konopka. Aż do 60. rocznicy wydania pierwszego egzemplarza „Polonii” 27 września 1984 roku, na ścianie budynku umieszczono kolejną pamiątkową tablicę, sfinansowaną przez pracowników Prasowych Zakładów Graficznych.
W dwudziestoleciu międzywojennym przy ulicy Jana III Sobieskiego funkcjonowały rozmaite zakłady oraz przedsiębiorstwa, m.in.: Katowicki Handel Drzewa − Schiffer i Freund (ul. J. Sobieskiego 3), „Monier” Spółka Akc. (branża budowlana), fabryka urządzeń zdrowotno-technicznych E. Lamla (ul. J. Sobieskiego 13), oraz Górnośląska Fabryka Maszyn Elektrycznych „Union” (ul. J. Sobieskiego 7). Do 1939 roku pod numerem 16 istniały przedstawicielstwa m.in. marek samochodowych takich jak Citroën, Peugeot, Chrysler, Dodge oraz Opel, a także warsztat samochodowy. Przy numerze 26 funkcjonowała spółka „Tebel”, zajmująca się produkcją mebli i prowadząca stolarnie oraz heblarnie.
W dniu 20 sierpnia 1939 roku ulicą przeszło kondukt pogrzebowy z ciałem Wojciecha Korfantego. W latach 1945−1953 w budynku pod numerem 24 mieszkał Ludomir Różycki, wybitny polski kompozytor i wykładowca w Śląskim Konserwatorium Muzycznym, któremu w 1966 roku poświęcono pamiątkową tablicę na fasadzie budynku.
W czasach Rzeszy Niemieckiej (do 1922) i podczas niemieckiej okupacji Polski (1939−1945) ulica nosiła nazwę Roonstraße. W latach międzywojennych (1922−1939) oraz ponownie od 1945 roku, przywrócono jej nazwisko Jana III Sobieskiego.
Obiekty zabytkowe
Na ulicy Jana III Sobieskiego można znaleźć wiele interesujących historycznych obiektów. Wśród nich wyróżniają się:
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 4),
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 5),
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 6),
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 8), zbudowana w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu,
- sześciokondygnacyjny budynek mieszkalny (ul. J. Sobieskiego 8a, róg z ul. Opolską), który powstał w 1928 roku w stylu modernizmu,
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 15),
- narożna kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 17, ul. Gliwicka 7),
- narożna kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 19, ul. Gliwicka 8),
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 22),
- kamienica mieszczańska (ul. Jana III Sobieskiego 24), wzniesiona w 1896 roku; w latach 1945−1953 mieszkał w niejLudomir Różycki,
- kamienica mieszkalna (ul. Jana III Sobieskiego 26),
- kamienica mieszkalna − obecnie biura (ul. Jana III Sobieskiego 27), wybudowana na początku XX wieku w stylu modernistycznym.
Obiekty przemysłowe, biurowce
Urok ulicy Jana III Sobieskiego w Katowicach przejawia się nie tylko w jej historii, ale także w szeregu obiektów przemysłowych i biurowców, które się tam znajdują.
Wzdłuż tej ważnej arterii, można dostrzec następujące miejscówki, które świadczą o przekształceniach zachodzących w mieście:
- biurowiec zlokalizowany pod adresem ul. Jana III Sobieskiego 11,
- budynki byłych Prasowych Zakładów Graficznych przekształcono na nowoczesne powierzchnie biurowe.
Opis
W 2009 roku przeprowadzono istotną przebudowę sieci wodociągowej wzdłuż ulicy. W tym samym roku, przy ul. Gliwickiej 6, otwarto Muzeum Hansa Klossa, które miało swoje główne wejście od strony ul. Jana III Sobieskiego.
Wzdłuż tej ulicy znajduje się wiele różnych instytucji i firm, w tym:
- kancelarie prawnicze,
- agencje reklamowe,
- biura nieruchomości,
- towarzystwa ubezpieczeniowe,
- przedsiębiorstwa handlowo-usługowe,
- wspólnoty mieszkaniowe,
- Komornik Rejonowy przy Sądzie Rejonowym Katowice – Zachód (ul. Jana III Sobieskiego 13),
- „COMPU” Wydawnictwo & Redakcja Portal i Dziennik Naukowo-Technologiczno-Przemysłowy “COMPU” Publishing House & Editorial Office (ul. Jana III Sobieskiego 11 – parter, oznaczenie CD),
- Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej SA (ul. Jana III Sobieskiego 11 – pierwsze piętro, oznaczenie E),
- Endorfina Club Katowice (ul. Jana III Sobieskiego 11 – piwnice),
- Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Katowicach (ul. Jana III Sobieskiego 10),
- Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego (ul. Jana III Sobieskiego 2),
- „Konsorcjum Autostrada Śląsk” S.A. (ul. Jana III Sobieskiego 2),
- Muzeum Nośników Danych w Katowicach oraz inne firmy i instytucje.
Przypisy
- Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 75. ISBN 978-83-933-665-8-3.
- Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 104. ISBN 978-83-7729-021-7.
- Urząd Miasta Katowice: Obwieszczenie w sprawie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego dla sieci wodociągowej w ulicy Sobieskiego w Katowicach. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 27.06.2011 r.]
- Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 27.06.2011 r.] [zarchiwizowane 10.12.2017 r.]
- Spis firm na ulicy Jana III Sobieskiego w mieście Katowice. www.katalog.pf.pl. [dostęp 27.06.2011 r.]
- Plan Katowic z lat 1931/1932. grytzka-genealogie.de. [zarchiwizowane 06.08.2012 r.]
- Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 27.06.2011 r.] [zarchiwizowane 19.07.2011 r.]
- Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 27.06.2011 r.] [zarchiwizowane 10.12.2017 r.]
- S Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 27.06.2011 r.] [zarchiwizowane 12.08.2011 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 27.06.2011 r.]
- Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 47. ISBN 83-85831-35-5.
- Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 51. ISBN 83-85831-35-5.
- a b c Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 46. ISBN 83-913341-0-4.
- a b Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 47. ISBN 83-913341-0-4.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Jana Matejki w Katowicach | Ulica Janusza Korczaka w Katowicach | Ulica Józefa Lompy w Katowicach | Ulica Józefa Hallera w Katowicach | Ulica Juliusza Słowackiego w Katowicach | Ulica Józefa Poniatowskiego w Katowicach | Ulica Józefowska w Katowicach | Ulica Józefy Kantorówny w Katowicach | Ulica Juliusza Ligonia w Katowicach | Ulica Juliusza Zarębskiego w Katowicach | Ulica Hetmańska w Katowicach | Ulica Herberta Bednorza w Katowicach | Ulica Tadeusza Kościuszki w Katowicach | Ulica Henryka Dąbrowskiego w Katowicach | Ulica św. Stanisława w Katowicach | Ulica św. Jana w Katowicach | Ulica Grodowa w Katowicach | Ulica Gnieźnieńska w Katowicach | Ulica Fryderyka Chopina w Katowicach | Ulica Francuska w KatowicachOceń: Ulica Jana III Sobieskiego w Katowicach