Kamienica przy ulicy Warszawskiej 31 w Katowicach

---

Historia

Kamienica przy ulicy Warszawskiej 31 w Katowicach ma bogatą historię, sięgającą czasów, gdy w jej miejscu stała willa Richarda Holtzego, wzniesiona około 1855 roku. Willę tę zniszczono na początku XX wieku, a około 1901 roku rozpoczęto budowę nowego obiektu. W 1902 roku oddano do użytku secesyjną kamienicę zaprojektowaną przez Maxa Grünfelda, która powstała z inicjatywy firmy budowlanej Ignatz Grünfeld Baugeschaft. Warto zaznaczyć, że po rozbiórce dotychczasowego domu zadbano o pamięć Richarda Holtza, umieszczając na nowym budynku relief z jego profilowym wizerunkiem.

W roku 1935 zarząd spółki akcyjnej Śląskie Kopalnie i Cynkownie stał się właścicielem zarówno części kamienicy przy ulicy Marszałka Piłsudskiego 31, jak i przy ulicy Francuskiej 2. W obiekcie zamieszkiwały wówczas osoby różnych profesji, w tym emerytowany wiceprezes Sądu Apelacyjnego, Konstanty Ostrowicz. Budynek wykorzystywany był również przez kancelarię adwokacką.

Kamienica została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa katowickiego 31 maja 1995 roku pod numerem A/1570/95. W wyniku zmiany przepisów, 9 czerwca 2020 roku obiekt zyskał nowy numer w rejestrze – A/664/2020. Ochroną obejmuje całość budynku, co podkreśla jego ważność w lokalnej historii.

Według danych z lipca 2023 roku, w systemie REGON zarejestrowano 35 aktywnych podmiotów gospodarczych przy ulicy Warszawskiej 31. Wśród nich znajdowały się m.in.: kancelarie radców prawnych, adwokackie oraz komornicze, biura rachunkowe, ośrodek szkolenia kierowców, klub nocny oraz gabinet psychoterapeutyczny. Przy ulicy Francuskiej 2 w tym samym okresie funkcjonowały 4 podmioty, w tym agencja nieruchomości, fryzjer oraz szisza bar.

Kamienica przy ulicy Warszawskiej 31 na starych widokówkach

Charakterystyka

Kamienica mieszkalno-handlowo-usługowa usytuowana jest w kontekście niezwykle atrakcyjnym, w narożniku ulic Warszawskiej 31 oraz Francuskiej 2, na terenie dzielnicy Śródmieście w Katowicach. Dzięki swojemu położeniu, budynek ten jest znakomitym przykładem zwartych pierzei zabudowy miejskiej.

Jest to obiekt murowany z cegły, charakteryzujący się tynkowanymi elewacjami na parterze oraz wyższymi kondygnacjami wykonanymi z białej cegły glazurowanej. Kamienica ma formę czworoboku z wewnętrznym dziedzińcem typu „studnia”, a jej dach jest dwuspadowy z kalenicą pokrytą papą. Powierzchnia zabudowy wynosi imponujące 925 m², a całość składa się z pięciu kondygnacji nadziemnych oraz jednej podziemnej.

W kontekście architektonicznym, budynek reprezentuje styl secesyjny. Elewacja frontowa, która zwrócona jest ku ulicy Warszawskiej, liczy jedenaście osi, natomiast strona od ulicy Francuskiej posiada dziesięć osi. Skrajne osie są lekko wysunięte w formie ryzalitów zwieńczonych ściankami kolankowymi oraz stylowymi wazonami. W zakresie tych osiach znajdują się również elementy, takie jak balkony.

Podziały horyzontalne na elewacjach są efektownie zaznaczone za pomocą opasek tynkowych, a całość wieńczą wydatne gzymsy podparte kroksztynami. Otwory okienne natomiast zostały wkomponowane w dekoracyjne oprawy z piaskowca, co podnosi walory estetyczne obiektu. Stolarka okienna jest czterokomorowa, co świadczy o jej wysokiej jakości. Szczególnie ciekawym elementem jest relief znajdujący się na fasadzie od strony ulicy Warszawskiej, przedstawiający Richarda Holtzego umieszczonego pomiędzy dwoma dębami.

Warto również zaznaczyć, że pierwotnie kamienica miała narożną wieżyczkę, co dodawało jej charakteru. Oficyny budynku, pięciokondygnacyjne i tynkowane, są kolejnym interesującym elementem tej architektury.

Brama przejazdowa została umiejscowiona w osi środkowej fasady, otwierając się na ulicę Warszawską. Jej sufit zdobi stiukowa dekoracja ramowa. Sień kamienicy jest interesująca z uwagi na swoją dwupoziomową konstrukcję oraz sufity pokryte fasetami. Wnętrze uzupełniają eleganckie, żeliwne schody dwubiegowe z drewnianymi stopniami i stylowymi balustradami.

Nie można pominąć faktu, że kamienica ta jest wpisana do rejestru zabytków nieruchomych, a także znajduje się na gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice, co podkreśla jej historyczne oraz architektoniczne znaczenie w miejskim pejzażu.

---

Oceń: Kamienica przy ulicy Warszawskiej 31 w Katowicach

---