Parafia Przemienienia Pańskiego w Katowicach to rzymskokatolicka wspólnota religijna, która jest częścią dekanatu Katowice-Śródmieścia w archidiecezji katowickiej. Jej siedziba zlokalizowana jest przy ulicy Sokolskiej 12, w sercu Katowic, na terenie dzielnicy Śródmieście.
Historia tej parafii sięga roku 1938, kiedy to utworzono stację duszpasterską przy kościele pw. Przemienia Pańskiego. Warto zaznaczyć, że w latach 1975–1978 kościół przeszedł istotną przebudowę, co znacząco wpłynęło na jego obecny status. Od 26 sierpnia 2012 roku duszpasterstwo w parafii dla parafian prowadzą dominikanie, a w jej obrębie funkcjonuje również ich klasztor, który stanowi ważny element życia wspólnoty.
Historia
W lipcu 1938 roku wojewoda śląski Michał Grażyński podjął decyzję o przekazaniu parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach kościoła Przemienienia Pańskiego, który dotychczas był w rękach starokatolików. Uroczystość poświęcenia tego miejsca miała miejsce 7 sierpnia, gdy mszę świętą odprawił proboszcz załęskiej parafii, ks. Józef Kubis. Homilię podczas tego wydarzenia wygłosił ks. Emil Szramek.
28 sierpnia tego samego roku formalnie ustanowiono ks. Wilhelma Ochmana rektorem stacji duszpasterskiej Przemienienia Pańskiego. Dokument ten zaznaczał, że kościół stanie się ekspozyturą parafii śś. ap. Piotra i Pawła, a zarząd nad nim przypadnie właśnie tej parafii. Wkrótce, 15 marca 1940 roku, powstała kuracja, która została wydzielona z parafii Mariackiej i śś. ap. Piotra i Pawła, a jej pierwszym kuratusem, który później objął również funkcję proboszcza, został ks. dr Henryk Proksch.
Po zniszczeniach, jakie przyniosła bomba lotnicza w styczniu 1945 roku, nabożeństwa przeniesiono do Filharmonii Śląskiej. Niestety, kościół w dalszym ciągu podupadał, co doprowadziło do decyzji o remoncie, który zrealizował ks. Zygmunt Bauer w 1960 roku. W tym samym czasie wykorzystywano pobliski barak do celów liturgicznych oraz katechezy.
W latach 1975–1978, kościół przeszedł znaczną przebudowę, którą zaprojektował Tadeusz Łobos, jednak po jego śmierci prace kontynuował Jan Głuch. Uroczyste poświęcenie przebudowanej świątyni miało miejsce 3 września 1978 roku, a dokonał go biskup katowicki Herbert Bednorz.
W 1984 roku cmentarz parafii śś. ap. Piotra i Pawła, mieszczący się przy ulicy Gliwickiej, został przekazany parafii Przemienienia Pańskiego. Dekret potwierdzający istnienie tej ostatniej wydał 18 marca 1985 roku bp Herbert Bednorz.
W dalszej części historii, 26 sierpnia 2012 roku, abp Wiktor Skworc przekazał parafię Przemienienia Pańskiego dominikanom, umożliwiając im prowadzenie działalności duszpasterskiej na swoim terenie. Tego samego dnia na mocy dekretu generała zakonu, o. Bruno Cadoré OP, powstał Dom Przemienienia Pańskiego Polskiej Prowincji Zakonu Kaznodziejskiego, który początkowo zamieszkiwało pięciu braci kaznodziejów. Po kolejnych zmianach, 20 września 2013 roku, o. Krzysztof Popławski OP ustanowił Konwent Przemienienia Pańskiego.
Proboszczowie
Historia proboszczów parafii Przemienienia Pańskiego w Katowicach jest bogata i różnorodna. Na przestrzeni lat swoją posługę pełnili tutaj różni duchowni, którzy przyczynili się do rozwoju i życia wspólnoty.
- ks. Wilhelm Ochman (rektor 1938–1940),
- ks. kan. dr Henryk Proksch (kuratus 1940–1959),
- ks. Zygmunt Bauer (administrator 1959–1971),
- ks. Roman Szekiel (1971–1973),
- ks. Eugeniusz Szyszka (1973–1980),
- ks. Piotr Kuczmierzyk (1980–1983),
- ks. Jan Waliczek (1993–1999),
- ks. Zenon Działach (administrator 1999–2000; proboszcz 2000–2007),
- ks. Grzegorz Glenc (2007–2012),
- o. Michał Śliż OP (2012–2015),
- o. Tomasz Golonka OP (2015–2024),
- o. Maciej Soszyński OP (od 2024).
Każdy z wymienionych księży wniósł coś od siebie, kształtując życie parafii i odpowiadając na potrzeby swoich wiernych.
Kościół parafialny
Świątynia, która stanowi centralny punkt parafii, to kościół pw. Przemienienia Pańskiego, zbudowany w 1897 roku przez społeczność starokatolicką. W latach 1975–1978 przeszła on istotną przebudowę.
Architektura kościoła łączy w sobie elementy funkcjonalizmu, a jego bryła składa się z prostopadłościennych bloków z płaskimi elewacjami, co tworzy nowoczesny i uporządkowany wygląd. Zastosowanie lizen oraz szczelin nadaje budowli charakterystyczny styl.
We wnętrzu świątyni panuje surowa atmosfera, a kolorystyka jest utrzymana w jasnych barwach, co podkreśla duchowy aspekt miejsca oraz przyciąga uwagę wiernych swoją prostotą i elegancją.
Działalność duszpasterska
Parafia Przemienienia Pańskiego znajduje się przy ulicy Sokolskiej 12, w centrum Katowic, w obrębie dzielnicy Śródmieście. Należy do dekanatu Katowice-Śródmieście, działającego w ramach archidiecezji katowickiej. W 2005 roku liczba wiernych w tej wspólnocie wynosiła około 8,5 tysiąca. Duszpasterstwo w parafii sprawują dominikanie, którzy posiadają tu również swój klasztor, a przeor pełni jednocześnie funkcję proboszcza.W kościele parafialnym odprawiane są msze w niedziele i święta. Jako że są ich aż siedem, a w dni powszednie trzy – jest to oferta dla wielu wiernych. Oprócz tego, odbywają się różnorodne nabożeństwa, które wzbogacają życie wspólnoty.
W parafii prężnie działają różne wspólnoty, w tym między innymi: Dominikańskie Duszpasterstwo Studentów, Dominikańskie Duszpasterstwo Absolwentów, Dominikańska Szkoła Teologii, fraternia św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny oraz Dominikańskie Duszpasterstwo Młodzieży „Petarda”, a także Dominikańskie Duszpasterstwo Rodzin.
Co więcej, na terenie parafii Przemienienia Pańskiego, przy ulicy Opolskiej 9, funkcjonuje ośrodek Wspólnoty Dobrego Pasterza, który wspiera lokalną społeczność. Parafia zarządza także cmentarzem przy ulicy Gliwickiej, położonym na granicy Załęża i Śródmieścia. Ten cenny nekropolium został poświęcony 11 listopada 1860 roku i należy do najstarszych cmentarzy w sercu Katowic. Na jego terenie znajduje się kaplica, znana jako kaplica Dobrego Łotra, wzniesiona w 1875 roku.
Zasięg parafii
W skład parafii Przemienienia Pańskiego w Katowicach wchodzą mieszkańcy z wielu ulic oraz placów, które znajdują się w obrębie miasta. Do najbardziej znanych ulic na tym terenie należą:
- F. Chopina,
- Dąbrówki,
- Gliwicka (numery 1-41),
- al. W. Korfantego (numery 8 oraz 16-32),
- 3 Maja,
- J. Matejki,
- A. Mickiewicza,
- Młyńska,
- Opolska,
- Pocztowa,
- Sądowa,
- ks. P. Skargi,
- J. Słowackiego,
- Jana III Sobieskiego,
- Sokolska (numery 1-33),
- Stawowa,
- d. pl. W. Szewczyka,
- Wawelska,
- pl. Wolności,
- Zabrska.
Przypisy
- Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: O. Maciej Soszyński OP naszym nowym przeorem!. katowice.dominikanie.pl, 17.04.2024 r. [dostęp 07.07.2024 r.]
- Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Koniec kadencji Przeora. Wybory w naszym klasztorze. katowice.dominikanie.pl, 12.04.2024 r. [dostęp 07.07.2024 r.]
- Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Nabożeństwa. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 12.07.2024 r.]
- Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Duszpasterstwo Akademickie „Gniazdo”. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 07.07.2024 r.]
- Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Dominikańskie Duszpasterstwo Absolwentów. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 07.07.2024 r.]
- Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Dominikańska Szkoła Teologii. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 07.07.2024 r.]
- Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Fraternia św. Józefa Oblubieńca NMP. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 07.07.2024 r.]
- Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: DDM Petarda. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 07.07.2024 r.]
- Klasztor OO. Dominikanów w Katowicach. Parafia Przemienienia Pańskiego: Dominikańskie Duszpasterstwo Rodzin. katowice.dominikanie.pl. [dostęp 07.07.2024 r.]
- E-ncyklopedia, Historia Kościoła na Śląsku: Parafia Przemienienia Pańskiego w Katowicach. silesia.edu.pl. [dostęp 12.07.2024 r.]
- Grzegorek i Tabaczyński 2014, s. 210.
- Grzegorek i Tabaczyński 2014, s. 212.
- Grzegorek i Tabaczyński 2014, s. 213.
- Grzegorek i Tabaczyński 2014, s. 215.
- Grzegorek i Tabaczyński 2014, s. 211.
- a b c d e f g h i j Katalog… 2005, s. 273.
- a b c d e Katalog… 2005, s. 272.
- a b c Olszar 2010, s. 216.
- Olszar 2010, s. 217.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych w Katowicach | Archikatedra Chrystusa Króla w Katowicach | Bazylika św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach | Klasztor Franciszkanów w Starych Panewnikach | Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Katowicach | Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Uzdrowienia Chorych w Katowicach | Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Katowicach | Kościół św. Jana i Pawła Męczenników w Katowicach | Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach | Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Katowicach | Parafia Opatrzności Bożej w Katowicach | Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach | Parafia Matki Boskiej Piekarskiej w Katowicach | Parafia Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa w Katowicach | Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach | Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach | Parafia Świętych Cyryla i Metodego w Katowicach | Kościół św. Jacka w Katowicach | Kościół św. Antoniego z Padwy w Katowicach-Dąbrówce Małej | Bazylika św. Szczepana i Matki Bożej Boguckiej w KatowicachOceń: Parafia Przemienienia Pańskiego w Katowicach