Filharmonia Śląska im. Henryka Mikołaja Góreckiego

---

Historia

„Filharmonia Śląska, która zainaugurowała swoje koncerty 26 maja 1945 roku, od samego początku swojego istnienia była niezwykle aktywna w zakresie promowania muzyki. Organizowała liczne występy, również poza swoją główną siedzibą.

W miarę upływu lat, orkiestra filharmonii osiągnęła imponujący poziom artystyczny. Na scenie występowali znakomici soliści, tacy jak: Witold Małcużyński, Igor Ojstrach, Swiatosław Richter, a także Adam Taubitz oraz Wojciech Waleczek. Wśród wielkich dyrygentów, którzy kierowali orkiestrą, znajdowały się wybitne osobistości świata muzycznego.

Znajdująca się przy ulicy Sokolskiej sala koncertowa od dziesięcioleci pełni rolę jednego z najistotniejszych miejsc w kulturalnym życiu Śląska.

W 2011 roku nadano jej imię znakomitego kompozytora, Henryka Mikołaja Góreckiego.

Dyrektorzy

Filharmonia Śląska im. Henryka Mikołaja Góreckiego ma bogatą historię, a jej dyrektorzy odegrali kluczową rolę w kształtowaniu jej artystycznej tożsamości. Pierwszym dyrektorem artystycznym tej instytucji był Anatol Zarubin. Na przestrzeni lat, istotnym okresem był czas, gdy dyrektorem w latach 1949–1953 był Stanisław Skrowaczewski. W późniejszych latach, dużą rolę w filharmonii odgrywał prof. Karol Stryja, który nie tylko pełnił funkcję dyrektora, ale i dyrygenta, będąc inicjatorem prestiżowego Międzynarodowego Konkursu Dyrygenckiego im. Grzegorza Fitelberga, który jest organizowany przez Filharmonię Śląską.

W latach 2001–2013 funkcję dyrektora naczelnego objęła Grażyna Szymborska, wnosząc wiele innowacji i odegrając znaczącą rolę w dalszym rozwoju instytucji. Po niej, od 3 grudnia 2013 do 8 listopada 2018 roku, dyrektorem Filharmonii Śląskiej im. Henryka Mikołaja Góreckiego był prof. Mirosław Jacek Błaszczyk, który także znacząco wpłynął na oblicze filharmonii. Obecnie na czoło dyrekcji wysuwa się Adam Wesołowski, który kontynuuje dziedzictwo swych poprzedników.

Działalność i projekty

Od roku 2008 Filharmonia Śląska współpracuje z wieloma renomowanymi orkiestrami europejskimi, w tym z Orchestre de Picardie z Amiens w Francji oraz Jenaer Philharmonie z Jeny w Niemczech. Dodatkowo, organizuje projekty z Štátny komorný orchester z Żiliny w Słowacji, Simfonični orkester RTV Slovenija z Lublany w Słowenii i Filharmonie Bohuslava Martinů z Zlina w Czechach. To połączenie talentów ma na celu rozwój europejskiej kultury muzycznej poprzez projekt An Orchestra Network for Europe – ONE step further.

W 2011 roku Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (EACEA) ogłosiła nową falę projektów, które otrzymały wsparcie finansowe z Unii Europejskiej. Wśród nich znalazł się projekt An Orchestra Network for Europe – ONE goes places, do którego dołączyło holenderskie Het Brabant Orkest, a partnerem stowarzyszonym zostało New Symphony Orchestra z Sofii. Warto zaznaczyć, że nazwa ONE – an Orchestra Network for Europe stała się oficjalnie zastrzeżonym znakiem handlowym.

Filharmonia Śląska aktywnie angażuje się w edukację muzyczną, realizując od 2013 roku, w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Pro Bono Musicae, pierwszy polski projekt mistrzowskiej edukacji muzycznej w ramach unijnego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W ramach tej inicjatywy promowane są nowe formy kształcenia i doskonalenia umiejętności artystycznych.

W zakresie działalności wydawniczej, filharmonia jest odpowiedzialna za publikację kilku książek i albumów, a także pełni rolę współproducenta filmu Karol Stryja. Ślązak, który zdobył świat w reżyserii Violetty Rotter-Kozera. Te przedsięwzięcia ukazują zróżnicowane aspekty działalności instytucji oraz jej wpływ na kulturę regionu.

Poza tym, w latach 2010–2013 wykonano remont siedziby filharmonii, która mieści się przy ulicy Sokolskiej. Dzięki tym zabiegom instytucja mogła zaoferować swoje usługi w nowoczesnych i komfortowych warunkach, co sprzyja rozwojowi kultury muzycznej w regionie.

Siedziba Filharmonii Śląskiej

Obiekt, w którym obecnie znajduje się Filharmonia Śląska, został wzniesiony w 1873 roku pod adresem ówczesnej Karlsstraße 2, znanej obecnie jako Sokolska. Pierwotnie, budynek sąsiadował z browarem, którego właścicielami byli najpierw von Thiele-Winkler, a później A. Bettmann. Ta browarnicza działalność trwała do 1918 roku.

Sama architektura budynku reprezentuje styl neoklasycyzmu. Oprócz mieszkań do dyspozycji mieszkańców znajdowała się tam sala, znana jako Reichshalle, a później również jako restauracja. To miejsce stało się centrum życia towarzyskiego oraz kulturalnego Katowic. W Reichshalle występował chór pod batutą Oskara Meisnera, a także wielu znakomitych artystów, w tym wspaniały Ignacy Paderewski, który zagrał tam 27 października 1901 roku. Miejsce to było również świadkiem wystąpień Wojciecha Korfantego.

W latach 1922-1937, budynek stał się siedzibą Związku Powstańców Śląskich. Na przestrzeni lat przeszedł wiele zmian, w tym istotne przebudowy, zwłaszcza w trakcie drugiej wojny światowej, w 1943 roku. Wówczas dodano balkon z prawej strony, przebudowano scenę oraz frontową klatkę schodową, a obiekt został zaadaptowany na potrzeby filharmonii.

W 1979 roku przeprowadzono kolejny remont, a w 1992 roku budynek wpisał się do rejestru zabytków klasy A pod numerem A/1460/92. Największa rozbudowa miała miejsce w latach 2010–2014, czego rezultatem była znaczna zmiana powierzchni użytkowej, która wzrosła z 3186 m² do 5252 m². W ramach modernizacji, sala wzbogaciła się o imponujące 36-głosowe organy od firmy Karl Schuke Berliner Orgelbauwerkstatt GmbH, podczas gdy dotychczasowy instrument o 40 głosach, produkcji Berschdorf, został przekazany Salezjańskiej Szkole Organistowskiej w Zabrzu.

---

Oceń: Filharmonia Śląska im. Henryka Mikołaja Góreckiego

---