Ulica Jana Matejki w Katowicach

Ulice i place

Ulica Jana Matejki w Katowicach, znana niegdyś jako Nikolaistraße w latach 1922 oraz 1939–1945, to ważny punkt na mapie miasta. Położona w katowickiej dzielnicy Śródmieście, stanowi krótki, lecz istotny odcinek komunikacyjny.

Rozpoczyna się od placu Wolności, skąd biegnie przez zaledwie około 120 metrów. Po drodze natrafić można na skrzyżowanie z ulicą Sądową, ulicą Mikołowską oraz ulicą Juliusza Słowackiego.

Warto zwrócić uwagę na bogatą historię oraz architekturę otaczającą ten obszar, która przyciąga uwagę mieszkańców i turystów.

Opis

Na ulicy Jana Matejki 2 oraz 4 znajdują się unikalne zabytkowe budynki, które zostały wpisane do rejestru zabytków 17 czerwca 1988 roku (numer rejestru: A.1369/88). Te obiekty wzniesiono na początku XX wieku w stylu secesji, który charakteryzuje się bogatymi ornamentami oraz harmonią form.

Warto zwrócić uwagę na budynek przy ul. Jana Matejki 3, gdzie mieści się Dom Powstańca Śląskiego. Ten projekt architektoniczny autorstwa Zbigniewa Rzepeckiego został zrealizowany w latach 1936–1937 w stylu funkcjonalizmu. W czasie II wojny światowej, w szczególności w dniach 3 i 4 września 1939 roku, obiekt ten był jednym z kluczowych punktów oporu przeciwko niemieckiej inwazji. Odgrywał on istotną rolę, gdyż obrońcy broniący się w jego wnętrzu, stawiali opór najdłużej w całym mieście, zmuszając wojska niemieckie do zdobywania budynku „piętro po piętrze”. Na fasadzie tego obiektu umieszczono tablicę upamiętniającą bohaterów, w tym powstańców śląskich i harcerzy.

Warto także dodać, że do 2002 roku w budynku mieściło się Kino Zorza, którego sala kinowa została otwarta w 1938 roku.

W okresie lat 2014–2015 miała miejsce rozbiórka kamienicy usytuowanej przy ul. J. Matejki 8. Natomiast w 2019 roku wyburzona została willa, która znajdowała się na tyłach Domu Powstańca, pochodząca z IV ćwierci XIX wieku.

Historia ulicy jest bogata. Przed 1922 rokiem oraz w latach 1939–1945 nosiła ona nazwę Nikolaistraße, będąc częścią ulicy Mikołowskiej. W trakcie obrony w 1939 roku, obrońcy pod dowództwem kaprala Hińczuka obsadzili budynek gimnazjum usytuowane na rogu ul. 3 Maja i Placu Wolności. Stąd prowadzone były działania, które miały na celu obronę przed wkraczającymi wojskami niemieckimi.

Wzdłuż Jana Matejki swoją siedzibę mają przeróżne przedsiębiorstwa, w tym Bielsko-Częstochowsko-Katowickie Stowarzyszenie Pośredników w Obrocie Nieruchomościami, kancelarie notarialne i adwokackie, a także prywatne praktyki psychoterapeutyczne. Z siedziby tamtejszego Śląskiego Centrum Podatków Sp. z o.o. korzysta wiele osób.

Aby umożliwić mieszkańcom i turystom dotarcie do tej historycznej lokalizacji, ulicą kursują autobusy ZTM.

Przypisy

  1. Michał Bulsa, Ulice i place Katowic, Katowice 2018 r., s. 279.
  2. Michał M. Bulsa, Barbara B. Szmatloch, Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy 2019 r., s. 126, ISBN 978-83-7729-502-1.
  3. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939, Łódź: Księży Młyn 2010 r., s. 92, ISBN 978-83-7729-021-7.
  4. Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939, Łódź: Księży Młyn 2010 r., s. 33, ISBN 978-83-7729-021-7.
  5. Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010, www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 27.06.2011 r.]
  6. Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice, www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 27.06.2011 r.]
  7. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 27.06.2011 r.]
  8. Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach, www.wkz.katowice.pl. [dostęp 27.06.2011 r.]
  9. Bartosz T. Wieliński: Opowieść o katowickich wieżowcach, www.wiezowce.katowice.pl. [dostęp 27.06.2011 r.]
  10. Plan Katowic z 1942 roku, grytzka-genealogie.de. [dostęp 27.06.2011 r.]
  11. a b Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch, www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 27.06.2011 r.]
  12. Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni, Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993 r., s. 46, ISBN 83-85831-35-5.
  13. Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic, Katowice: Oficyna "Artur", 1996 r., s. 38, ISBN 83-905115-0-9.

Oceń: Ulica Jana Matejki w Katowicach

★★★★★
Średnia ocena:4.95 Liczba ocen:18