Ulica Juliusza Słowackiego, znana także jako jedna z kluczowych arterii w sercu Katowic, ma swoje miejsce w dzielnicy Śródmieście. Ta renomowana ulica odgrywa istotną rolę w codziennym życiu mieszkańców oraz przyciąga uwagę turystów.
Znajduje się tu wiele atrakcji, które czynią ją unikalnym miejscem na mapie miasta. Ulica Słowackiego jest doskonale skomunikowana i stanowi ważny punkt w sieci transportowej tego regionu.
Przebieg
Ulica Juliusza Słowackiego, rozpoczynająca swój bieg od skrzyżowania zul. ks. Piotra Skargi, usytuowana nieopodal katowickiego Dworca PKS, to istotny szlak komunikacyjny w Katowicach. Dalsza część ulicy prowadzi w kierunku III Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza, gdzie następuje skrzyżowanie z ulicą Adama Mickiewicza. Ulica krzyżuje się także z ulicą Fryderyka Chopina, ulicą Opolską oraz znaną ulicą 3 Maja, która cieszy się dużym zainteresowaniem mieszkańców i turystów.
Na rogu ul. Juliusza Słowackiego i ul. 3 Maja znajduje się historyczny budynekVIII Liceum Ogólnokształcącego (tzw. „PIK”), którego budowa została ukończona 22 marca 1875 roku. Kontynuując wędrówkę, ulica biegnie równolegle do torów, a jej koniec znajduje się w miejscu skrzyżowania z ulicami: Sądową, Jana Matejki oraz Mikołowską.
Jak widać, ulica Juliusza Słowackiego odgrywa kluczową rolę w układzie komunikacyjnym Katowic, jednocześnie zyskując na znaczeniu dzięki bliskości do wielu instytucji edukacyjnych oraz historycznych obiektów.
Wzdłuż całej ulicy znajduje się ulica Sokolskiej, z którą ulica Słowackiego jest równoległa, co sprawia, że jest to miejsca szczególnie ruchliwe i dobrze skomunikowane.
Historia
W czasie gdy Niemcy okupowali Polskę, a także w czasach Rzeszy Niemieckiej, aż do roku 1922, ulica znana była jako Schillerstraße. To nadanie nazwy było częścią szerszej tradycji, która łączyła ten obszar z kulturą niemiecką.
Na początku lat 60. XIX wieku, dokładnie w latach 1861/62, przy skrzyżowaniu ulic Grundmannstraße i Schillerstraße (obecnie ulica Juliusza Słowackiego) powstała pierwsza synagoga w Katowicach, zaprojektowana przez Ignatza Grünfelda. To wydarzenie miało duże znaczenie dla społeczności żydowskiej w tym regionie.
Przed 1909 rokiem, pod adresem 37, funkcjonował hotel Richard, który cieszył się dużą popularnością. W początkach roku 1921 zaczęto publikować czasopismo „Die Gäste”, które ukazywało się co dwa tygodnie i poświęcone było sztuce. Redakcja mieściła się w mieszkaniu nauczyciela muzyki, Richarda Lamzy, przy Schillerstraße 9.
Od roku 1922, pod adresem Juliusza Słowackiego 22, rozpoczęła działalność Komisja Mieszana dla Górnego Śląska. Jej zadaniem była kontrola przestrzegania postanowień Konwencji Genewskiej z 15 maja 1922. Na czele komisji stał Feliks Calonder, prezydent Związku Szwajcarskiego. W roku 1927 Komisja przeniosła swoją siedzibę do nowego lokalu przy ul. Warszawskiej 7.
W latach trzydziestych XX wieku, ulica Juliusza Słowackiego również obfitowała w różnorodne instytucje i usługi. Na przykład pod numerem 37 mieścił się I Komisariat Policji, pod 20 – restauracja oraz hotel „Pissarek”, natomiast Lajb Izrael Blumenfrucht prowadził drukarnię w podwórzu kamienicy przy ul. J. Słowackiego 14.
Oprócz tego, pod numerem 11 swoją siedzibę miała Dyrekcja Okręgu Poczt i Telegrafów, a pod 14 – oddział ubezpieczeniowy „Polonia”. Również pod numerem 27 zlokalizowana była restauracja „Pod Rogiem Klasycznym”, która była popularna wśród mieszkańców. Dodatkowo, Zjednoczenie Polskich Emalierni znajdowało się pod numerem 20, a Bank Handlowo-Spółdzielczy funkcjonował pod numerem 10.
W roku 1945, pod numerem 27 otworzono kawiarnię i bar „Gdański” z dołączoną kręgielnią, co przyciągało klientów. Natomiast w roku 1959 w lokalu pod numerem 12 zaczęła działać organizacja o nazwie Związek Śląskich Kół Śpiewaczych, która znacząco przyczyniła się do lokalnych inicjatyw kulturalnych.
Rok 2009 przyniósł zmiany w infrastrukturze ulicy J. Słowackiego. Na odcinku od ul. J. Matejki do ul. Dworcowej zrealizowano jej poszerzenie, co wiązało się z przebudową chodników oraz miejsc parkingowych. Całkowity koszt inwestycji wyniósł około miliona złotych, co podkreśla znaczenie tego projektu dla lokalnej społeczności.
Później, 24 stycznia 2011 roku, w ramach modernizacji katowickiego dworca, rozpoczęto prace nad modernizacją ulicy Juliusza Słowackiego. Obejmo to odcinek między skrzyżowaniami z ul. Mikołowską i ul. 3 Maja, które ma na celu poprawę jakości komunikacji w tym rejonie.
Obiekty i instytucje
Ulica Juliusza Słowackiego w Katowicach to miejsce, które szczyci się licznymi historycznymi obiektami architektonicznymi. Oto przegląd niektórych z nich:
- Kamienica mieszkalna przy ul. J. Słowackiego 6,
- Kamienica mieszkalna pod adresem ul. J. Słowackiego 8, wzniesiona w latach dwudziestych XX wieku. Warto zaznaczyć, że w tym budynku znajduje się również ul. F. Chopina 3,
- Budynki mieszkalno-handlowe przy ul. J. Słowackiego 10 oraz ul. F. Chopina 10,
- Kamienice mieszkalne: ul. J. Słowackiego 11, 12, 13, 14,
- Narożna kamienica mieszkalna przy ul. J. Słowackiego 15, znajdująca się w rogu z ul. A. Mickiewicza,
- Kamienica mieszkalna przy ul. J. Słowackiego 16,
- Narożna kamienica mieszkalna położona przy ul. J. Słowackiego 17 oraz ul. F. Chopina 5,
- Kamienica mieszkalna przy ul. J. Słowackiego 18,
- Narożna kamienica mieszkalna między ul. J. Słowackiego 19 a ul. F. Chopina 12,
- Narożna kamienica mieszkalna przy ul. J. Słowackiego 20 oraz ul. 3 Maja 25,
- Kamienica mieszkalna pod adresem ul. J. Słowackiego 21,
- Zabytkowy budynek narożny, w rejestrze zabytków (nr rej.: A/1303/23), znajdujący się przy ul. 3 Maja 40, ul. J. Słowackiego 22. Warto podkreślić, że powstał na początku XX wieku w stylu historycznym, a w latach międzywojennych mieściła się tutaj Centralna Drogeria Alojzego Szmyta,
- Kamienica mieszkalna przy ul. J. Słowackiego 23,
- Zabytkowa kamienica przy ul. J. Słowackiego 24, wzniesiona w 1904 roku według projektu Paula Frantziocha. Cechuje ją eklektyczny styl, w którym dominuje secesja i neogotyk,
- Narożna kamienica miejska, ul. Opolska 1, ul. J. Słowackiego 25,
- Narożna kamienica mieszkalna przy ul. Opolska 2, ul. J. Słowackiego 27,
- Kamienica mieszkalna ul. J. Słowackiego 29,
- Kamienica mieszkalna przy ul. J. Słowackiego 31,
- Narożna kamienica mieszkalna przy ul. 3 Maja 27, ul. J. Słowackiego 33,
- Gmach szkoły, znajdujący się na rogu ul. J. Słowackiego 35 i ul. 3 Maja 42, obecnie to VIII Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie, wzniesiony w latach 70. XIX wieku w stylu modernizmu/neorenesansu, przebudowany w 1910,
- Kamienica mieszkalna przy ul. J. Słowackiego 37,
- Zabytkowa kamienica mieszkalno-handlowa przy ul. J. Słowackiego 39, wpisana do rejestru zabytków (nr rej. A/1543/94 z 1 marca 1994); wzniesiona w 1905 roku w stylu secesyjnym,
- Kamienica Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych (ul. J. Słowackiego 41/43) z lat 1930-1931, zaprojektowana przez architekta Tadeusza Michejdę w stylu funkcjonalizmu,
- Kamienice mieszkalne pod adresami: ul. J. Słowackiego 45 oraz 47,
- Kamienica mieszkalna ul. J. Słowackiego 49,
- Kamienica mieszkalna ul. J. Słowackiego 51,
- Narożna kamienica mieszkalna przy ul. J. Słowackiego 53 i ul. J. Matejki 8, która została wyburzona w latach 2013-2014.
Ulica Juliusza Słowackiego w Katowicach jest także miejscem, gdzie obecnie znajdują się różne instytucje oraz usługi. W 2011 roku zarejestrowano tu:
- Galeria Sztuki Kowadło,
- biura podróży,
- przedsiębiorstwa handlowo-usługowe,
- kancelarie adwokackie,
- Biuro Rozwoju Miasta „Katowice” sp. z o.o.,
- Instytut Gospodarki Nieruchomościami,
- Fundacja Homini,
- Komunalny Zakład Gospodarki Mieszkaniowej (oddział nr 8),
- niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej,
- Miejska Biblioteka Publiczna – Filia nr 35,
- Śląska Liga Darta,
- Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka.
Na ulicy Słowackiego kursują również linie autobusowe ZTM, co czyni ją łatwą do dostępu dla mieszkańców oraz gości odwiedzających Katowice.
Przypisy
- Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 27.11.2023 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 01.01.2024 r.]
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 02.09.2011 r.]
- MichałM. Bulsa MichałM., BarbaraB. Szmatloch BarbaraB., Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 126, ISBN 978-83-7729-502-1.
- Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 37. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).
- Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 32. ISBN 978-83-7729-021-7.
- Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 67. ISBN 978-83-7729-021-7.
- Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 51. ISBN 978-83-7729-021-7.
- Ulica Juliusza Słowackiego w Katowicach: Obwieszczenie w sprawie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej pn. "Przebudowa ulicy Słowackiego od skrzyżowania z ulicą Mikołowską do skrzyżowania z ulicą 3 Maja". www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 02.09.2011 r.] [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (pol.).
- Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 02.09.2011 r.] (pol.).
- Od 24 stycznia plac Szewczyka wyłączony z ruchu!. www.katowice.eu. [dostęp 02.09.2011 r.] (pol.).
- Nieinny projekt: Tajemnicza Biała Dama (pol.) www.katowice.gazeta.pl [dostęp 02.09.2011 r.]
- Neinver buduje dworzec, a miasto może stracić unijną dotację. www.katowice.gazeta.pl. [dostęp 02.09.2011 r.] (pol.).
- Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 33. ISBN 83-913341-0-4.
- Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 51. ISBN 83-913341-0-4.
- Jerzy Abramski: Ulice Katowic. Zawiercie: Graf−Mar, 2000, s. 52. ISBN 83-913341-0-4.
- Waldemar Jama, Aleksandra Niesyto: Cmentarze Katowic. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 1997, s. 22. ISBN 83-907154-5-7.
- Bogucice, Załęże et nova villa Katowice. Rozwój w czasie i przestrzeni, scenariusz i koncepcja edytorska J. Moskal, wpółpraca W. Janota, esej pióra W. Szewczyka, fot. S. Gadomski, A. John, Katowice 1993, s. 28.
- Barbara Klajmon: Katowicka kamienica mieszczańska 1840−1918, wyd. I, Katowice 1997.
- Plan Katowic z 1942 roku. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 02.09.2011 r.]
- Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 02.09.2011 r.]
- Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 02.09.2011 r.]
- Adres Richarda Limzy figuruje w: Adressbuch für Kattowitz: Schloss Kattowitz, Brynow, Hohenlohehütte, Bogutschütz-Zawodzie, Domb, Zalenze, Ellgoth-Idaweiche: unter Benutzung amtlicher Quellen. Kattowitz: Julius Herlitz 1914.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Józefa Poniatowskiego w Katowicach | Ulica Józefowska w Katowicach | Ulica Józefy Kantorówny w Katowicach | Ulica Juliusza Ligonia w Katowicach | Ulica Juliusza Zarębskiego w Katowicach | Ulica Kazimiery Iłłakowiczówny w Katowicach | Ulica Kijowska w Katowicach | Ulica Kłodnicka w Katowicach | Ulica Konstantego Damrota w Katowicach | Ulica Krzyżowa w Katowicach | Ulica Józefa Hallera w Katowicach | Ulica Józefa Lompy w Katowicach | Ulica Janusza Korczaka w Katowicach | Ulica Jana Matejki w Katowicach | Ulica Jana III Sobieskiego w Katowicach | Ulica Hetmańska w Katowicach | Ulica Herberta Bednorza w Katowicach | Ulica Tadeusza Kościuszki w Katowicach | Ulica Henryka Dąbrowskiego w Katowicach | Ulica św. Stanisława w KatowicachOceń: Ulica Juliusza Słowackiego w Katowicach