Muchowiec, znany również jako Muchowietz, stanowi interesującą część Katowic, która leży na obszarze dwóch dzielnic. Te dzielnice są rozdzielone przez ulicę Francuską. W skład tej lokalizacji wchodzą Brynów część wschodnia-Osiedle Zgrzebnioka oraz Osiedle Paderewskiego-Muchowiec.
Historia Muchowca jako przysiółka Katowic sięga XVII wieku, co czyni go miejscem o bogatej tradycji. Współcześnie obszar ten przekształcił się w atrakcyjne miejsce rekreacyjne, głównie dzięki obecności Katowickiego Parku Leśnego oraz części Doliny Trzech Stawów. To sprawia, że Muchowiec cieszy się popularnością wśród mieszkańców i odwiedzających Katowice.
Warto również wspomnieć o lotnisku Katowice-Muchowiec, które powstało w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Jego historia i funkcjonalność przyciągają uwagę wielu osób, co tylko podkreśla kulturową i społeczną wartość tego miejsca.
Historia
Historia Muchowca rozpoczęła się znacznie wcześniej, zanim miejscowość zyskała swoją obecną nazwę. W przeszłości istniała wieś Jaźwce, która została wspomniana jako opuszczona w dokumencie zakupu ziemi pszczyńskiej z 15 lutego 1517 roku. Z czasem obszar ten pokrył się lasem. Pomimo tego, początki osady, znanej dziś jako Muchowiec, sięgają XVII wieku. Powstała ona jako przysiółek Katowic, a jej nazwa wywodzi się od legendarnego osadnika o imieniu Mucha, który miał tu dom oraz łąkę.
Na przełomie XIX i XX wieku w rejonie dzisiejszych ulic: Francuskiej i Ceglanej zbudowano osadę dla pracowników pobliskiej cegielni. W końcu XIX wieku na Muchowcu wybudowano także myśliwski zamek. W grudniu 1885 roku na tym terenie mieszkało zaledwie sześć osób.
Z początkiem XX wieku Muchowiec zaczynał na nowo definiować swoje oblicze, stając się popularnym celem wypoczynku oraz rekreacji dla mieszkańców Katowic. Zameczek, który tutaj wybudowano, stał się siedzibą restauracji, przyciągającą lokalnych gości. Z kolei 1 lipca 1907 roku na obszarze dworskim Mysłowice-Zamek utworzono nową jednostkę administracyjną – Giszowiec. W tych samych latach, 1 kwietnia 1909 roku, doszło do korekty granic pomiędzy obszarami dworskimi Katowice-Zamek a Giszowiec, w wyniku której tereny obecnej Doliny Trzech Stawów oraz muchowieckiego lotniska zostały przyłączone do katowickiej jednostki administracyjnej.
30 czerwca 1924 roku wszystkie obszary dworskie w powiecie katowickim zlikwidowano, a dzień później obszar dworski Katowice-Zamek, w ramach którego znajdował się Muchowiec, stał się częścią miasta Katowice. W latach dwudziestych XX wieku z inicjatywy Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej powstało lotnisko Katowice-Muchowiec, a w 1926 roku uruchomiono tu linię lotniczą z Katowic do Warszawy. W okresie międzywojennym samoloty z Muchowca regularnie latały także do Krakowa, Poznania, Wiednia oraz Brna. Niestety, na początku II wojny światowej, w dniu 1 września 1939 roku, lotnisko zostało zbombardowane przez Niemców.
Po wojnie, aby przenieść ruch towarowy z centrum Katowic, w latach pięćdziesiątych XX wieku na Muchowcu zbudowano towarową stację rozrządową. Z powodu szkód górniczych lotnisko zamknięto dla ruchu pasażerskiego w latach sześćdziesiątych XX wieku, pozostawiając jedynie lotnisko sportowe, które obecnie jest zarządzane przez Aeroklub Śląski. Wyjątkowym wydarzeniem była wizyta papieża Jana Pawła II na tym lotnisku w dniu 20 czerwca 1983 roku, w ramach pielgrzymki do Polski, gdzie odprawił mszę świętą z udziałem około miliona wiernych.
W czerwcu 2013 roku w pobliżu muchowieckiego lotniska rozpoczęto budowę osiedla Francuska Park, które ma pomieścić łącznie 1 059 mieszkań, a jego projektantem jest Wojciech Wojciechowski. W latach 2015-2018 przy ulicy Francuskiej 182 zrealizowano kompleks biurowy Muchowiec ActivePark.
Charakterystyka
Muchowiec to obszar o słabo rozwiniętej urbanizacji, który charakteryzuje się rozproszoną zabudową. W roku 2007 na jego terenie mieszkało około 700 osób. Miejscowość ta jest popularnym miejscem wypoczynku, gdzie można znaleźć liczne obiekty rekreacyjne, takie jak: korty tenisowe, stajnie Katowickiego Klubu Jeździeckiego, park linowy oraz różnorodne lokale gastronomiczne. Katowicki Park Leśny, położony na Muchowcu, to największy park zieleni w Katowicach, zajmujący powierzchnię 284,67 ha. W północnej jego części znajduje się Dolina Trzech Stawów. Na terenie parku stworzono ścieżki spacerowe oraz zagospodarowane trawniki, a leśne obszary wyróżniają się dużymi walorami przyrodniczymi.
Ważnymi drogami komunikacyjnymi w Muchowcu są ulice: 73 Pułku Piechoty, Francuska oraz Lotnisko, które łączą tę część Katowic z innymi dzielnicami oraz autostradą A4. Przy tych głównych ulicach zlokalizowane są przystanki autobusowe ZTM, takie jak Muchowiec 73 Pułku Piechoty [nż], Muchowiec Korty Pętla, Muchowiec Park, Muchowiec Droga do Lotniska oraz Osiedle Paderewskiego Trzy Stawy. Dodatkowo, do Muchowca dojeżdża linia nr 110, która kursuje do Siemianowic Śląskich, przejeżdżając przez katowickie osiedla, w tym: os. I. Paderewskiego, Śródmieście, Dąb oraz Józefowiec.
Na obszarze Muchowca, w jego południowej części, istniała zlikwidowana już stacja towarowa Katowice Muchowiec, która obsługiwała kilka linii towarowych: 652, 653, 655, 657, 706 oraz 707. Również na Muchowcu znajduje się cywilne lotnisko miejskie Katowice-Muchowiec, które jest przeznaczone do obsługi samolotów sportowych oraz ruchu biznesowego. Lotnisko, oznaczone kodem EPKM, dysponuje trzema drogami startowymi, z których jedna jest nieczynna. Głównym użytkownikiem lotniska jest Aeroklub Śląski.
Przypisy
- Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. Wyszukiwanie. eteryt.stat.gov.pl. [dostęp 26.04.2023 r.]
- Barciak, Chojecka i Fertacz 2012a, s. 706.
- Barciak, Chojecka i Fertacz 2012a, s. 519.
- Barciak, Chojecka i Fertacz 2012a, s. 355.
- Barciak, Chojecka i Fertacz 2012a, s. 328.
- Szaraniec 1996, s. 154.
- Rozporządzenie Śląskiej Rady Wojewódzkiej z dnia 9.05.1924 r. w sprawie zniesienia obszarów dworskich w powiecie katowickim [online], Dziennik Ustaw Śląskich, R. 3, nr 13, poz. 53, s. 73-74.
- Aeroklub Śląski: Kontakt. aeroklub.katowice.pl. [dostęp 20.07.2021 r.]
- Urbanity: Francuska Park. www.urbanity.pl. [dostęp 20.07.2021 r.]
- Activepark: Dziennik budowy. www.activepark.eu. [dostęp 20.07.2021 r.]
- Korty Muchowiec: O nas. www.muchowiec.pl. [dostęp 20.07.2021 r.]
- Katowicki Klub Jeździecki. www.facebook.com. [dostęp 20.07.2021 r.]
- Park Linowy Trzy Maupy: Kontakt. parklinowykatowice.pl. [dostęp 20.07.2021 r.]
- Restauracja Odlot: Kontakt. restauracja-odlot.pl. [dostęp 20.07.2021 r.]
- Studium... 2012, s. 96.
- Studium... 2012, s. 82.
- Studium... 2012, s. 81.
- Studium... 2012, s. 34.
- Studium... 2012, s. 18.
- Likwidacja obszaru dworskiego Katowice-Zamek i włączenie do miasta Katowice.
- Włączenie do obszaru dworskiego Katowice-Zamek.
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Nowa Ligota (Katowice) | Panewniki | Pod Młynem | Podlesie (Katowice) | Roździeń | Wełnowiec | Morawa (Katowice) | Uthyman | Szopienice-Burowiec | Burowiec | Koszutka | Janów (Katowice) | Józefowiec | Brynów | Cegielnia-Murcki | Bagno (Katowice) | Bederowiec | Zarzecze (Katowice) | Załęska Hałda | Wymysłów (Katowice)Oceń: Muchowiec