Stawiska to niezwykle interesująca część Katowic, która zlokalizowana jest w rejonie ulic Stawiska oraz Krakowskiej. Obszar ten rozciąga się od wiaduktu nad linią kolejową nr 171, położonego na zachodzie, aż po granicę miasta z Mysłowicami na wschodzie. Geograficznie Stawiska obejmują dwa różne dzielnice, oddzielone ulicą Krakowską: Szopienice-Burowiec w północnej części oraz Janów-Nikiszowiec w południowej, położone wzdłuż rzeki Bolina.
Początki osady datują się na przełom XVIII i XIX wieku, kiedy to Stawiska powstały jako kolonia Janowa, usytuowana po prawej stronie drogi w kierunku Mysłowic, znanej dziś jako ul. Krakowska. W pierwszych dekadach XX wieku, po nadejściu przemysłowej rewolucji, miejscowi kupcy rozpoczęli budowę ośmiu jednorodzinnych oraz dwupiętrowych domów wielorodzinnych, co było efektem powstania w pobliskich Szopienicach huty „Uthemann” (późniejsza Huta Metali Nieżelaznych „Szopiencie”). Część tej historycznej zabudowy przetrwała do dzisiaj, reprezentując budynki na ulicy Krakowskiej, w tym numery 207, 208, 208a, 209 oraz 210.
Warto również zaznaczyć, że jednym z mieszkańców jednej z wymienionych kamienic był Paweł Antonik, robotnik wydziału maszynowego obecnego szybu „Carmer” kopalni węgla kamiennego „Giesche”, który został zwolniony z pracy za organizację strajku solidarnościowego z kolegami z pobliskiej huty „Wilhelmina”. Dodatkowo, w Stawiskach zaczęły powstawać baraki, w których odbywały się zebrania lokalnych grup aktywistycznych „Sokoła”. W 1926 roku Stawiska przeszły pod administrację gminy Szopienice-Roździeń, by ostatecznie, 31 grudnia 1959 roku, zostać włączone do Katowic.
W latach 70. oraz 80. XX wieku miały miejsce intensywne prace rozwojowe, co zaowocowało znaczną ekspansją przemysłowo-usługowej zabudowy wzdłuż ulicy Krakowskiej. W 2010 roku natomiast powstał nowy dom przy ulicy Krakowskiej 210a. Obecnie, Stawiska pełnią przede wszystkim funkcje usługowe. Na październik 2020 roku odnotowano tu obecność różnych przedsiębiorstw, takich jak sklepy budowlane, punkty z częściami samochodowymi i motocyklowymi, hurtownie sprzętu optycznego, a także firmy obsługujące infrastrukturę gazową oraz sklepy oferujące urządzenia GPS.
Bardzo istotnym elementem lokalnej infrastruktury jest również przystanek autobusowy ZTM Kolonia Stawiska zlokalizowany przy ulicy Krakowskiej. W październiku 2020 roku, z tego przystanku odjeżdżały aż sześć linii autobusowych, w tym jedna nocna. Te linie mają charakter międzymiastowy i łączą Stawiska z innymi częściami Katowic, takimi jak Zawodzie, Wilhelmina oraz Śródmieście, a także z okolicznymi gminami, w tym z Bieruniem, Chełmem Śląskim, Dąbrową Górniczą, Imielinem, Lędzinami, Mysłowicami oraz Sosnowcem.
Na koniec warto dodać, że mieszkańcy Stawisk, będący wyznawcami rzymskokatolickiego wyznania, przynależą do parafii św. Jadwigi Śląskiej, co podkreśla silne związki społeczności lokalnej z tradycją i kulturą regionu.
Przypisy
- Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. Wyszukiwanie. eteryt.stat.gov.pl. [dostęp 16.05.2023 r.]
- GrzegorzG. Grzegorek, PiotrP. Tabaczyński, Parafie i kościoły Katowic, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2014 r., s. 34, ISBN 978-83-63780-06-7.
- Katowickie budynki. katowickiebudynki.eu. [dostęp 19.10.2020 r.]
- Regionalny Zakład Obsługi Urządzeń Gazowniczych GAZ-TECHNIKA: Kontakt. gaztechnika.pl. [dostęp 19.10.2020 r.]
- Ogólnopolska Baza Kolejowa: Railmap - mapa kolejowa. www.bazakolejowa.pl. [dostęp 19.10.2020 r.]
- OpenStreetMap. Mapa Podstawowa. www.openstreetmap.org. [dostęp 19.10.2020 r.]
- Stobud Katowice. stobud.com.pl. [dostęp 19.10.2020 r.]
- ATS: Kontakt. ats-oleje.pl. [dostęp 19.10.2020 r.]
- Auto Części Mda Dariusz Michałowski. www.pkt.pl. [dostęp 19.10.2020 r.]
- BIKESPACE: Kontakt. sklep.bikespace.pl. [dostęp 19.10.2020 r.]
- Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe Spectrum. mapa.targeo.pl. [dostęp 19.10.2020 r.]
- Spectrum. spectrum24.pl. [dostęp 19.10.2020 r.]
- Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 19.10.2020 r.]
- Dz.U. z 1959 r. nr 64, poz. 381.
- a b c d LechL. Szaraniec, Osady i osiedla Katowic, Katowice: Oficyna „Artur”, 1996 r., s. 230, ISBN 83-905115-0-9.
Pozostałe obiekty w kategorii "Dzielnice":
Śródmieście (Katowice) | Załęże (Katowice) | Wełnowiec-Józefowiec | Wymysłów (Katowice) | Załęska Hałda | Zarzecze (Katowice) | Bederowiec | Bagno (Katowice) | Cegielnia-Murcki | Brynów | Stary Czekaj | Stare Panewniki | Pniaki (Katowice) | Piotrowice-Ochojec | Ligota-Panewniki | Ligota (Katowice) | Kopaniny (Katowice) | Johanka | Drugie Szopienice | DrajokOceń: Stawiska (Katowice)