Kopaniny (Katowice)

---

Historia

Początek historii Kopanin sięga drugiej połowy XIX wieku. W tym okresie, na granicy Mikołowa, Podlesia oraz Zarzecza, zrodziły się dwa przysiółki rozdzielone rowem Kaskadnik. Na terenie gminy Zarzecze powstała Kopanina-Zarzecze, która stała się miejscowością o typowo rolniczym charakterze. Z kolei Kopanina-Podlesie rozwijała się na terenie gminy Podlesie, obejmując obszar współczesnych ulic: Nagietek, Kaskady, R. Pomorskiego oraz Rolniczej.

W roku 1894 Kopaniny zamieszkiwało 440 mieszkańców, którzy wówczas wchodzili w skład powiatu pszczyńskiego (niem. Landkreis Pless). Historyczna zabudowa Kopanin kształtowała się w głównej mierze w latach dwudziestych, trzydziestych oraz sześćdziesiątych XX wieku. W 1939 roku, część Kopanin z Zarzecza została włączona do Podlesia, a w 1973 roku Podlesie oraz Kopaniny stanowiły część Kostuchny. 27 maja 1975 roku, obszar Kopanin wraz całą Kostuchną dołączono do Katowic, natomiast 1 lipca 1986 roku część Kopanin Lewych została wyłączona z Katowic i przyłączona do pobliskiego Mikołowa.

Duży rozwój urbanistyczny Kopanin miał miejsce po 1989 roku. Ożywienie to związane jest z położeniem Kopanin jako południowej dzielnicy Katowic, gdzie znajdują się niezagospodarowane dotąd tereny, usytuowane na peryferiach miasta. W ciągu do 2011 roku powstały nowe osiedla m.in. przy ulicach: Kopaniny Lewe (osiedle domów jednorodzinnych w zabudowie szeregowej), T. Fijewskiego (osiedle Pod Dębem; domy całkowicie indywidualne oraz bliźniacze), Nagietek (Dolina Nagietek; wolnostojące domy jednorodzinne), Pomorskiego (domy jednorodzinne) oraz Rolniczej, gdzie zrealizowano osiedle Domy we Wrzosach.

Miasto Katowice podejmowało również inwestycje na rzecz nowego budownictwa mieszkaniowego, związane z budową nowych dróg, chodników oraz infrastruktury technicznej, obejmującej wodociągi i kanalizacje. Projekty w rejonie ulic: Kaskady, Kopaniny Lewe, K. Swinarskiego oraz T. Fijewskiego, jak również do osiedla Zagajnik, zostały zrealizowane w latach 2008–2010. W 2013 roku, w Kopaninach utworzono Stowarzyszenie Kopaniny Lewe, mające na celu wsparcie lokalnych mieszkańców.

Charakterystyka

Kopaniny, urokliwie usytuowane w granicach dwóch miast, Katowic oraz Mikołowa, wyróżniają się złożoną i bogatą strukturą urbanistyczną oraz przyrodniczą. W obrębie Katowic, obszar ten rozciąga się na Podlesie (znane jako Kopanina-Podlesie w powojennych dokumentach) oraz Zarzecze (Kopanina-Zarzecze, a w przeszłości dzielone na Kopaniny Lewe i Prawe). Część Kopanin Lewych rozszerza zasięg Mikołowa, który włączył tę strefę do swojego terytorium 1 lipca 1986 roku. W 2007 roku zarejestrowano w Katowicach 1,2 tys. mieszkańców w tej części Kopanin.

Obszar Kopanin jest zlokalizowany na Wyżynie Katowickiej, a jego północny fragment, znany jako Kopaniny Prawe, wchodzi w skład Płaskowyżu Bytomsko-Katowickiego, podczas gdy reszta należy do Zrębu Mikołowskiego. W dzielnicy tej wyróżnia się obszar oddzielony Kaskadnikiem, a przez Kopaniny płyną liczne cieki wodne, które są dopływami rzeki Mlecznej, w tym Bagnik, Cetnik oraz Bielawka. Na południowym zachodzie Kopanin rozciąga się las Gniotek – przyrodnicza oaza o powierzchni 159,5 ha, którą zamieszkują liczne rzadkie i chronione rośliny.

Obecna architektura w Kopaninach odzwierciedla różne epoki – najstarsze budynki powstały w latach 20., 30. i 60. XX wieku, natomiast po roku 1989 obszar ten zaczął dynamicznie się rozwijać. Przy ulicy Kopaniny Lewe powstało osiedle szeregowe, które składa się z 66 domów zbudowanych przez firmę DOMBUD. W 2007 roku wskaźnik zabudowy w obszarze zarzeckich Kopanin Lewych wyniósł 31%, z intensywnością zabudowy netto 0,58 oraz średnią liczbą kondygnacji równą 1,87. Do 2011 roku zrealizowano również inne osiedla. Na ulicy T. Fijewskiego powstało osiedle Pod Dębem z 44 indywidualnymi oraz bliźniaczymi domami, natomiast przy ulicy Nagietek utworzono zamknięte osiedle, w skład którego wchodzi 18 domów jednorodzinnych. Również przy ulicy Pomorskiego oraz Rolniczej zrealizowano szereg domów jednorodzinnych. W 2008 roku zwieńczono budowę osiedla Zagajnik, które składa się z budynków wielorodzinnych.

Najważniejsze ulice w Kopaninach przyjmują układ równoleżnikowy – wśród nich można wymienić: T. Kościuszki, która jest fragmentem drogi krajowej nr 81 i łączy Kopaniny z północnymi dzielnicami Katowic oraz Mikołowem; Pstrągowa, jako kluczowa trasa Kopanin Prawych; gen. S. Grota-Roweckiego – główna trasa w rejonie Kopanin Lewych; oraz Kaskady, ważne w podleskiej części. Obszar ten zapewnia dogodne połączenia z innymi dzielnicami, a transport publiczny, w postaci autobusów ZTM-u, kursuje na trasach przez T. Kościuszki, Pstrągową i gen. S. Grota-Roweckiego, umożliwiając łatwy dostęp do sąsiednich miast, w tym Mikołowa.

---

Oceń: Kopaniny (Katowice)

---