Plac Klasztorny to malowniczy teren usytuowany w katowickiej dzielnicy Ligota-Panewniki. To miejsce nie tylko przyciąga uwagę swoją architekturą, ale również stanowi istotny element posesji klasztoru franciszkańskiego, który znajduje się przy bazylice św. Ludwika Króla oraz Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
W bezpośrednim sąsiedztwie placu znajduje się ulica Panewnicka, co sprawia, że jest to doskonała lokalizacja zarówno do spacerów, jak i do kontemplacji w cichym otoczeniu. Plac Klasztorny, ze swoim dziedzictwem i atmosferą, staje się nieodłącznym elementem lokalnej tożsamości.
Historia
„Plac Klasztorny ma swoje korzenie związane z budową kluczowego zespołu kościelno-klasztornego oo. franciszkanów. Już w 1905 roku władze zakonne otrzymały oficjalne pozwolenie na budowę panewnickiego klasztoru wydane przez ministerstwo w Berlinie. Struktura budynku osiągnęła stan surowy do wiosny 1907 roku. Proces zniwelowania terenu przyklasztornego od strony Ligoty został zakończony w 1909 roku. W tym samym roku wykonano również bitą drogę prowadzącą do klasztoru, która obecnie nosi nazwę ulicy Panewnickiej. W okresie Rzeszy Niemieckiej, aż do 1922 roku, oraz podczas niemieckiej okupacji Polski od 1939 do 1945 roku, nosiła ona nazwę Klosterstraße, co w tłumaczeniu oznacza „Klasztorna”.
W centralnej części placu stoi Pomnik Świętej Jadwigi, patronki Śląska oraz prowincji zakonnej, z której wywodzili się franciszkanie odpowiedzialni za organizację i zarządzanie budową klasztoru w Panewnikach. Mowa tutaj o Prowincji św. Jadwigi Zakonu Braci Mniejszych. Obecnie, dom zakonny znajdujący się przy placu Klasztornym jest siedzibą ministra prowincjalnego Prowincji Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Zakonu Braci Mniejszych z siedzibą w Katowicach. Autorem postumentu pomnika był br. Meinard Wieczorek OFM, natomiast rzeźba, która powstała we Wrocławiu, jest dziełem Bruno Tschötschel. Uroczystość odsłonięcia oraz poświęcenia pomnika miała miejsce 21 lipca 1912 roku.
Przed wybuchem II wojny światowej, na cokole pod pomnikiem znajdowały się napisy dedykacyjne w trzech językach: łacińskim, niemieckim oraz polskim. Obecnie, polski napis stanowi replikę tekstu, który niestety został zniszczony przez Rosjan w 1945 roku. Co warto podkreślić, plac do tej pory nigdy nie miał specjalnej nazwy. Dopiero 10 września 2010 roku, decyzją Rady Miasta Katowice, nadano mu nazwę placu Klasztornego.
Opis
Plac Klasztorny w Katowicach to miejsce, które zachwyca swoją architekturą oraz historycznym znaczeniem. Od strony placu znajduje się boczne wejście do bazyliki mniejszej, obok którego usytuowane jest główne wejście do klasztoru, znane jako furta. To tutaj zaczynają się również chodniki prowadzące na teren Panewnickiej Kalwarii.
Wjazd z ulicy Panewnickiej prowadzi do części zabudowań klasztornych, w których to ma swoją siedzibę Wyższe Seminarium Duchowne Braci Mniejszych, a także Franciszkański Ośrodek Duszpasterstwa Akademickiego (FODA), biblioteka prowincjalna oraz muzeum misyjne.
Na placu można dostrzec wiele interesujących elementów, w tym:
- pomnik św. Jadwigi Śląskiej,
- głaz upamiętniający przybycie franciszkanów do Panewnik,
- dąb papieski, oznaczony numerem 60, posadzony 18 maja 2008,
- Krzyż Misyjny z symbolicznym grobem dzieci nienarodzonych i przedwcześnie zmarłych.
Cały plac otoczony jest murem klasztornym, co dodaje mu wyjątkowego charakteru. Dodatkowo, na placu znajdują się wyznaczone miejsca parkingowe, co ułatwia dostęp do tego miejsca pełnego historii i duchowości.
Przypisy
- Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 18.07.2011 r.]
- Plac Klasztorny. www.katowice.eu. [dostęp 18.07.2011 r.]
- Zasadzono dąb papieski. mojekatowice.pl, 19.05.2008 r. [dostęp 17.11.2018 r.]
- Henryk Pyka. Artysta w służbie charyzmatu franciszkańskiego − kościół panewnicki i jego dzieła sztuki. „Szkoła Seraficka”. 1, s. 236-237, 2008.
- Stefan Gierlotka: Bazylika Ojców Franciszkanów św. Ludwika i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach-Panewnikach. Katowice: Śląsk, 2008.
- Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Plac Pod Lipami w Katowicach | Plac św. Herberta w Katowicach | Plac Wolności w Katowicach | Ulica Bagienna w Katowicach | Ulica Bytomska w Katowicach | Ulica Dworcowa w Katowicach | Ulica Jagiellońska w Katowicach | Ulica 3 Maja w Katowicach | Ulica Adama Mickiewicza w Katowicach | Ulica Aleksandra Kostki-Napierskiego w Katowicach | Plac Gwarków w Katowicach | Plac Synagogi w Katowicach | Plac Wincentego Wajdy w Katowicach | Rondo gen. Jerzego Ziętka w Katowicach | Aleja Wojciecha Korfantego w Katowicach | Aleja Walentego Roździeńskiego w Katowicach | Aleja Górnośląska w Katowicach | Plac Karola Miarki w Katowicach | Plac Jana Kasprowicza w Katowicach | Plac Andrzeja w KatowicachOceń: Plac Klasztorny w Katowicach