Rondo gen. Jerzego Ziętka w Katowicach, nazywane również po prostu Rondo, to istotny węzeł komunikacyjny ulokowany w sercu Katowic. Ten duży węzeł drogowy odgrywa kluczową rolę w organizacji ruchu na osi północ-południe, prowadzącą przez aleję W. Korfantego. Rondo sprzyja także ruchowi tranzytowemu w kierunku wschód-zachód, obsługując m.in. ruch na drodze krajowej nr 79 oraz Drogowej Trasie Średnicowej (DTŚ), która obejmuje ulicę Chorzowską oraz aleję Walentego Roździeńskiego.
W samym centrum ronda znajduje się fascynująca szklana kopuła, która wzbogaca architekturę tego miejsca. Na wyższej kondygnacji kopuły umieszczono szereg atrakcji, w tym galerię Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, znaną jako „Rondem Sztuki”.
Historia
Rondo gen. Jerzego Ziętka w Katowicach, znane z wyjątkowych elementów architektonicznych, zostało oddane do użytku 20 lipca 1965 roku. W jego podziemiach zaplanowano wiele atrakcyjnych funkcji, które miały służyć lokalnej społeczności oraz turystom.
Wśród planowanych obiektów znalazły się: sklep galanterii luksusowej, który miał oferować ekskluzywne produkty, sklep cukierniczy dla miłośników słodkości, a także perfumeria. Dodatkowo, w przestrzeni podziemnej przewidziano miejsce na sprzedaż pamiątek oraz bar kawowy, gdzie można było zrelaksować się przy filiżance kawy. Nie zapomniano również o kwiaciarni, punkcie totolotka, a także dwóch kioskach ruchu, czterech toaletach i ośmiu budkach telefonicznych, które miały ułatwić komunikację.
W związku z rosnącymi potrzebami mieszkańców oraz zmieniającymi się trendami, w latach 2000−2005 podjęto decyzję o całkowitej przebudowie tego miejsca, co miało na celu poprawę funkcjonalności oraz estetyki ronda.
Architektura
Przebudowa ronda gen. Jerzego Ziętka w Katowicach była ogromnym przedsięwzięciem finansowym, które łącznie pochłonęło kilka setek milionów złotych. Kluczowym momentem było oddanie do użytku dwunawowego tunelu, które miało miejsce 9 grudnia 2006 roku. Ten tunel umożliwia korzystającym z DTŚ swobodny i bezkolizyjny przejazd przez centrum Katowic. 21 września 2017 roku tunel ten zyskał swoją nazwę, zwaną obecnie Tunelem Katowickim.
Wjazd do miasta zrealizowano dzięki dwóm drogą serwisowym, które ulokowane są na stropach tuneli i prowadzą w obszar ronda. Dzięki tej inwestycji rondo pełni również ważną funkcję centrum przesiadkowego, co znacznie poprawia komunikację miejską. Powstały nowe przystanki zarówno dla autobusów, jak i tramwajów, które są dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, co z pewnością zwiększa komfort podróży.
Rondo im. gen. Jerzego Ziętka składa się z trzech poziomów. Na najniższym z nich, oznaczonym jako poziom „-1”, usytuowane zostały urządzenia służące do nadzoru pracy tunelu drogowego oraz jeden z kiosków. Na poziomie „0”, określanym jako parterowy, zlokalizowano galerię Rondo Sztuki, która jest częścią Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, kiosk oraz Centrum Utrzymania Tunelu.
Natomiast na górnym poziomie, oznaczonym jako „+1”, znajduje się zarówno Klub i Restauracja Królestwo, jak i jedna z galerii Akademii Sztuk Pięknych. Ponadto w kopule dostępne są windy, które ułatwiają poruszanie się osobom z niepełnosprawnościami, co jest niezwykle istotne dla zapewnienia dostępności.
Kopuła
Kopuła stanowiąca unikalny element Ronda gen. Jerzego Ziętka w Katowicach, przykrywa znaczną część platfomy. Jej maksymalna wysokość wynosi niemalże 14 metrów, a całkowita powierzchnia wynosi aż 1,2 tys. m², co odpowiada kubaturze o pojemności 6 000 m³.
Pierwszym etapem budowy była konstrukcja stalowa, która została zrealizowana z rur o dużym przekroju. Z tych materiałów zmontowano zarówno duży, jak i mały łuk, a następnie stworzono mniejsze łuki któratowe. Po około miesiącu rozpoczęto proces pokrywania całej konstrukcji niebiesko-szarymi szybami oraz stalą o srebrnym odcieniu.
Budowla ma trzy poziomy, co stanowi jej ciekawą cechę architektoniczną. Z tarasu widokowego ulokowanego na pierwszym piętrze można podziwiać zachody słońca, natomiast wschody są dostępne z przeciwną stronę, z balkonu. Dodatkowo, podłogi tarasu oraz schody, prowadzące od strony zachodniej, pokryto okładzinami z egzotycznego drewna, co dodaje wyjątkowego charakteru wnętrzom.
Warto również zauważyć, że architekturą wnętrza kopuły zajmowała się Akademia Sztuk Pięknych z Katowic. To właśnie władze miasta, widząc potencjał tego miejsca, postanowiły przekazać w dzierżawę dwa piętra budynku. Początkowo planowano również utworzenie w części obiektu galerię handlowo-usługową.
W kwietniu 2009 roku kopuła została wzbogacona o oświetlenie składające się z 115 lamp diodowych. Fascynujący aspekt tego oświetlenia polega na tym, że jego kolor zmienia się w zależności od temperatury oraz pory roku.
Tunel
W grudniu 2006 roku otwarto tunel o długości 657 metrów w północnej nawie i 650 metrów w południowej nawie. Szerokość jezdni w obu częściach wynosi 11 metrów.
Wysokość w tunelu osiąga 6,4 metra, co umożliwia wygodne przejazdy. Droga ta obsługuje łącznie 6 pasów ruchu, co znacząco ułatwia komunikację w tym rejonie.
Parametry tunelu są równie imponujące: grubość stropu wynosi 1,02 metra, natomiast grubość ścian szczelinowych to 0,8 metra.
W celu zapewnienia bezpieczeństwa oraz odpowiedniego oświetlenia, wewnątrz zainstalowano 510 lamp. Oprócz tego, w tunelu znajduje się 28 wentylatorów oraz 10 kamer obrotowych, a liczba kamer monitorujących ruch wynosi 37.
Przechwytywanie naruszeń przepisów zapewniają 8 fotoradarów. Dziewiąty element to 4 łącznice, które prowadzą do i z tunelu. Co więcej, warstwa ścieralna jezdni została zaprojektowana na 100 lat trwałości.
Na koniec, warto wspomnieć, że 21 września 2017 roku, właśnie 11 lat po otwarciu, tunel został nazwaną Tunelem Katowickim.
Przypisy
- MichałM. Bulsa MichałM., BarbaraB. Szmatloch BarbaraB., Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019 r., s. 111, ISBN 978-83-7729-502-1.
- Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012 r., s. 90-99, ISBN 978-83-933-665-8-3.
- a b JustynaJ. Przybytek JustynaJ., Tunel pod Rondem w Katowicach to Tunel Katowicki. Radni przegłosowali nową nazwę, „Dziennikzachodni.pl” [dostęp 22.09.2017 r.]
- Katowice. Plan miasta 1:20 000, Wydanie I, PPWK Warszawa-Wrocław 1990 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Plac Wincentego Wajdy w Katowicach | Plac Synagogi w Katowicach | Plac Gwarków w Katowicach | Plac Klasztorny w Katowicach | Plac Pod Lipami w Katowicach | Plac św. Herberta w Katowicach | Plac Wolności w Katowicach | Ulica Bagienna w Katowicach | Ulica Bytomska w Katowicach | Ulica Dworcowa w Katowicach | Aleja Wojciecha Korfantego w Katowicach | Aleja Walentego Roździeńskiego w Katowicach | Aleja Górnośląska w Katowicach | Plac Karola Miarki w Katowicach | Plac Jana Kasprowicza w Katowicach | Plac Andrzeja w Katowicach | Plac Alfreda w Katowicach | Plac Przyjaciół z Miszkolca w Katowicach | Ulica Ceglana w Katowicach | Ulica Bolesława Prusa w KatowicachOceń: Rondo gen. Jerzego Ziętka w Katowicach