Plac Gwarków w Katowicach to istotny element miejskiego krajobrazu tej metropolii, usytuowany w dzielnicy Koszutka, w miejscu, gdzie przecinają się aleje Wojciecha Korfantego oraz ulicy Katowickiej. Nazwa placu nawiązuje do kolei górniczej, przypominając o historycznym znaczeniu górników w regionie.
W czasie sprzed I wojny światowej miejsce to było domem dla szpitalika, znanego jako lazaret, co zaznaczone było na mapach z roku 1903. W obszarze placu zlokalizowane są budynki Głównego Instytutu Górnictwa, którego pierwsza część została zbudowana w latach 1938–1948 w stylu funkcjonalnym, zgodnie z projektem W. Sikorskiego oraz Kazimierza Sołtykowskiego. Druga część została wzniesiona w latach 60 XX wieku przez architektów Władysława Górskiego i Zygmunta Fagana.
Na placu funkcjonuje także bank, a przy urodzajnym krajobrazie umieszczono tablicę pamiątkową, która upamiętnia historyczne zdarzenia. Biblioteka Naukowa Głównego Instytutu Górnictwa ma w swoim zbiorze imponujące 421 tysięcy woluminów, a jej oficjalny adres to plac Gwarków 1, choć właściwa lokalizacja to GIG Office Point przy alei Wojciecha Korfantego 79.
Plac Gwarków odgrywa także rolę rekreacyjną w życiu mieszkańców Katowic. W 2010 roku w centralnej jego części stworzono ogrodzony plac zabaw dla dzieci, który oferuje atrakcyjne udogodnienia, takie jak piaskownica, zjeżdżalnia oraz huśtawki. Na placu znajduje się również rzeźba autorstwa Katarzyny Przezwańskiej, znana jako Kula.
Niestety, od strony ul. Katowickiej pozostał jedynie wspomnienie pomnika, który wcześniej przedstawiał nazwę placu w formie bryły węgla, z detalicznie odwzorowaną mapą terytorium Polski oraz najważniejszymi punktami związanymi z górnictwem. Ten pomnik został zlikwidowany najpóźniej w 2020 roku, co świadczy o zmieniającym się obliczu tego miejsca.
Przypisy
- Katarzyna Przezwańska, Kolory, w których ludzie czują się dobrze, Rozmowa z Katarzyną Przezwańską [online], sztukapubliczna.pl, 20.07.2023 r.
- Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010 r., s. 33.
- Główny Instytut Górnictwa. [dostęp 18.07.2011 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 18.07.2011 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 18.07.2011 r.]
- Archiwum Map Wojskowego Instytutu Geograficznego: Floetzkarte des Oberschlesischen S. No 26 Sect. Kattowitz. www.mapywig.org. [dostęp 18.07.2011 r.]
- Lech Szaraniec, Górny Śląsk - Przewodnik, wyd. Muza, Warszawa 1997 r., s. 65.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Plac Klasztorny w Katowicach | Plac Pod Lipami w Katowicach | Plac św. Herberta w Katowicach | Plac Wolności w Katowicach | Ulica Bagienna w Katowicach | Ulica Bytomska w Katowicach | Ulica Dworcowa w Katowicach | Ulica Jagiellońska w Katowicach | Ulica 3 Maja w Katowicach | Ulica Adama Mickiewicza w Katowicach | Plac Synagogi w Katowicach | Plac Wincentego Wajdy w Katowicach | Rondo gen. Jerzego Ziętka w Katowicach | Aleja Wojciecha Korfantego w Katowicach | Aleja Walentego Roździeńskiego w Katowicach | Aleja Górnośląska w Katowicach | Plac Karola Miarki w Katowicach | Plac Jana Kasprowicza w Katowicach | Plac Andrzeja w Katowicach | Plac Alfreda w KatowicachOceń: Plac Gwarków w Katowicach