Willa dyrektora Ligockiej Fabryki Chemicznej

---

Historia

Na przełomie XIX i XX wieku w Ligocie, w pobliżu bocznicy wiodącej do huty żelaza „Ida”, powstała Ligocka Fabryka Chemiczna, która na początku swej działalności koncentrowała się na produkcji tlenu oraz wodoru. W miarę upływu czasu fabryka zmieniała swój profil, przeistaczając się w rafinerię. W tym okresie, po drugiej stronie Kłodnicy, a także w sąsiedztwie ulicy Franciszkańskiej, zbudowano willę dyrektora zakładu.

Ligota zyskiwała na znaczeniu, przekształcając się w letniskową miejscowość pod Katowicami. W pobliżu ligockiego dworca kolejowego wytyczono nową, reprezentacyjną ulicę, która prowadziła do zbudowanego w latach 1903–1908 kompleksu klasztornego franciszkanów w Panewnikach. Wzdłuż tej ulicy można było zobaczyć wiele secesyjnych willi, które obok domów mieszkalnych dopełniały architekturę tego obszaru. Znalazły się tam także restauracje, urząd gminy oraz apteka.

Willa dla dyrektora Ligockiej Fabryki Chemicznej została ukończona w 1910 roku, a wokół niej stworzono piękny ogród. Warto zaznaczyć, że zgodnie z niektórymi źródłami, początkowo budynek służył jako pensjonat.

W 1981 roku, w kontekście rosnących ruchów solidarnościowych, budynek przy ulicy Franciszkańskiej 33 został opustoszały. Elżbieta Jasiok, będąca wówczas dyrektorem Szkolnego Ogniska Muzycznego, zdołała uzyskać wsparcie ze strony władz Katowic w celu przekształcenia willi w placówkę kulturalną. W styczniu 1982 roku Ognisko Muzyczne zajęło piętro dawnej willi, zaś na parterze powstała filia dziecięco-młodzieżowa Miejskiej Biblioteki Publicznej w Katowicach. Zarządzanie obiektem powierzono dyrektorowi Domu Kultury na Koszutce, tworząc w ten sposób filię w Ligocie.

W 1987 roku ligocki dom kultury uzyskał status samodzielnej instytucji kultury. W latach 1986-1991 budynek wykorzystywany był jako siedziba teatru GuGalander, z którego wyłoniła się znana grupa Mumio oraz Teatr Gry i Ludzie.

W latach 1991–1993, pod czujnym okiem konserwatora zabytków, budynek przeszedł modernizację. W ramach tych prac zmieniono wnętrze budowli, a nowa wersja placówki została otwarta na nowo w listopadzie 1993 roku.

Charakterystyka

Willa, która pełni funkcję siedzibyMiejskiego Domu Kultury „Ligota” w Katowicach od 1982 roku, znajduje się w Katowicach, przy ulicy Franciszkańskiej 33. Miejsce to pokrywa obszar dzielnicy Ligota-Panewniki, gdzie placówka ta prowadzi bogaty program kulturalny dostosowany do potrzeb lokalnej społeczności.

Budynek zbudowany jest z różnych materiałów, w tym częściowo z cegły oraz tynku, a także posiada elementy w konstrukcji szachulcowej. Ma trzy kondygnacje nadziemne oraz jedną kondygnację podziemną, co czyni go interesującym obiektem architektonicznym. Warto zauważyć, że nad różnymi partami budynku znajdują się różne typy dachów, które pokryte są czerwoną dachówką — możemy tu znaleźć dach naczółkowy, dwuspadowy oraz półszczytowy. Całkowita powierzchnia użytkowa tego obiektu wynosi 681 m², natomiast powierzchnia zabudowy to 352 m².

Architektoniczny styl willi odnosi się przede wszystkim do historyzmu i secesji, co ujawnia się w jej bogatej ornamentyce i detalach, takich jak wykusz, typowe dla budynków tego okresu drewniane elementy konstrukcyjne, obramowania okien, łuki odcinkowe oraz płaskorzeźbione drewniane płyciny. Z tego też powodu willa została wpisana do gminnej ewidencji zabytków Katowic, co podkreśla jej wartość historyczną oraz kulturową.

---

Oceń: Willa dyrektora Ligockiej Fabryki Chemicznej

---