Kolonia Wysockiego

---

Historia i architektura

„Kolonia Wysockiego została stworzona na przełomie lat 40. i 50. XX wieku z inicjatywy kopalni węgla kamiennego „Wieczorek”, która chciała zapewnić swoim pracownikom odpowiednie warunki do życia. Znajduje się ona na terenie leśnym, usytuowana w gminie Janów, pomiędzy Nikiszowcem a Giszowcem. W latach 1950–1952 zrealizowano budowę kilkurodzinnych domów, które zaprojektowano według lokalnych tradycji, nawiązując do formy chaty śląskiej oraz architektury typowej dla domków fińskich. Inspiracją dla projektantów była również zabudowa zabytkowego osiedla patronackiego Giszowiec. Domy te posiadają własne ogrody oraz pomocnicze budynki gospodarcze, co czyni je przyjaznymi dla rodzin.

Warto wspomnieć, że 31 grudnia 1959 roku kolonia została włączona do granic Katowic. Od momentu swojego powstania, nieprzerwanie się rozwijała. W latach 1963–1964 zbudowano nowe obiekty przy ulicy Braci Woźniaków 4 oraz T. Kulika 78. Następnie, między rokiem 1965 a 1970, wzniesiono szereg domów przy ulicy T. Kulika 32-50 oraz oraz budynek przy T. Kulika 2. W latach 1974–1977 powstały bloki przy ulicy Braci Woźniaków 1–1e oraz 5–5a. W roku 1977 zakończono budowę ciągu bloków przy ulicy Braci Woźniaków 10–10d. Rozkwit budownictwa wielorodzinnego miał miejsce na początku lat 80., kiedy to w północno-wschodniej części kolonii zaczęto realizację budynków wielokondygnacyjnych z wielkiej płyty. Budowę pierwszego kwartału rozpoczęto w 1981 roku, gdzie realizowane były obiekty przy ulicy Szopienickiej 19–19c i 21–21b, a całkowite zakończenie prac miało miejsce w 1983 roku. W 1989 roku przy osiedlu otwarto Miejskie Przedszkole nr 32 w Katowicach, które trwa do dziś.

Na północ od kolonii działała Zautomatyzowana Doświadczalna Kopalnia „Jan”, która rozpoczęła swoją działalność 1 stycznia 1969 roku. Jej celem było prowadzenie badań nad nowoczesnymi metodami wydobywania węgla kamiennego, a także wdrażaniem innowacji w produkcji oraz organizacji. 30 września 1969 roku kopalnia została przekazana Głównemu Instytutowi Górnictwa, a 1 stycznia 1976 roku włączono ją do kopalni „Wieczorek”. Niestety, zakład zakończył funkcjonowanie w 1993 roku.

Do listopada 1981 roku kolonia oficjalnie nosiła imię Flawiana Wysockiego, który był pracownikiem kopalni „Giesche” oraz działaczem komunistycznym, tragicznie zmarłym w 1944 roku w obozie koncentracyjnym w Mauthausen. W tym samym okresie nadano nowe nazwy dla wcześniej bezimiennych ulic w tym rejonie. Mimo oficjalnej nazwy, kolonia zyskała również potoczną nazwę Korei, co odnosi się do militarnego konfliktu panującego w okresie budowy kolonii.

Charakterystyka

Kolonia Wysockiego znajduje się w granicach Janowa-Nikiszowca, a jej ciąg uliczny rozciąga się wzdłuż ulicy Szopienickiej, która jest jedną z kluczowych arterii komunikacyjnych miasta Katowice. W kierunku północnym ta ulica łączy osiedle z Nikiszowcem oraz z drogą krajową nr 79, która prowadzi poprzez ul. Bagienną. Natomiast kierując się na południe, dotrze się do Giszowca.

W okolicy skrzyżowania z ulicą Braci Woźniaków, według pomiarów wykonanych we wrześniu 2007 roku, średnio w ciągu godziny przejeżdżało 1190 pojazdów, co świadczy o znacznym natężeniu ruchu. Ulice T. Kulika oraz Braci Woźniaków służą jako drogi dojazdowe.

Transport publiczny dla mieszkańców kolonii Wysockiego organizowany jest przez linie autobusowe, które kursują na zlecenie Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM). Wzdłuż ulicy Szopienickiej znajdują się dwa istotne przystanki autobusowe: Kolonia Wysockiego Woźniaków i Kolonia Wysockiego Kulika. W listopadzie 2020 roku na tych przystankach zatrzymywały się autobusy z ośmiu różnych linii: 30, 72, 108, 292, 672N, 674, 695 oraz 920, co pozwalało na wygodne połączenia z różnymi częściami Katowic oraz pobliskimi miejscowościami, takimi jak Mikołów, Mysłowice i Siemianowice Śląskie.

W kolonii, działalność gospodarcza koncentruje się w pobliżu budynków z lat 80. XX wieku, które znajdują się w północno-wschodniej części osiedla. Jak wynika z danych z listopada 2020 roku, na tym obszarze funkcjonują przede wszystkim punkty handlowe zaspokajające podstawowe potrzeby mieszkańców. Można tam znaleźć sklepy spożywcze, piekarnię a także sklep z częściami samochodowymi. W miejscu, gdzie niegdyś mieściła się Zautomatyzowana Doświadczalna Kopalnia „Jan” przy ulicy Górniczego Dorobku 49, działało w tym czasie przedsiębiorstwo górniczo-mechaniczno-transportowe Trans-Jan.

Na ulicy Szopienickiej 29 usytuowane jest Miejskie Przedszkole nr 32, w którego skład wchodzi cztery oddziały. Ponadto, mieszkańcy Wysockiego, będący wiernymi rzymskokatolickimi, są związani z parafią św. Anny, pełniącą ważną rolę w lokalnej społeczności.

---

Oceń: Kolonia Wysockiego

---