Kuźnica Bogucka


Kuźnica Bogucka to historyczna osada przemysłowa, która wyodrębniła się z Bogucic i stanowiła podstawę dla obecnych Katowic. Jej korzenie sięgają czasów średniowiecza, kiedy w okolicach 1360 roku zaczęła funkcjonować kuźnica bogucka, zakład produkcyjny, który znacznie wpłynął na rozwój tego regionu.

Osada ta wydzieliła się w XV wieku z wsi Bogucice, a jej tereny znajdowały się pomiędzy Roździanką (wcześniejsza nazwa rzeki Rawa) a prawym dopływem, rzeką Kłodnicą. Na przestrzeni wieków, różni książęta sprawowali władzę nad tymi dobrami ziemskimi, w tym m.in. książęta opolsko-raciborsko-rybniccy oraz opawscy.

Po raz pierwszy osada bogucka została wspomniana w dokumencie datowanym na 15 grudnia 1360 roku, podpisanym przez Mikołaja II Opawskiego, gdzie przytaczano wzmiankę o kuźnicy żelaza. Z kolei w roku 1397 pojawił się zapis dotyczący nadawstwa kościoła parafialnego w Mysłowicach, w którym również wzmiankowany jest teren związany z kuźnicą bogucką.

Kolejnym ważnym momentem w historii Kuźnicy Boguckiej miała miejsce w 1480 roku, kiedy Kazimierz II cieszyński nabył te ziemie od Wiktoryna z Podiebradów, który je wcześniej odkupił. Warto zaznaczyć również, że w 1486 roku, Kazimierz II zatwierdził umowę z kuźnikiem Jurga Kleparskim, który miał prawo do budowy kuźnicy i korzystania z lokalnych zasobów naturalnych.

W późniejszych latach, dobra Kuźnicy Boguckiej przeszły z rąk do rąk, aż w 1536 roku Stały się własnością sekretarza królowej Bony, Stanisława Salamona z Krakowa. Ok. 1580 roku, kuźnik Andrzej Bogucki osiedlił się na tych terenach, zakładając wieś Katowicze, która w 1598 roku została po raz pierwszy wspomniana jako Katowice.

W XVII wieku Kuźnica Bogucka była miejscem, gdzie znajdowały się nie tylko zabudowania kuźnicy, ale także folwark i młyny. Warto również wspomnieć o unikatowym poemacie Officina ferraria, napisanego przez Walentego Roździeńskiego, który opisał najstarsze kuźnice na Górnym Śląsku, w tym bogucką kuźnicę.

W XVIII wieku, kuźnica przekształciła się w hamernię, gdzie produkowano stal oraz różnorodne wyroby metalowe. Historia Kuźnicy Boguckiej to także historia właścicieli, którzy często się zmieniali, w tym Katarzyna Salamonowa, Karol Bernard Sobek oraz Jan Krzysztof Mieroszewski, który w 1698 roku odkupił kuźnicę, a później przekazał ją swoim spadkobiercom.

Na przełomie XVII i XVIII wieku w obrębie dóbr Kuźnicy powstały dwa folwarki, a w roku 1702 dobra te przeszły na własność Baltazara Erdmana Promnitza. Po kolejnych transakcjach, w 1764 roku, kulejące dobra katowickie trafiły w ręce szlacheckiej rodziny, która z biegiem lat zmieniała się, a sama Kuźnica Bogucka stała się ważnym elementem historii Katowic.

Historia Kuźnicy Boguckiej to nie tylko historia przemysłu, ale także ludzkich losów, które na przestrzeni wieków kształtowały ten region. Obecnie przypomina nam o bogatej przeszłości i tradycji, która wciąż może być odkrywana przez mieszkańców i odwiedzających Roździenia.

Na koniec warto również wspomnieć o terenie dawnej Kuźnicy Boguckiej w kontekście lokalnych atrakcji, takich jak alei Wojciecha Korfantego oraz ulicy Tadeusza Kościuszki, które są nieodłącznym elementem wspomnień o tym miejscu.

Przypisy

  1. Michał Bulsa, Barbara Szmatloch, Sekrety Katowic, Katowice 2018 r., s. 7-10. ISBN 978-83-7729-386-7
  2. Katowice przed nadaniem praw miejskich www.mhk.katowice.pl [dostęp 23.01.2017 r.]

Oceń: Kuźnica Bogucka

Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:18