Zaopusta

---

Historia

Zaopusta ma swoje początki sięgające XVII wieku, powstała jako przysiółek Podlesia w obrębie księstwa pszczyńskiego. Nazwa miejscowości nawiązuje do jej lokalizacji za upustem na rzece Mleczna, skąd pochodzi jej etymologia – „za upustem”. Ten okres historii cechował się znacznym rozwojem regionu obejmującego dzisiejsze Katowice, gdzie wzmożona urbanizacja znajdowała wyraz w zwiększającym się zaludnieniu, rozszerzeniu terenów rolnych i rozwoju zakładów rzemieślniczych.

Przełomowym momentem w dziejach Zaopusty była budowa infrastruktury kolejowej. 15 listopada 1868 roku otworzono przechodzący przez miejscowość segment linii kolejowej Prawego Brzegu Odry między Murckami a Tychami, który jest częścią obecnej trasy kolejowej nr 142. Kolejnym etapem było połączenie z linią Ligota – Tychy, uruchomione 2 listopada 1912 roku, będące częścią istniejącej trasy kolejowej nr 139.

Mówi się, że do międzywojnia w Zaopuście działał folwark. Po zakończeniu II wojny światowej, dokładnie 27 maja 1975 roku, Zaopusta wraz z innymi obszarami, takimi jak Podlesie i Kostuchna, została włączona w administracyjne granice Katowic.

Pewnym elementem dziedzictwa kulturowego jest most nad Mleczną, zarejestrowany jako zabytek w dniu 20 lutego 1984 roku. Most ten, znajdujący się na granicy Podlesia i Zaopusty, nie poddawano renowacjom od lat 90. XX wieku, jednak w lipcu 2021 roku rozpoczęła się jego gruntowna modernizacja z zachowaniem historycznej struktury.

Istotną inwestycją była otwarcie w 1989 roku oczyszczalni ścieków nad Mleczną, która została unowocześniona do października 2012 roku. Kolejnym krokiem w rozwoju osady była budowa osiedla Bażantowo Południe – pierwsze domy szeregowe ukończono w październiku 2016 roku przy ulicy Mlecznej. Charakterystyczna biała elewacja tych budynków wzbogacona jest o elementy klinkierowe, a projekt przewiduje dachy dwuspadowe.

Charakterystyka

„Obszar Zaopusty znajduje się w południowym rejonie Katowic, w popularnej dzielnicy Podlesie. W pobliżu ulic: Zaopusta, Mleczna, Niezapominajek oraz Augustyna Świdra, pełni ważną rolę w lokalnej komunikacji, znajdując się po prawej stronie rzeki Mlecznej. Ulica Zaopusta, jako droga gminna o klasie lokalnej (droga klasy L), umożliwia połączenie z trzema innymi ulicami: Uniczowską, Armii Krajowej i Saską. Na skrzyżowaniu z ulicą Niezapominajek znajduje się rondo, a sama Niezapominajek prowadzi w kierunku południowym, w stronę Tychów oraz dzielnic Mąkołowiec i Wilkowyje.

Wzdłuż ulicy Zaopusta zlokalizowane są trzy przystanki autobusowe, które obsługuje Zarząd Transportu Metropolitalnego (ZTM). Oferują one przynależne do linii transportowej przystanki: Podlesie Niezapominajek [nż], Podlesie Mleczna [nż] oraz Podlesie Oczyszczalnia. Na podstawie danych z sierpnia 2021 roku, linia 973 realizuje kursy z Podlesia Oczyszczalnia do Murcków, przejeżdżając przez Piotrowice oraz Ochojec, z częstotliwością dwóch par autobusów na godzinę.

W południowej części Zaopusty można dostrzec zabudowę kilku gospodarstw rolnych. Po 1989 roku rozpoczęto tam intensywną budowę nowych osiedli mieszkaniowych. W szczególności zrealizowano nowe inwestycje, takie jak osiedle Bażantowo Południe przy ulicy Mlecznej oraz zamknięte osiedle składające się z 34 domów szeregowych w sąsiedztwie ulicy Zaopusta. Na pograniczu między Podlesiem a Zaopustą, w pobliżu rzeki Mlecznej, znajduje się zabytkowy most, którego budowa datowana jest na lata około 1898–1900.

W Zaopuście można także znaleźć kilka istotnych obiektów historycznych, takich jak domy: przy ul. Zaopusta 16 / ul. Mleczna 1 (powstały po 1901 roku), ul. Zaopusta 21 (z lat przed 1939 rokiem), ul. Mleczna 9 (również sprzed 1939 roku) oraz domy wybudowane głównie przed tym rokiem przy ulicy Niezapominajek: 1 (przed domem rośnie stary kasztanowiec), 6 (z około 1950 roku), 7 (z budynkiem gospodarczym), 9, 13 i 18 (w tym budynek gospodarczy).

Wschodnia część Zaopusty to z kolei lokalizacja Oczyszczalni Ścieków Podlesie, która ma swoją siedzibę przy ulicy Zaopusta 70. Jest to mechaniczno-biologiczno-chemiczna oczyszczalnia, która może przetwarzać średnio 6 tys. m³ ścieków dziennie. W pobliżu, przy ul. Zaopusta 112, znajduje się także firma Telgaz, specjalizująca się w budowie i eksploatacji wodociągów.

---

Oceń: Zaopusta

---