Ulica Wiosny Ludów w Katowicach jest ważnym elementem komunikacyjnym, znajdującym się w dzielnicy Szopienice-Burowiec. Ta historczna arteria łączy Szopienice z Szabelnią, przechodząc przez teren Drugiego Szopienic, a jej trasa prowadzi ku granicy z Mysłowicami.
Na przestrzeni całej drogi można zobaczyć zabytkowe tory tramwajowe, które stanowią integralną część infrastruktury transportowej. W Mysłowicach ul. Wiosny Ludów przechodzi w ul. Bernarda Świerczyny, kontynuując swoją rolę jako istotny szlak komunikacyjny.
Opis
„Droga ta ma długą historię, sięgającą XVIII wieku, kiedy to istniała jako trakt łączący Dąbrówkę Małą oraz Siemianowice z Mysłowicami. Została ona zaznaczona na mapie z 1746 roku, zamieszczonej w Eduktowanym Atlasie Silesiae w Norymberdze. W okresie przełomu XVII i XVIII wieku wzdłuż tej drogi, pomiędzy Szopienicami a Mysłowicami, usytuowano kolonię Szabelnia, gdzie mieściła się wytwórnia szabel, niezwykle istotna w tamtych czasach.
W XIX wieku obszar Szopienic zaczął się rozwijać wzdłuż obecnej ulicy Wiosny Ludów, ulicy Morawa oraz ulicy L. Zamenhofa. Jeszcze do roku 1924 w rejonie tej ulicy funkcjonował folwark Antoniów, którego niektóre zabudowania przetrwały do lat 50. XX wieku. W dwudziestoleciu międzywojennym, przekształcone na ul. Wiosny Ludów (dawniej ul. 3 Maja), wzniesiono budynek rautowy dla gminy Szopienice, a także powstały nowe budynki mieszkalne zaprojektowane przez architekta Tadeusza Michejdę.
W latach 2006-2007 zrealizowano projekt rozbudowy Szkoły Podstawowej nr 42, mieszczącej się przy ul. Wiosny Ludów 22, a wartość tej inwestycji wyniosła około 2,3 mln zł. Niestety, w 2009 roku zniszczeniu uległ budynek przy ul. Wiosny Ludów 111, którego pozostałości zostały później rozebrane.
W niezwykle istotnym obiekcie przy ul. Wiosny Ludów 5 w 1926 roku przyszedł na świat Hilary Krzysztofiak, wybitny grafik i malarz. W 2010 roku na jego pamiątkę odsłonięto tablicę pamiątkową na fasadzie tego budynku.
Ulica ma długość 1 612 m oraz powierzchnię 12 154 m². Badania przeprowadzone w 2007 roku na zlecenie Urzędu Miasta Katowice wykazały, że natężenie ruchu w godzinach popołudniowego szczytu wynosi 322 pojazdy. Ulica Wiosny Ludów obsługiwana jest przez linie autobusowe oraz tramwajowe ZTM.
W 2014 roku Rada Miasta Katowice nadała terenowi zielonemu w Szopienicach, usytuowanemu przy ulicy Wiosny Ludów, nazwę Park Antona Uthemanna.
Obiekty i instytucje
Ulica Wiosny Ludów w Katowicach kryje w sobie wiele cennych obiektów historycznych, które stanowią uwagę dla miłośników architektury i historii. Wśród nich wyróżniają się:
- dom mieszkalny z oficynami (ul. Wiosny Ludów 2, róg z ul. J. Kantorówny), zbudowany na początku XX wieku w stylu modernizmu,
- kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 4), która również powstała na początku XX wieku w stylu modernizmu/historyzmu,
- modernistyczna kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 8–10), datowana na początek XX wieku,
- domy mieszkalne (ul. Wiosny Ludów 13, 47, 49),
- narożna kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 19, róg z ul. Ciesielską), datowana na początek XX wieku, przedstawiająca cechy stylu modernizmu,
- szkoła z budynkiem mieszkalnym (ul. Wiosny Ludów 22), wzniesiona w 1898 roku, z konstrukcją w stylu historyzmu ceglanego prostego,
- dawny ratusz Szopienic (ul. Wiosny Ludów 24), zbudowany w latach 1927–1928, którego styl to późny modernizm zmieszany z elementami art déco; jest to obiekt historyczny, który od 2 lipca 2020 roku figuruje w rejestrze zabytków (nr rej. A/668/2020) jako miejsce, w którym obecnie znajduje się ośrodek zdrowia,
- zespół bloków mieszkalnych (ul. Wiosny Ludów 26, 28, 30, 32), wzniesiony w latach 30. XX wieku, zaprojektowany w stylu funkcjonalizmu przez architekta Tadeusza Michejdę,
- kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 41), wybudowana na początku XX wieku w stylu funkcjonalistycznym,
- modernistyczne kamienice mieszkalne (ul. Wiosny Ludów 43, 45), które również powstały na początku XX wieku,
- domy mieszkalne/kamienice (ul. Wiosny Ludów 50, 56), charakterystyczne dla końca XIX wieku, prezentujące cechy stylu historyzmu ceglanego,
- domy mieszkalne hutniczego osiedla robotniczego (ul. Wiosny Ludów 52, 54, ul. Wytapiaczy 1, 2), wzniesione w 1923 roku w stylu modernistycznym,
- blok/kamienica (ul. Wiosny Ludów 59/59a), z początku XX wieku, który łączy w sobie cechy stylu modernistycznego oraz prostego historyzmu,
- dom mieszkalny z zabudową gospodarczą (ul. Wiosny Ludów 62), postawiony pod koniec XIX wieku, odzwierciedlający styl historyzmu ceglanego prostego,
- kamienny krzyż przydrożny z figurą (ul. Wiosny Ludów obok nr 71), datowany na 1863 rok, cechujący się stylem historyzmu,
- narożna kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 83, róg z ul. Chemiczną), wzniesiona na początku XX wieku, reprezentująca styl historyzmu ceglanego prostego.
Na ulicy Wiosny Ludów w Katowicach, według danych z 2011 roku, można znaleźć następujące instytucje: Szkoła Podstawowa nr 42 im. Józefy Kantorówny (ul. Wiosny Ludów 22), która uzyskała swoje imię w 2007 roku, a także różnorodne firmy i przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, oraz Przedszkole Miejskie nr 56.
Przypisy
- Michał Bulsa, Ratusze Janowa i Szopienic, czyli dwa gmachy użyteczności publicznej we wschodnich Katowicach, wpisane do rejestru zabytków w 2020 roku, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2021, t. 13, s. 270, 271.
- UCHWAŁA NR IV/14/14 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 17.12.2014 r. w sprawie nadania placowi położonemu na terenie miasta Katowice nazwy "Park Antona Uthemanna" (pol.) bip.katowice.eu [dostęp 01.01.2018 r.]
- Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010, s. 340. ISBN 978-83-7164-636-2.
- Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010, s. 343. ISBN 978-83-7164-636-2.
- Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010, s. 346. ISBN 978-83-7164-636-2.
- Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
- Raport o stanie miasta Katowice 2005. Urząd Miasta Katowice. [dostęp 12.09.2011 r.] Brak numerów stron w książce.
- Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 12.09.2011 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007-2013. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 12.09.2011 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 42 przy ulicy Wiosny Ludów 22 w Katowicach (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 12.09.2011 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Odpowiedź na interpelację w sprawie rozbiórki budynku przy ul. Wiosny Ludów 111 (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 12.09.2011 r.]
- Wędrówka po Szopienicach (pol.) www.katowice.eu [dostęp 12.09.2011 r.]
- Spis firm na ulicy Wiosny Ludów w mieście Katowice (pol.) www.katalog.pf.pl [dostęp 12.09.2011 r.]
- Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 3 lipca 2020 r.. wkz.katowice.pl. [dostęp 03.07.2020 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Wiśniowa w Katowicach | Ulica Wita Stwosza w Katowicach | Ulica Władysława Reymonta w Katowicach | Ulica Zacisze w Katowicach | Ulica Zygmunta Krasińskiego w Katowicach | Ulica Żelazna w Katowicach | Aleja Niepodległości w Katowicach | Plac Powstańców Śląskich w Katowicach | Plac Rady Europy w Katowicach | Plac Sejmu Śląskiego w Katowicach | Ulica Wincentego Witosa w Katowicach | Ulica Wincentego Pola w Katowicach | Ulica Warszawska w Katowicach | Ulica Wawelska w Katowicach | Ulica Walerego Wróblewskiego w Katowicach | Ulica Teofila Ociepki w Katowicach | Ulica Teatralna w Katowicach | Ulica Złota w Katowicach | Ulica Zabrska w Katowicach | Ulica św. Huberta w KatowicachOceń: Ulica Wiosny Ludów w Katowicach