Kolonia św. Huberta

---

Historia

Brynów niegdyś otaczany był rozległym obszarem leśnym, sięgającym północnych i wschodnich terenów, który w północnej części uległ przekształceniu pod koniec XIX wieku w Südpark. Ten ostatni jest znany dzisiaj jako park im. Tadeusza Kościuszki. W południowej części ówczesne lasy zachowały swój tradycyjny charakter, z wyjątkiem niewielkiego fragmentu, który wgłębił się w obszar Brynowa. To właśnie tam Niemcy postanowili wznieść kolonię robotniczą pod nazwą św. Huberta, zaprojektowaną przez firmę Boswan & Knauer zgodnie z ideą miasta-ogrodu.

Budowa kolonii miała miejsce około 1943 roku, a zrealizowana została jako część większego kompleksu mieszkalnego zakładów Hermanna Göringa. Architektura tej kolonii obejmowała parterowe domy, zarówno jedno-, jak i kilkurodzinne, ulokowane wzdłuż ulicy św. Huberta oraz świeżo wytyczonej ulicy Pawiej, prowadzonej łukiem. Realizacja projektu przeciągnęła się na lata po zakończeniu II wojny światowej.

W późniejszych latach w bezpośrednim sąsiedztwie kolonii powstały dodatkowe budynki, które weszły w skład osiedla Ptasiego. Zrealizowano również biurowiec, który później stał się siedzibą Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach. W dniu 28 stycznia 2008 roku, nad kolonią św. Huberta ustanowiono strefę ochrony konserwatorskiej, mając na celu zachowanie jej wartości historycznych i kulturowych.

Charakterystyka

Kolonia św. Huberta znajduje się w obszarze ulic św. Huberta oraz Pawiej, w atrakcyjnej dzielnicy Brynów część wschodnia-Osiedle Zgrzebnioka w Katowicach. To miejsce charakteryzuje się unikalną architekturą, składającą się z trzech typów parterowych domów otoczonych ogrodami. W tych skromnych budynkach w stylu modernistycznym mieszczą się zarówno domy jednorodzinne, jak i kilkurodzinne, które są użytkowane jako obiekty mieszkalne. Warto zaznaczyć, że w 2015 roku obiekty te znajdowały się w dobrym stanie technicznym.

Na teren koloni składają się różne domy, z których każdy ma swoje unikalne cechy. Poniżej przedstawiamy szczegóły:

• Ul. Pawia 1, 3 i 5 – to trzy murowane domki w ogrodach, z tynkowanymi elewacjami, jednokondygnacyjne z mieszkalnym poddaszem. Posiadają dach naczółkowy, pokryty dachówką, z charakterystycznymi lukarnami. Te domy wyróżniają się trójosiowymi elewacjami oraz komórkami gospodarczymi i garażami z tyłu,
• Ul. Pawia 2/4 i 6/8/10 – dwa drewniane domy w ogrodach, które są również jednokondygnacyjne, z poddaszem do zamieszkania. Dodatkowo, konstrukcje te mają pokrycie dachowe w postaci lukarnowych dachu naczółkowego. Wogrodach znajdują się komórki gospodarcze,
• Ul. Pawia 7/9, 11/13, 15/17 oraz ul. św. Huberta 36/38, 40/42, 44/46, 48/50, 52/54, 56/58 – ta grupa kilkunastu domów w ogrodach to murowane budynki z cegły, tynkowane, o jednokondygnacyjnej strukturze z mieszkalnym poddaszem. Dachy naczółkowe, pokryte dachówką, w połączeniu z sześcioma osiami fasad stanowią ich wizytówkę. Część okien oraz drzwi zachowała swoje oryginalne formy, podczas gdy w niektórych domach powiększono otwory okienne. Z tyłu tych obiektów również można znaleźć komórki gospodarcze.

Obszar, na którym zlokalizowana jest kolonia robotnicza św. Huberta, podlega strefie ochrony konserwatorskiej. Ochrona ta została określona na mocy Uchwały nr XXI/438/08 Rady Miasta Katowice z dnia 28 stycznia 2008 roku, dotyczącej lokalnego planu zagospodarowania przestrzennego w rejonach: T. Kościuszki, A. Zgrzebnioka i św. Huberta. Ustalono tam m.in. ważność zachowania historycznego rozplanowania oraz przekrojowego charakteru zabudowy kolonii, w towarzystwie zieleni w okolicy domów. Budynki te zostały również wpisane do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice.

---

Oceń: Kolonia św. Huberta

---