Siedziba Polskiego Radia Katowice

---

Historia

Rozgłośnia Śląska Polskiego Radia w Katowicach ma długą i bogatą historię, która rozpoczęła się 28 marca 1927 roku. Już w tym samym roku w Brynowie powstała stacja radiowa, zaprojektowana przez well-known Tadeusza Łobosa. Pierwsze studio radiowe mieściło się w gmachu Banku Spółek Zarobkowych przy ulicy Warszawskiej 7. Uroczyste otwarcie stacji miało miejsce 4 grudnia tegoż roku.

W latach trzydziestych XX wieku podjęto decyzję o budowie dedykowanego gmachu dla radia. Wiosną 1936 roku, na inicjatywę dyrektora Stanisława Ligonia, rozpoczęto prace przygotowawcze w celu budowy nowej rozgłośni. W tym samym roku, katowicka Rada Miejska podjęła uchwałę o sprzedaży nieruchomości o powierzchni około 1570 m², znajdującej się na rogu ulic J. Ligonia i Królowej Jadwigi, Polskiemu Radiu.

Niedługo później ogłoszono konkurs na nowy budynek, w którym projekty Tadeusza Łobosa znalazły uznanie. W sierpniu 1936 roku opracowano projekt techniczny, i we wrześniu rozpoczęto budowę obiektu. 10 października miało miejsce poświęcenie kamienia węgielnego, a już 24 grudnia gmach był w stanie surowym, gotowy do dalszych prac. Zakończenie budowy miało miejsce latem 1937 roku, chociaż niektóre źródła podają również 1938 rok jako datę zakończenia. Uroczyste otwarcie nowej siedziby odbyło się 19 października (bądź 19 sierpnia) 1937 roku.

Gmach został wybudowany z krajowych materiałów, z wyjątkiem niektórych elementów wentylacyjnych, które były sprowadzone z zagranicy. Na jego elewacji znajdował się podświetlany napis „Polskie Radio”, który został zniszczony we wrześniu 1939 roku przez niemieckie wojska po ich wkroczeniu do Katowic. Podczas II wojny światowej, budynek wykorzystywany był przez radio niemieckie Reichssender Kattowitz, jednak Polskie Radio Katowice wznowiło działalność 6 marca 1945 roku.

W latach 1975–1976 wykonano nowe czterokondygnacyjne skrzydło po stronie ulicy Królowej Jadwigi oraz zaadaptowano odrestaurowany budynek mieszkalny przy ulicy J. Ligonia 27. W grudniu 1977 roku nadano rozgłośni imię Stanisława Ligonia, a na pamiątkę tego wydarzenia wmurowano tablicę pamiątkową w gmachu.

W latach 1996–1997 zmodernizowano przeszkloną część głównej klatki schodowej, a lata 1997–1998 przyniosły budowę nowej części administracyjno-techniczną na tyłach gmachu. W roku 2001, po poważnym remoncie, oddano do użytku studio nagrań, które jednocześnie pełniło rolę sali koncertowej.

W latach 2012-2013 doszło do przebudowy całego zespołu zabudowy radiowej. W tym czasie wyremontowano elewację zewnętrzną budynku, przeprowadzono docieplenie głównej konstrukcji, a także wymieniono dach. W ramach obchodów 85-lecia Polskiego Radia Katowice, 19 października 2012 roku przed gmachem ustawiono pomnik-ławkę Stanisława Ligonia oraz przywrócono historyczny neon na jego fasadzie.

Charakterystyka

Siedziba Polskiego Radia Regionalnej Rozgłośni w Katowicach Radia Katowice to nowoczesny budynek biurowy zlokalizowany przy ulicy J. Ligonia 29, na rogu z ulicą Królowej Jadwigi, w sercu Śródmieścia Katowic. Obiekt zbudowany jest głównie z cegły, z tynkowaną elewacją, posiada trzy lub cztery kondygnacje oraz płaski dach. Jego całkowita powierzchnia użytkowa wynosi 2291 m², zaś powierzchnia zabudowy to 1011 m².

Zaprezentowany budynek w stylu funkcjonalizmu wyróżnia się zwartą bryłą oraz fakturą gładkich ścian, które układają się w regularny rytm okien. Szczegółem wyróżniającym budynek jest duża, gładka ściana skierowana w stronę ulicy J. Ligonia, której minimalistyczny styl kontrastuje z przeszklonymi powierzchniami budowli. To połączenie pustych przestrzeni z dużymi oknami było powszechnie stosowane w architekturze lat budowy obiektu. Elewacja zrealizowana z sztucznego kamienia oraz szlachetnej wyprawy, natomiast schody zewnętrzne i podest wejściowy pokryte zostały trwałym materiałem lastriko.

Na budynku umieszczona jest tablica upamiętniająca nadanie imienia Stanisława Ligonia Polskiej Rozgłośni Radiowej w Katowicach. Przed wejściem głównym można zobaczyć ławeczkę Stanisława Ligonia, stworzoną przez prof. Mariana Molendę, co podkreśla znaczenie tej postaci dla kultury regionu.

Wnętrze gmachu charakteryzuje się klinowatymi sufitami z uskokami, które nadają pomieszczeniom oryginalności. Studia radiowe zaprojektowano na planie trapezu, co wpływa na ich funkcjonalność. Na parterze mieszczą się poczekalnia, hol oraz różnorodne studia: spikerskie, duże studio nadawcze, studio odczytowe i kameralne. Przestrzeń biurowa przeznaczona na potrzeby administracyjne wynosi początkowo 1000 m³, a zaplecze techniczne zajmuje 2400 m³. Pozostałe przestrzenie dedykowane są działalności programowej placówki.

Warto podkreślić, że gmach Polskiego Radia Katowice został wpisany do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice i podlega ochronie konserwatorskiej zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Oprócz tego, jest jednym z punktów na trasie katowickiego Szlaku Moderny, co świadczy o jego historycznym i architektonicznym znaczeniu dla regionu.

---

Oceń: Siedziba Polskiego Radia Katowice

---