Ulica Szarych Szeregów w Katowicach to istotny element komunikacyjny w stolicy Śląska, przebiegający przez dwie charakterystyczne dzielnice: Kostuchnę oraz Murcki. Ta ulica zaczyna się w punkcie, gdzie krzyżuje się z ulicą Armii Krajowej, co stanowi znaczące połączenie komunikacyjne w regionie.
Podczas swojej trasy, ulica Szarych Szeregów interesująco krzyżuje się z wieloma innymi ulicami, które odgrywają istotną rolę w organizacji ruchu. Warto wymienić takie drogi jak:
- Franceszka Zabłockiego,
- Wanda Jordan-Łowińska,
- Tadeusza Boya-Żeleńskiego,
- Wincentego Ogrodzińskiego,
- Bolesława Surówki.
Ulica ta kończy swój bieg w Murckach, przy ważnym skrzyżowaniu z ulicą Tartaczną oraz ulicą Pawła Kołodzieja, co czyni ją ważnym punktem w sieci komunikacyjnej Katowic.
Opis
Historia ulicy Szarych Szeregów w Katowicach sięga XVII i XVIII wieku, kiedy to zaczęły pojawiać się pierwsze zabudowania. W szczególności, budynek usytuowany na rogu ulicy Szarych Szeregów oraz ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego był kiedyś siedzibą Urzędu Miasta Kostuchna, działającego do 1975 roku.
Długość tej drogi wynosi 3 850 m, a jej powierzchnia to 27 654 m². Ulica posiada status ulicy zbiorczej, a pod jej nawierzchnią zlokalizowany jest wodociąg o średnicy 160 mm. Wokół ulicy Szarych Szeregów oraz ulicy Tadeusza Boya-Żeleńskiego, a także w zaciszu pobliskich ulic do linii kolejowej Tychy – Kostuchna – Murcki znajdują się tereny przeznaczone na zabudowę mieszkalną, zarówno jednorodzinną, jak i wielorodzinną, gdzie planowane są również usługi. Nowe osiedle powstaje u zbiegu ulic Szarych Szeregów i Armii Krajowej, a także w bliskości skrzyżowania ul. Szarych Szeregów z ulicą T. Boya-Żeleńskiego.
Ulica ta jest również związana z różnymi szlakami, takimi jak Szlak Ochojski oraz Szlak Historii Górnictwa Górnośląskiego, a dodatkowo biegnie tutaj trasa rowerowa nr 1. Komunikację publiczną zapewniają autobusy, które kursują na zlecenie Zarządu Transportu Metropolitalnego. W pobliżu skrzyżowania ulic Pawła Kołodzieja, Tartacznej i Szarych Szeregów możemy natrafić na źródła Rów Murckowski.
W przeszłości, podczas okresu Polski Ludowej, ulica nosiła imię Jana Brzozy. Dodatkowo, do lat 90. XX wieku, przy ul. Szarych Szeregów 37 istniał zabytkowy budynek szkolny, wzniesiony w latach 1895–1896, który stanowił ważny element lokalnej architektury.
Obiekty zabytkowe
Wzdłuż ulicy Szarych Szeregów można znaleźć szereg cennych obiektów, które są objęte ochroną konserwatorską. Wśród nich wyróżnia się kilka istotnych elementów historycznych i architektonicznych.
- Na rogu ulicy Armii Krajowej oraz ulicy Szarych Szeregów znajduje się krzyż, wybudowany w XIX wieku. Warto zaznaczyć, że podczas II wojny światowej hitlerowcy zniszczyli sąsiadujący z nim postument po pomniku powstańców śląskich. Po wojnie, w 1946 roku krzyż został odnowiony, a w 1999 roku zastąpiono go nowym, usytuowanym po drugiej stronie ulicy Szarych Szeregów,
- Przydrożna figura, zlokalizowana pod adresem ul. Szarych Szeregów 13, została wzniesiona w 1932 roku,
- Dom mieszkalny przy ul. Szarych Szeregów 19 pochodzi z drugiej połowy XIX wieku,
- Na ulicy Szarych Szeregów 27 stoi kolejny dom mieszkalny, wzniesiony po 1901 roku,
- Znajduje się tam także kopiec z kamieni z tablicą, upamiętniający żołnierzy drugiej kompanii drugiego batalionu 2. Pułku Pszczyńskiego Powstańców Śląskich, którzy 2 maja 1921 roku wyruszyli do boju,
- Dom mieszkalny przy ul. Szarych Szeregów 40, zbudowany po 1901 roku,
- Trójkondygnacyjna kamienica narożna znajduje się pod adresem ul. Szarych Szeregów 42, róg z ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego; również wzniesiona po 1901 roku,
- Sala redutowa, która jest zlokalizowana przy ul. Szarych Szeregów 42a, wzniesiona po 1901 roku,
- Kolejny dom mieszkalny przy ul. Szarych Szeregów 44, rogu z ul. Tadeusza Boya-Żeleńskiego, zbudowany po 1901 roku,
- Dom mieszkalny przy ul. Szarych Szeregów 54, również wybudowany po 1901 roku,
- Dom przy ul. Szarych Szeregów 66a, róg z ul. Smugową, wzniesiony około 1930 roku,
- Willa mieszkalna przy ul. Szarych Szeregów 70, która powstała w 1914 roku,
- Druga willa, znajdująca się przy ul. Szarych Szeregów 72, została wzniesiona w 1925 roku,
- Dom mieszkalny przy ul. Szarych Szeregów 73, zbudowany po 1901 roku,
- Zabytkowy familok, znajdujący się pod adresem ul. Szarych Szeregów 75, także wzniesiony po 1901 roku,
- Dom mieszkalny pod adresem ul. Szarych Szeregów 82, znajdujący się w rogu z ul. Łopianową, zbudowany pod koniec XIX wieku,
- Dom przy ul. Szarych Szeregów 92, wzniesiony po 1901 roku,
- Na koniec, dom mieszkalny przy ul. Szarych Szeregów 97, wzniesiony po 1901 roku.
Instytucje
Na ulicy Szarych Szeregów znajduje się szereg ważnych instytucji. Wśród nich wyróżnia się Ochotnicza Straż Pożarna Kostuchna, która ma swoją siedzibę pod adresem ul. Szarych Szeregów 62, a także różnego rodzaju przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, biuro projektowe oraz zakład złotniczy.
Warto również wspomnieć o Miejskiej Bibliotece Publicznej w Katowicach, w która funkcjonuje jako Filia nr 27.
Przypisy
- MichałM. Bulsa MichałM., BarbaraB. Szmatloch BarbaraB., Katowice, których nie ma, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2019, s. 131, ISBN 978-83-7729-502-1.
- Google: Mapy Google. www.google.pl. [dostęp 06.12.2020 r.]
- Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 27.06.2011 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 27.06.2011 r.]
- Raport o stanie miasta Katowice 2005. Urząd Miasta Katowice. [dostęp 27.06.2011 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego południowych dzielnic miasta Katowice. www.bip.katowice.eu. [dostęp 27.06.2011 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice w obszarze dzielnicy Kostuchna w rejonie ulic: Hierowskiego, Zabłockiego i Krupińskiego w zakresie wprowadzenia funkcji mieszkaniowej. www.bip.katowice.eu. [dostęp 27.06.2011 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 27.06.2011 r.]
- Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 133. ISBN 83-905115-0-9.
- Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: "Śląsk", 1980, s. 80. ISBN 83-216-0147-2.
- Stefan Gierlotka: Piotrowice Śląskie. Monografia dzielnicy miasta Katowice. Katowice: Wydawnictwo "Śląsk", 2002, s. 64−66. ISBN 83-7164-364-0.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Stanisława Staszica w Katowicach | Ulica Stanisława Kobylińskiego w Katowicach | Ulica Stefana Grota-Roweckiego w Katowicach | Ulica Stanisława Moniuszki w Katowicach | Ulica Staromiejska w Katowicach | Ulica Starowiejska w Katowicach | Ulica Stawowa w Katowicach | Ulica Szkolna w Katowicach | Ulica św. Huberta w Katowicach | Ulica Zabrska w Katowicach | Ulica Sokolska w Katowicach | Ulica Słoneczna w Katowicach | Ulica Radosna w Katowicach | Ulica Pszczyńska w Katowicach | Ulica Powstańców w Katowicach | Ulica Piotrowicka w Katowicach | Ulica Piotra Ściegiennego w Katowicach | Ulica Panewnicka w Katowicach | Ulica Opolska w Katowicach | Ulica Murckowska w KatowicachOceń: Ulica Szarych Szeregów w Katowicach