Kamienica przy ulicy Kochanowskiego 2 w Katowicach

---

Historia

Kamienica przy ulicy Kochanowskiego 2 w Katowicach ma bogatą historię, sięgającą lat 1896–1906. Jej projekt stworzył architekt Paul Frantzioch. Budynek powstał jako Hotel „Deutsches Haus” i był prowadzony przez siostrę projektanta, Aloisię Frantzioch. Kamienica nie tylko pełniła funkcję hotelu, ale także oferowała mieszkania dla pracowników oraz lokale na wynajem.

Paul Frantzioch był właścicielem tego obiektu do roku 1914, kiedy hotel przeszedł w ręce Friedricha Brokera. W latach 1920–1921 w części budynku mieszczącej się przy ulicy Plebiscytowej 1 ulokowano Polski Komisariat Plebiscytowy. Na czoło tego komitetu został powołany lekarz dr Henryk Jarczyk. W dniu 18 sierpnia 1920 roku, w związku z rozruchami, hotel został zdobyty przez niemieckie bojówki, co skutkowało zniszczeniem wnętrza oraz przymusową ewakuacją pracowników. Dr Jarczyk został brutalnie zaatakowany podczas tych wydarzeń.

Po zakończeniu trzeciego powstania śląskiego oraz działalności Polskiego Komisariatu, w 1921 roku do kamienicy przeniosła się Naczelna Rada Ludowa, która organizowała administrację dla nowego autonomicznego województwa śląskiego.

W 1922 roku budynek przeszedł na własność Skarbu Państwa. W jego wnętrzu powstały biura różnych wydziałów Urzędu Województwa Śląskiego, w tym m.in. Wydział Zdrowia Publicznego i Wydział Pracy i Opieki Społecznej. W 1929 roku te wydziały zostały przeniesione do nowo otwartego gmachu Sejmu Śląskiego przy ulicy Jagiellońskiej, a w byłym hotelu zaczęły funkcjonować różnorodne organizacje.

Od 13 lutego 1925 roku, na parterze budynku od strony ulicy Plebiscytowej 1, mieściła się redakcja czasopisma „Polska Zachodnia”. W 1935 roku część kamienicy przy ulicy J. Kochanowskiego 2 była własnością chemika dr. Artura Wulfsona. W budynku funkcjonowały również różne zakłady, takie jak biuro pośrednictwa pracy Jakóba Mullera, hurtownia A. i S. Preschel oraz zakład rentgenowski dr. M. Früß.

W tamtym czasie Skarb Państwa był właścicielem części kamienicy przy ulicy Plebiscytowej 1, gdzie znajdowały się liczne stowarzyszenia i instytucje, takie jak Liga Morska i Kolonialna czy Zarząd Główny Związku Powstańców Śląskich.

Po zakończeniu II wojny światowej budynek został przekształcony w mieszkalny, w którym zorganizowano mieszkania komunalne, a na parterze zaczęła działać restauracja „Bristol”. W latach 80. na elewacji kamienicy zamontowano tablicę upamiętniającą dr. Henryka Jarczyka.

W 1994 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków, a w tym samym roku przeszła częściową modernizację. Kolejne prace modernizacyjne miały miejsce w 2001 roku przy ulicy Plebiscytowej 1, a w 2014 roku zrealizowano remont jej zewnętrznej elewacji.

Charakterystyka

Zabytkowa narożna kamienica mieszkalno-użytkowa znajduje się w strategicznym punkcie, na rogu ulicy J. Kochanowskiego 2 oraz ulicy Plebiscytowej 1, w obrębie katowickiej dzielnicy Śródmieście. Budowla ta wyróżnia się eklektycznym podejściem architektonicznym, z widocznymi wpływami secesji oraz neogotyku.

Powierzchnia zabudowy części kamienicy zlokalizowanej przy ulicy J. Kochanowskiego 2 wynosi 573 m², w porównaniu do 442 m² części położonej przy ulicy Plebiscytowej 1. Całkowita powierzchnia użytkowa części przy ulicy Plebiscytowej 1 sięga znacznych 1133,79 m². Oba segmenty kamienicy charakteryzują się sześcioma kondygnacjami nadziemnymi oraz podpiwniczeniem, co czyni je przestronnymi i funkcjonalnymi.

Warto podkreślić, że kamienica została wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/1546/94, co oznacza, że objęta jest ochroną. Granice tej ochrony obejmują cały budynek. Dodatkowo, budowla figuruje w gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice oraz znajduje się w strefie ochrony konserwatorskiej, która została ustanowiona zgodnie z przepisami uchwalonymi 28 maja 2014 roku, związanymi z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego fragmentu Śródmieścia Katowic.

Na początku lutego 2022 roku, system REGON wskazywał, że przy ulicy J. Kochanowskiego 2 zarejestrowanych było 20 aktywnych podmiotów gospodarczych, a w odniesieniu do części przy ulicy Plebiscytowej 1 liczba ta wynosiła łącznie 13, co świadczy o dynamicznym charakterze tej lokalizacji.

---

Oceń: Kamienica przy ulicy Kochanowskiego 2 w Katowicach

---