Kamienica zlokalizowana przy placu Wolności 6 w Katowicach to zabytkowy obiekt mieszkalno-handlowy, którego historia sięga 1896 roku. Znajduje się w sercu Śródmieścia, co czyni ją jednym z kluczowych punktów tego dynamicznie rozwijającego się miasta.
Wzniesiona w stylu eklektycznym, kamienica czerpie inspirację z różnych nurtów architektonicznych, łącząc w sobie elementy neorenesansu i secesji. Ta różnorodność stylowa sprawia, że budynek przyciąga uwagę przechodniów oraz miłośników architektury.
Historia
Kamienica przy placu Wolności 6 w Katowicach ma bogatą historię, która rozpoczęła się w 1896 roku, kiedy to budynek został wzniesiony.
W 1907 roku przeszedł on istotne zmiany, gdyż na podstawie projektu Georga Schalschy dokonano przebudowy, która obejmowała nadbudowę poddasza.
W 1935 roku właścicielem kamienicy stał się Jerzy Schalscha. W budynku mieszkały osoby wykonujące różne zawody, co nadawało mu unikatowy charakter społecznościowy.
Właściciel prowadził w tej kamienicy własne Biuro Architektoniczne, a dodatkowo miał filię w Trzebini. Możliwe było również spotkać tam stolarnie, które funkcjonowały równolegle z innymi działaniami.
Nieco później, w 1945 roku, w budynku uruchomiona została wytwórnia zabawek pod nazwą „Bobo”, co świadczy o dalszym wszechstronnym wykorzystaniu przestrzeni.
Kolejnym ważnym momentem w dziejach kamienicy był 14 września 1990 roku, kiedy to została ona wpisana do rejestru zabytków nieruchomych województwa katowickiego pod numerem A/1412/90. Wówczas objęto ochroną cały obiekt.
W 2014 roku przeprowadzono modernizację dachu oraz górnej części elewacji, co przyczyniło się do poprawy estetyki budynku i ochrony jego historycznych walorów.
Na dzień lipca 2023 roku, w systemie REGON zarejestrowano trzy działalności gospodarcze, które miały swoje siedziby przy placu Wolności 6. Wśród nich znajdowało się m.in. Stowarzyszenie „Młoda Sztuka Śląska”.
Charakterystyka
Kamienica mieszkalno-handlowa znajduje się przy placu Wolności 6 w Katowicach, w zachodniej części dzielnicy Śródmieście. Jest usytuowana w zwartej północnej pierzei zabudowy wspomnianego placu.
Budynek, który został wybudowany w technologii murowanej z cegły, charakteryzuje się tynkowanymi elewacjami oraz prostokątnym planem, w którym uwzględniono dwie oficyny boczne i jedną oficynę tylną. Powierzchnia użytkowa kamienicy wynosi imponujące 4 018,61 m², a całkowita powierzchnia zabudowy to 509 m². Struktura budynku składa się z pięciu kondygnacji nadziemnych oraz jednej podziemnej.
Pod względem architektonicznym kamienica reprezentuje eklektyczny styl, w którym dostrzec można wpływy neorenesansu oraz secesji. Jej fasada jest ośmioosiowa i zachowuje symetrię. Dwie skrajne osie zostały ze sobą połączone w ramach płytkich ryzalitów, które zwieńczone są półkolistymi przyczółkami, a ich estetykę podkreślają pilastry na trzeciej i czwartej kondygnacji. Ponadto, drugą, trzecią oraz czwartą kondygnację ozdobiono balkonami. Nad środkową częścią budynku znajdują się dwie mansardy z trójkątnymi przyczółkami.
Pierwsze dwie kondygnacje cechują się boniowaniem, a cała fasada usiana jest bogatymi detalami stiukowymi, takimi jak obramienia okien oraz dekoracje szczytów. Otwory okienne na pierwszej, drugiej i czwartej kondygnacji mają formę prostokątną, czterokwaterową i są wzbogacone elementami ze ślemieniem, podczas gdy otwory trzeciej kondygnacji zamykają się półkoliście, występując w trzech kwaterach również z dodatkiem ślemienia.
W sieni kamienicy znaleźć można ceramiczne lamperie oraz stiukowe fasety zdobione motywami roślinnymi. Posadzka w głównym wejściu jest betonowa, a schody są dwubiegowe, wykonane z metalu, wykończone drewnianymi stopniami i balustradami. Brama przejazdowa usytuowana jest w środkowej osi budynku i jest zintegrowana z klatką schodową.
Kamienica posiada status zabytku, będąc wpisaną do rejestru zabytków nieruchomych, a dodatkowo znaleziona jest w gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice.
Przypisy
- a b c d e Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki. emapa.katowice.eu. [dostęp 13.07.2023 r.]
- Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 13.07.2023 r.]
- Katowice. Remont kamienicy, Plac Wolności 6. investmap.pl. [dostęp 13.07.2023 r.]
- Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 12.07.2023 r.]
- Stowarzyszenie Klon/Jawor: Spis organizacji. Stowarzyszenie "Młoda Sztuka Śląska". spis.ngo.pl. [dostęp 13.07.2023 r.]
- a b JerzyJ. Abramski JerzyJ., Ulice Katowic, Zawiercie: Graf-Mar, 2000 r., s. 42-43, ISBN 83-913341-0-4.
- a b Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r., Katowice: Dr. E. Kwaśnik, s. 157.
- a b c d H.H. Rojkowska H.H., I.I. Kęder I.I., Studium historyczno-urbanistyczne Katowic w granicach administracyjnych. Katowice, pl. Wolności 6, Kraków: Pracownie Konserwacji Zabytków „ARKONA” Sp. z o.o., 1993 r., s. 1.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica przy ulicy Bednorza 14 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Bogucickiej 6 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Warszawskiej 1 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Warszawskiej 28a w Katowicach | Kamienica przy ulicy Warszawskiej 30 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Warszawskiej 31 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Warszawskiej 43 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Warszawskiej 5 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Wita Stwosza 3 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Drzymały 18 w Katowicach | Kamienica przy placu Wolności 5 w Katowicach | Kamienica przy placu Wolności 10a w Katowicach | Kamienica przy placu Miarki 6 w Katowicach | Kamienica przy placu Kaczyńskich 1 w Katowicach | Kamienica przy ulicy 3 Maja 18 w Katowicach | Kamienica przy ulicy 3 Maja 15 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Stawowej 10 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Staromiejskiej 6 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Staromiejskiej 21 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Słowackiego 24 w KatowicachOceń: Kamienica przy placu Wolności 6 w Katowicach