Kamienica przy ulicy Gliwickiej 15 w Katowicach

---

Historia

Kamienica w Katowicach, zlokalizowana przy ulicy Gliwickiej 15, została oddana do użytkowania w 1907 lub 1908 roku. Jej projektantem był Wilhelm Brieger, jednak na dokumentach projektu pojawia się również nazwisko A. Mullera, której rola w procesie projektowym pozostaje nieznana.

W okresie międzywojennym na terenie posesji wzniesiono garaże, które zamknęły przestrzeń działki, na której wzniesiono kamienicę. W 1935 roku właścicielem budynku był Kurt Brieger, a w tym czasie w obiekcie mieszkały rodziny ludzi różnych zawodów, takich jak dyrektorzy, sędzia, czy kupiec.

Podczas II wojny światowej, piwnice kamienicy zostały przekształcone na schron przeciwlotniczy, a ich konstrukcja połączona była z pobliską kamienicą o numerze 17.

W latach 80. XX wieku kamienica przeszła przebudowę. Zlikwidowano pierwszą kotłownię, poddasze zaadaptowano na lokale mieszkalne, a fasada budynku została przebudowana. W 2001 roku przeprowadzono modernizację, co przyczyniło się do poprawy stanu budynku, a 13 grudnia 2011 roku wpisano go do rejestru zabytków województwa śląskiego.

W 2018 roku w kamienicy funkcjonowały lokale mieszkalne oraz kancelaria notarialna. Natomiast w sierpniu 2022 roku w systemie REGON odnotowano 54 aktywne podmioty gospodarcze z siedzibą w tym miejscu, do których zaliczały się wspólnoty mieszkaniowe oraz różnego rodzaju kancelarie, w tym komornicze, adwokackie oraz notarialne.

Charakterystyka

Warto zwrócić uwagę na historyczną kamienicę, która znajduje się pod adresem ulicy Gliwickiej 15, w sercu katowickiego Śródmieścia. Jest to budynek o charakterze mieszkalno-handlowym, który nie tylko zachwyca swoim wyglądem, ale także bogatą historią. Ta zabytkowa kamienica zlokalizowana jest wzdłuż linii zabudowy wspólnego podwórka z sąsiednią posesją, numer 17.

Kamienica składa się z głównego korpusu i oficyny, ma konstrukcję murowaną, której głównym materiałem jest cegła, a jej architektura łączy w sobie elementy stylu secesyjnego. Budynek wyróżnia się planem w kształcie litery „L” oraz pięcioma kondygnacjami nadziemnymi, a także piwnicą. Powierzchnia użytkowa obiektu wynosi imponujące 1173,79 m², a całkowita powierzchnia zabudowy to 371 m².

Dach kamienicy jest wielopołaciowy – widoczne są na nim lukarny pokryte daszkami dwuspadowymi, natomiast wieżyczka ma dach czterospadowy. Część tylną przykrywa dach o małym kącie nachylenia, z fragmentem pokrytym papa. Frontowa część dachu, w tym lukarny, jest pokryta dachówką karpiówką, co dodaje całemu budynkowi wyjątkowego stylu.

Fasada kamienicy to prawdziwa uczta dla oczu, z obłożeniem sztucznym kamieniem imitującym porfir oraz glazurowaną białą cegłą licówką. Elewacje od strony oficyny są tynkowane. Efektowne detale fasady, w tym różnorodne motywy etniczne, zoomorficzne oraz geometryczne, dodają kamienicy niepowtarzalnego charakteru. Warto zauważyć, że fasada na parterze ma pięć osi, a wyższe kondygnacje aż sześć.

Na parterze, w pierwszej osi widoczny jest portal, a w piątej witryna lokalu użytkowego. Portal jest prostokątny, z belką oddzielającą półokrągłe naświetle, a w narożnikach znajdują się płaskorzeźby przedstawiające orły. Do kamienicy prowadzą dwuskrzydłowe drzwi drewniane, które również mają śróddzielne podziały.

W piątej osi na drugim piętrze można dostrzec wykusz, natomiast na trzech wyższych kondygnacjach znajdują się równe okna, a na ostatniej kondygnacji znajduje się poczwórne okno podzielone kolumienkami, które jest zwieńczone półkopułą pokrytą blachą miedzianą. Na wyższych kondygnacjach, w szóstej osi, znajdują się loggie, z górną zamkniętą łukiem segmentowym. Balustrady w loggiach zostały wykonane z żelaza, co nadaje im elegancki wygląd.

Wnętrze budynku przyciąga uwagę dzięki marmurowym płytom pokrywającym ściany sieni i pięknej sztukaterii gipsowej. Posadzki wykończone są lastrykiem. Na piętrach znajdziemy schody powrotne, które są dwubiegowe i wyposażone w spoczynki. W mieszkaniach zachowały się oryginalne elementy wystroju, jak drewniana stolarka okienna i drzwiowa oraz ażurowe osłony na kaloryfery.

W budynku zastosowano nowoczesne instalacje, w tym elektryczną, wodno-kanalizacyjną oraz gazową. Ta znakomita kamienica, wraz z oficyną, została wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/361/11, co oznacza, że podlega ona ochronie w obrysie murów zewnętrznych. Dodatkowo widnieje w gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice.

---

Oceń: Kamienica przy ulicy Gliwickiej 15 w Katowicach

---