Kamienica przy placu Wolności 11 w Katowicach

---

Historia

Kamienica przy placu Wolności 11 w Katowicach została zbudowana w latach 1903–1904, wg projektu uznanego architekta Georga Schalschy. Przez wiele lat pełniła różnorodne funkcje, będąc miejscem spotkań różnych grup społecznych.

Do 1909 roku w tym budynku działała firma Arnolda Benningfena, specjalizująca się w produkcji „Samochodów i wyrobów gumowych”. W roku 1935 kamienica przeszła na własność Marii Rzymełki. W jej murach mieszkały prominentne osobistości, takie jak konsul hiszpański, Michał Alberg oraz inż. Stanisław Majewski, ówczesny wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego.

W latach 30. XX wieku kamienica stała się również siedzibą dla kilku przedsiębiorstw, do których należały biuro techniczne i spawalnicze Roberta Axmanna, Agencja Sprzedaży Drewna oraz spółka „Górnostephan”, która specjalizowała się w budowie szybów i pracach górniczo-wiertniczych.

W dniu 11 sierpnia 1992 roku budynek został oficjalnie wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa katowickiego z numerem A/1491/92, co oznacza, że całość gmachu objęto ochroną prawną.

W systemie REGON, w połowie lipca 2023 roku, zarejestrowane były trzy podmioty gospodarcze mające siedzibę przy placu Wolności 11, w tym jedna agencja artystyczna. To pokazuje jak historia tego miejsca jest zróżnicowana i dynamiczna.

Charakterystyka

„Kamienica, która pełni funkcję mieszkalno-usługową, zlokalizowana jest przy placu Wolności 11 w Katowicach, w zachodniej części dzielnicy Śródmieście. Znajduje się ona w południowej pierzei zwartej zabudowy tego placu.

Obiekt jest murowany z cegły i został wzniesiony na planie prostokąta. Zawiera dwie boczne oficyny oraz dwuspadowy kalenicowy dach, który pokryty jest dachówką. Powierzchnia zabudowy tej kamienicy wynosi 313 m², a budynek liczy 4 kondygnacje nadziemne oraz 1 podziemną.

Styl architektoniczny kamienicy łączy cechy secesyjne z elementami neogotyku. Fasada budynku jest sześcioosiowa i symetryczna, a na jej skrajnych osiach wyróżniają się płytkie ryzalitami, które są zwieńczone mansardami z zamknięciami łukowymi. Parter kamienicy jest otynkowany, z boniowaniem, natomiast wyższe piętra mają ceglaną okładzinę uzupełnioną poziomymi pasami tynku, które znajdują się na poziomie ślemion okiennych.

Budynek wyróżnia się bogactwem detali stiukowych, w tym obramieniami okien o motywach roślinnych oraz maswerkami. Znalazł się tu także pas ornamentalny pod gzymsem koronującym oraz dekoracje roślinno-maswerkowe na mansardach.

Większość otworów okiennych ma kształt prostokątny, jednak w ryzalitach na trzeciej i czwartej kondygnacji okna zamykane są łukami koszowymi. Stolarka okienna jest standardowo cztero- i sześciokwaterowa, a w ryzalitach znajdują się okna wielokwaterowe.

W centralnej osi budynku umiejscowiona jest brama, która ma czterodzielne nadświetle zwieńczone charakterystycznym łukiem oślego grzbietu, z maską oraz dekoracją roślinną. Ta brama jest zintegrowana z klatką schodową. Sień kamienicy wyróżnia się architektoniczną stiukową dekoracją ścian, a sufit zawiera fasety oraz podziały ramowe. Schody prowadzące na drugą kondygnację są zabiegowe, a na wyższych kondygnacjach dwubiegowe. Wykonane są z metalu, z drewnianymi stopniami oraz balustradami.

Warto zaznaczyć, że kamienica nie tylko została wpisana do rejestru zabytków nieruchomych, ale również chroniona jest poprzez wpis do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice.

---

Oceń: Kamienica przy placu Wolności 11 w Katowicach

---