Kamienica przy ulicy Kościuszki 15 w Katowicach

---

Historia

W drugiej połowie XIX wieku, a dokładniej w latach 70., w tej lokalizacji znajdował się dom oraz warsztat kołodziejski, który prowadził Johann Wanjura. To on był pierwszym właścicielem, który wpisał się na stałe w historię tej kamienicy. Budowla, datująca się najprawdopodobniej na rok 1897, przeszła w ręce jego potomka, Emila Wanjury, który kontynuował rodzinne tradycje. Na parterze realizował swój pomysł na życie, prowadząc sklep kolonialny oraz gospodę, co czyniło to miejsce istotnym punktem na mapie społecznej Katowic.

W lokalu tym znajdował się również wyszynk alkoholi Karla Strzody, znany jako Destillation Strzoda, co świadczy o jego popularności wśród mieszkańców. Wyższe piętra budynku zostały przeznaczone na mieszkania, co sprawiło, że kamienica stała się też miejscem życia dla wielu rodzin.

W okresie międzywojennym gospoda przekształciła się w restaurację, która nosiła nazwę „Wzgórze Wanjury”. To przekształcenie podkreśla ważność lokalu w życiu towarzyskim tamtych czasów. Na początku lat 30. XX wieku, w oficynie znajdującej się na drugim piętrze, miała swoją siedzibę administracja gazety „Polska Zachodnia”, co ukazuje, jak różnorodne funkcje pełniła ta historyczna kamienica w Katowicach.

Architektura

Kamienica, którą opisujemy, to czterokondygnacyjny budynek z cegły, charakteryzujący się solidną, murowaną konstrukcją. Parter jest wyraźnie zaznaczony na górze gzymsem, co nadaje mu elegancki wygląd. Na wyższych kondygnacjach dostrzegamy dominujący pionowy podział, co potęguje wrażenie wysokości i przestronności obiektu.

Fasada od strony ulicy Kościuszki posiada dziewięć osi, z czego dwie skrajne osi są otoczone boniowanymi lizena, które przybierają formę pseudoryzalitów. Te detale nie tylko wpływają na estetykę budynku, ale również podkreślają jego architektoniczny styl. Z kolei fasada od ulicy Batorego jest sześcioosiowa, z jedną osią znajdującą się najbliżej narożnika, także ujętą w formie pseudoryzalitu.

W ściętym narożniku budynku umieszczono każde okno w osobnej osi, a ryzality, ścięty narożnik oraz dwie skrajne osie od strony ul. Batorego zwieńczone są trójkątnymi naczółkami, które przybierają formę pseudowolutową i wyposażone są w małe okienka. Wszystkie otwory okienne mają kształt prostokątny, a na ostatniej kondygnacji ozdobione są pięknymi opaskami, co dodaje im elegancji.

Dominującym elementem nad ściętym narożnikiem jest niewielka segmentowa kopułka o ośmiobocznym kształcie, która nadaje całości unikatowego charakteru. W architektonicznych detalach budynku widoczne są wpływy secesyjne, co dodatkowo podkreśla jego unikalność i wartość historyczną.

---

Oceń: Kamienica przy ulicy Kościuszki 15 w Katowicach

---