Kamienica zlokalizowana przy ulicy Młyńskiej 2 w Katowicach to interesujący obiekt o charakterze mieszkalno-handlowo-biurowym. Znajduje się ona w narożniku ulic Młyńskiej 2 i Pocztowej 5, w obrębie dzielnicy Śródmieście. Jej budowa przypada na przełom XIX i XX wieku, a styl architektoniczny to neobarok, co podkreśla historyczną wartość tego miejsca.
Kamienica została prawdopodobnie zaprojektowana przez architekta Louisa Damego, a jej unikalna architektura przyciąga uwagę nie tylko mieszkańców, ale i turystów. Jest także wpisana do gminnej ewidencji zabytków, świadcząc o jej znaczeniu w kontekście lokalnej historii. Warto zwrócić uwagę, że większość pomieszczeń w tej kamienicy jest obecnie zajmowana przez różne wydziały Urzędu Miasta Katowice, co sprawia, że miejsce to jest żywym centrum administracyjnym miasta.
Historia
Historia tej kamienicy jest fascynująca i pełna znaczących wydarzeń. W miejscu, gdzie obecnie znajduje się budynek, przed wieloma laty można było zobaczyć jednopiętrowy hotel Kotzura, znany jako Hotel zum Prinz der Pruessen, oraz dwukondygnacyjny dom w stylu neorenensansowym. Kamienica, którą widzimy dzisiaj, została wzniesiona w 1898 roku, bądź w latach 1900-1901, a za jej projekt najprawdopodobniej odpowiadał Louis Dame. Wczesne XX stulecie przyniosło jej popularność, stając się częstym motywem na pocztówkach z Katowic.
W budynku tym zlokalizowano placówkę Miejskiej Komunalnej Kasy Oszczędnościowej, której prezesem w okresie międzywojennym był Adam Kocur, prezydent Katowic. W tamtych czasach kamienica pełniła wiele funkcji użytecznych. Oprócz Kasy Oszczędnościowej, mieściła również Biuro Adresowe, Biuro Meldunkowe Magistratu oraz inne instytucje miejskie, w tym Urząd Statystyczny, Urząd Stanu Cywilnego, a także Biura Mieszkaniowe, Turystyczne oraz Prasowe. W tamtym czasie na parterze budynku działał również bank PKO, co potwierdza jego znaczenie w życiu lokalnej społeczności.
W roku 1999 w kamienicy pod adresem Młyńska 2 można było znaleźć księgarnię muzyczną, pierwszy oddział Katowice PKO Banku Państwowego, a także Wydział Geodezji Urzędu Miejskiego w Katowicach. Natomiast pod adresem Pocztowa 5 ulokowane były różne organizacje, takie jak Zarząd Wojewódzki Związku Sybiraków oraz Zarząd Okręgowy Związku Inwalidów Wojennych RP. Obecnie można tam również spotkać oddziały miejskie Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów oraz sklep z tkaninami jedwabnymi.
Warto również wspomnieć, że w marcu 2002 roku odbył się konkurs na hejnał miasta Katowice, który na stałe zagościł w sercach mieszkańców jako melodia odgrywana z wieży kamienicy.
Charakterystyka
Kamienica usytuowana jest w sercu katowickiej dzielnicy Śródmieście. Funkcjonuje pod dwoma adresami: ulica Młyńska 2 oraz ulica Pocztowa 5. Budynek ten, wzniesiony w latach 1898 bądź w latach 1900-1901, pełni funkcję mieszkalno-handlowo-biurową. Jego architektem jest Louis Dame, a jego styl określa się jako neobarokowy. Struktura budowli zbudowana jest z czerwonej cegły i ma trójkątny plan. W narożniku obiektu znajduje się wejście prowadzące do wewnętrznego dziedzińca, a powierzchnia zabudowy wynosi 676 m².
Kamienica liczy pięć kondygnacji nadziemnych oraz jedną podziemną. Wznosi się nad nią dwuspadowy dach, w którym znajdują się lukarny. Elewacja budynku zdobiona jest bogatymi detalami, ze szczególnym uwzględnieniem narożników. W najwyższym punkcie umieszczona jest kopuła, nawiązująca do tradycji barokowej. Po bokach zegara znajdują się charakterystyczne szczyty z oknami, które kończą się sterczynami.
Naroże budowli charakteryzuje wykusz z trzema balkonami, wspartymi na dwóch kolumnach w wielkim porządku, które obejmują drugą oraz trzecią kondygnację. Na czwartej kondygnacji umieszczono rzeźby kobiet, w które artysta świetnie wkomponował kolumny. Na szczycie elewacji widać kartusz z inskrypcją, na której widnieją daty 1900-1901. W skrajnych osiach obydwu elewacji wykonano pozorne ryzality, które zostały wzbogacone o ozdobne szczyty zakończone sterczynami.
Elewacja od strony ulicy Młyńskiej ma w liczbie trzy pozorne ryzality, a od strony ulicy Pocztowej – dwa, które znajdują się w pierwszej oraz ostatniej osi. W czwartej osi elewacji przy ulicy Pocztowej zlokalizowane są balkony z tralkowymi balustradami. Dodatkowo, obydwie elewacje ozdabiają pilastry w wielkim porządku, a okna mają ozdobne obramienia, z naczółkami na poziomie drugiej kondygnacji. Dekoracje wokół okien na trzeciej oraz czwartej kondygnacji są jednak nieco bardziej skromne.
Budynek szczyci się oryginalną klatką schodową, znajdującą się w zachodniej części budowli. W jego wnętrzu możemy także zobaczyć stalowe dwubiegowe schody z drewnianą tralkową balustradą oraz ceramiczne posadzki. Kamienica figuruje w gminnej ewidencji zabytków, co zostało udokumentowane przez Biuro Konserwatora Zabytków Urzędu Miasta Katowice w grudniu 2012 roku. W systemie REGON zarejestrowano pod koniec sierpnia 2021 roku po dwa podmioty gospodarcze pod adresami ul. Młyńska 2 oraz ul. Pocztowa 5, w tym oddział Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej przy ul. Pocztowej 5. Dodatkowo, w obiekcie działają niektóre wydziały Urzędu Miasta Katowice.
Co ważne, z wieży kamienicy codziennie dokładnie o godzinie 12:00 rozbrzmiewa hejnal Katowic, co czyni ten obiekt jeszcze bardziej wyjątkowym w lokalnym krajobrazie.
Przypisy
- Śląskie Kamienice: Katowickie perełki 2. slaskiekamienice.pl, 25.06.2021 r. [dostęp 29.08.2021 r.]
- Urząd Miasta Katowice: GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW. Wyszukiwanie Zabytku Nieruchomego. bip.katowice.eu. [dostęp 29.08.2021 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Gminna Ewidencja Zabytów. emapa.katowice.eu. [dostęp 29.08.2021 r.]
- Centrum Informacji Turystycznej: SPACEREM PO ŚRÓDMIEŚCIU. katowice.eu. [dostęp 29.08.2021 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Symbole miasta. katowice.eu. [dostęp 29.08.2021 r.]
- Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 29.08.2021 r.]
- Związek Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej: Katowice. ziwrp.pl. [dostęp 29.08.2021 r.]
- Bulsa 2018, s. 157.
- Bulsa 2018, s. 158.
- Szmatloch 2016-08-25.
- Klajmon 1997, s. 92.
- Abramski 2000, s. 81.
- Abramski 2000, s. 83.
- Abramski 2000, s. 84.
- Abramski 2000, s. 87.
- Polska Niezwykła: Kamienica mieszczańska, narożna przy ul. Pocztowej nr 5 z Młyńską nr 2. polskaniezwykla.pl. [dostęp 29.08.2021 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica przy ulicy Warszawskiej 2 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Wodnej 8 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Wojewódzkiej 29 w Katowicach | Dom Ferdmanna w Katowicach | Dom mieszkalny nauczyciela w Katowicach-Giszowcu | Dom Żytomirskiego w Katowicach | Galeriowiec (Katowice) | Kamienica przy placu Wolności 12 w Katowicach | Kamienica przy placu Wolności 7 w Katowicach | Kamienica przy placu Wolności 9 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mickiewicza 22 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mariackiej 37 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mariackiej 33 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Gliwickiej 146 w Katowicach | Kamienica przy ulicy 3 Maja 6-8 w Katowicach | Kamienica przy ulicy 3 Maja 40 w Katowicach | Kamienica przy ulicy 3 Maja 36 w Katowicach | Kamienica przy placu Wolności 3 w Katowicach | Kamienica przy placu Wolności 2 w Katowicach | Kamienica przy placu Wolności 11 w KatowicachOceń: Kamienica przy ulicy Młyńskiej 2 w Katowicach