Marian Przełęcki

---

Życiorys

W czasie II wojny światowej Marian Przełęcki znajdował się na obszarze Generalnej Guberni, gdzie był zaangażowany w prace w zakładach naprawy taboru kolejowego. Po zakończeniu wojny zdecydował się na kontynuację edukacji i rozpoczął studia z zakresu filozofii na Uniwersytecie Łódzkim. Wśród jego nauczycieli znajdowali się wybitni filozofowie, tacy jak Tadeusz Kotarbiński, Kazimierz Ajdukiewicz oraz Janina Kotarbińska.

W 1947 roku obronił pracę magisterską pod kierunkiem Janiny Kotarbińskiej, a następnie został jej asystentem w Katedrze Logiki, którą prowadziła. W latach 50. Przełęcki przeniósł się do Warszawy, gdzie równolegle piastował stanowiska na Uniwersytecie Warszawskim oraz w Polskiej Akademii Nauk. W dniu 19 stycznia 1955 roku uhonorowano go Medalem 10-lecia Polski Ludowej.

W 1957 roku zdobył stopień kandydata nauk, broniąc pracę na Uniwersytecie Warszawskim zatytułowaną „Pozaformalne kryteria poprawności definicji w naukach przyrodniczych”. Cztery lata później, w 1961 roku, uzyskał stopień habilitacyjny, a w 1971 roku objął stanowisko profesora w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Dodatkowo, w 1984 roku został członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego oraz Międzynarodowego Instytutu Filozoficznego z siedzibą w Paryżu.

W życiu prywatnym był mężem Aleksandry z Napiórkowskich (1920–2005), córki Aleksandra i Alicji, która była profesorem biochemii Polskiej Akademii Nauk. Marian Przełęcki zmarł 9 sierpnia 2013 roku w Otwocku. Jego ostatni spoczynek znajduje się w kolumbarium na cmentarzu komunalnym Północnym w Warszawie (kwatera B-III-1-4-44).

Główne prace i zbiory artykułów

Oto niektóre z najważniejszych prac Mariana Przełęckiego, które przyczyniły się do rozwoju myśli filozoficznej i naukowej:

• The Logic of Empirical Theories, Routledge & Kegan Paul, London 1969,
• tłumaczenie Jolanta Ewa Jasińska, zmienione: Logika teorii empirycznych, PWN, Warszawa 1988, ISBN 83-01-08077-9,
• Chrześcijaństwo niewierzących, Czytelnik, Warszawa 1989, ISBN 83-07-01935-4,
• przedruk całości w: Intuicje moralne, patrz niżej,
• Studia z metodologii formalnej, numer specjalny Filozofii Nauki, 2-3/1993, ISSN 1230-6894,
• Festschrift: Mieczysław Omyła (red.), Nauka i język, Wydział Filozofii i Socjologii UW, Polskie Towarzystwo Semiotyczne, Warszawa 1994, ISBN 83-85372-22-9,
• Poza granicami nauki. Z semantyki poznania pozanaukowego, Polskie Towarzystwo Semiotyczne, Warszawa 1996 ISBN 83-85372-29-6,
• Lektury platońskie, Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2000, ISBN 83-87963-07-0,
• O rozumności i dobroci. Propozycje i morały, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2002, ISBN 83-89100-15-0,
• Sens i prawda w etyce, Polskie Towarzystwo Semiotyczne, Warszawa 2004, ISBN 83-85372-38-5,
• Intuicje moralne, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2005, ISBN 83-89100-82-7,
• Horyzonty metafizyki, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2007, ISBN 978-83-7507-005-7, Format B5, s. 216, bibliografia, 5 fotografii, indeks nazwisk, oprawa twarda,
• Within and beyond the Limits of Science. Logical Studies of Scientific and Philosophical Knowledge, Edited by Jacek Jadacki, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2010, ISBN 978-83-7507-111-5, Format B5, s. 292, bibliografia, indeks,
• (Z Anną Brożek i Jackiem Jadackim) W poszukiwaniu najwyższych wartości, Warszawa 2011.

---

Oceń: Marian Przełęcki

---