Budynek szkoły ewangelickiej w Katowicach-Giszowcu

---

Historia

„Budynek, który pełnił funkcję szkoły ewangelickiej, zbudowano równocześnie z całym osiedlem patronackim Giszowiec, na mocy inicjatywy ówczesnego dyrektora generalnego spółki Georg von Giesches Erben, Antona Uthemanna. Projekt architektoniczny opracowali Georg i Emil Zillmannowie pochodzący z Charlottenburga, niedaleko Berlina. Obiekt oddano do użytku w 1907 roku. Dnia 1 kwietnia 1917 roku, w budynku, który specjalnie na ten cel został przeznaczony przy ówczesnej ulicy Bergtalstraße (dzisiejszej ulicy Działkowej), rozpoczęła działalność szkoła ewangelicka. Na początku uczęszczało do niej zaledwie 11 dzieci.

Ten obiekt był jednym z trzech miejsc na terenie dworskim Giszowiec, gdzie odbył się plebiscyt, który miał miejsce 20 marca 1921 roku. W latach dwudziestych XX wieku szkoła ewangelicka nadal funkcjonowała w budynku, a dzieci mogły korzystać z nauki w dwóch oddziałach – polskim i niemieckim – pod opieką osobnych nauczycieli. W 1937 roku placówkę tę zlikwidowano. Natomiast w dniu 4 lutego 1926 roku w tym samym obiekcie rozpoczęła działalność ochronka, która w początkowym okresie zgromadziła 80 najmłodszych uczniów. W późniejszych latach przedszkole zostało przeniesione do szkoły powszechnej nr 6.

W budynku szkoły ewangelickiej odbywały się również spotkania stowarzyszeń ewangelickich. 25 lutego 1934 roku miało miejsce założycielskie zebranie Towarzystwa Polaków Ewangelików, które wówczas liczyło 70 członków. 6 września 1934 roku w sali zborowej odprawiono pierwsze nabożeństwo ewangelickie w języku polskim. W czasie II wojny światowej, w latach 1940-1942, zamieszkiwał w budynku Robert Pormann, działacz NSDAP oraz dyrektor szkoły w Giszowcu.

Po zakończeniu II wojny światowej, w odpowiedzi na potrzeby utworzenia nowej parafii rzymskokatolickiej w Giszowcu, ksiądz Alfons Tomaszewski skierował pismo do Katowickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego w dniu 24 września 1945 roku, proponując utworzenie kaplicy w budynku byłej szkoły ewangelickiej. Po wojnie w obiekcie funkcjonowało przedszkole, które w latach pięćdziesiątych XX wieku przeniesiono do dawnej willi dyrektora kopalni „Giesche”.

W międzyczasie, piętro budynku zostało zajęte przez nauczycieli, a w związku z problemami z pomieszczeniami w budynku dawnej szkoły katolickiej, na parterze zorganizowano sale lekcyjne, w tym pracownię biologiczną. Po przeniesieniu Szkoły Podstawowej nr 54 do obiektu przy ul. Wojciecha we wrześniu 1978 roku, klasy przekształcono w mieszkania. Budynek obecnie wciąż pełni funkcję mieszkalną.

---

Oceń: Budynek szkoły ewangelickiej w Katowicach-Giszowcu

---