Browar braci Mokrskich w Katowicach to zabytkowy kompleks browarniczy, który znajduje się w Katowicach przy ul. ks. bpa Herberta Bednorza 2a-6, w historycznej dzielnicy Szopienice-Burowiec. Browar został założony w 1880 roku przez Petera Mokrskiego i jest przykładem architektury, która łączy elementy historyzmu oraz cegły klinkierowej.
Współcześnie kompleks funkcjonuje pod nazwą Browar Factory Centrum. Oferuje powierzchnię biurową oraz magazynową wynoszącą około 30 tys. m². Swoją siedzibę znajduje tu ponad 70 firm, co czyni to miejsce ważnym punktem na biznesowej mapie Katowic.
Na wewnętrznym dziedzińcu kompleksu znajduje się piękny zieleniec otoczony rzeźbami, co dodatkowo podkreśla artystyczny charakter tego miejsca. W budynkach dawnego browaru organizowane są wydarzenia kulturalne oraz wystawy sztuki współczesnej, co sprawia, że Browar Mokrskich jest istotnym ośrodkiem życia artystycznego w regionie.
Historia
W 1879 roku mieszkaniec Roździenia, Peter Mokrski, nabył gospodarstwo rolne położone przy granicy Roździenia z Szopienicami. Już w 1880 roku, na terenie tego gospodarstwa, powstał browar, który składał się z budynku warzelni oraz kotłowni, usytuowany na południowym brzegu Brynicy. Z biegiem lat, w 1890 roku, browar zyskał nowe obiekty produkcyjne, takie jak słodownię, leżakownię i fermentownię. Na początku XX wieku dodano jeszcze kilka budynków gospodarczych. W ciągu tego okresu browar produkował piwo i słód, a także prowadził detaliczną sprzedaż piwa w parku przybrowarnianym, gdzie znajdował się budynek zakładowej restauracji.
W 1912 roku po śmierci Petera Mokrskiego, browar przeszedł w ręce jego spadkobierców. Sześć lat później, w wyniku zakończenia I wojny światowej, został wykupiony przez konkurencyjną Oberschlesische Linderbrauerei Hochberg z Zabrza i Tychów. Po tej zmianie właścicieli zaprzestano produkcji piwa, koncentrując się jedynie na produkcji słodu. W 1923 roku browar stał się własnością Zakładu Braci Porębskich Spółka Akcyjna z Krakowa. Nowy właściciel, zgodnie z umową, nie mógł prowadzić produkcji piwa, co skutkowało zmianą profilu działalności na produkcję słodu, konfekcjonowanie i sprzedaż piwa obcego oraz rozlewnię win i spirytusu.
W 1937 roku firma braci Porębskich zbankrutowała. W 1942 roku browar został znacjonalizowany, a w 1947 roku adwokat braci Porębskich domagał się przywrócenia stanu prawnego sprzed 1939 roku, co zostało zrealizowane. Od 1989 roku na terenie browaru mieściły się magazyny oraz siedziba firmy ELMET. W 1991 roku, po rozwiązaniu umowy z dotychczasowym użytkownikiem, właściciele sprzedali obiekt Johannowi Brosowi. Mimo iż browar był zniszczony i częściowo wypalony, dzięki przeprowadzonej rewitalizacji odzyskał swoją dawną świetność.
Rewitalizacja, która miała na celu adaptację obiektu do funkcji biurowych i magazynowych, została zrealizowana przez grupę specjalistów pod kierunkiem Johanna Brosa oraz Moniki Pacy. Prace rewitalizacyjne rozpoczęto w 1993 roku, a obecnie browar, funkcjonujący pod nazwą Factory Centrum, jest siedzibą kilkudziesięciu firm. Dysponuje on powierzchnią użytkową wynoszącą około 30 tys. m².
Przypisy
- a b c d e Urząd Miasta Katowice: Browar Mokrskich - Factory Centrum. www.katowice.eu. [dostęp 07.10.2020 r.]
- a b c d Śląska Organizacja Turystyczna: Browar Mokrskiego w Katowicach Szopienicach. www.zabytkitechniki.pl. [dostęp 07.10.2020 r.]
- a b Browar Factory Centrum. browarfactorycentrum.pl. [dostęp 07.10.2020 r.]
- a b c d e f g h i MichałM. Bulsa MichałM., GrzegorzG. Grzegorek GrzegorzG., BeataB. Witaszczyk BeataB., Domy i gmachy Katowic, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2013, s. 34-35, ISBN 978-83-63780-00-5.
Pozostałe obiekty w kategorii "Budynki przemysłowe i magazynowe":
Huta Ferrum | Kopalnia Węgla Kamiennego „Murcki” | Kopalnia Węgla Kamiennego „Staszic-Wujek” | Kopalnia Węgla Kamiennego „Murcki-Staszic” | Pralnia i łaźnia w Katowicach-Giszowcu | Zespół zabudowy szybu „Poniatowski” | Euro-Centrum Park Przemysłowy | Katowicka Fabryka Maszyn Górniczych „Katomasz” | Hala zajezdni tramwajowej przy ulicy Kościuszki w Katowicach | Kopalnia Węgla Kamiennego „Staszic” | Zespół zabudowy szybu „Pułaski” | Porcelana ŚląskaOceń: Browar Mokrskich w Katowicach