Janusz Korbel, znany również jako Andrzej Korbel, był uznanym doktorem inżynierem architektem. Urodził się w 1946 roku w Katowicach, a swoje życie zakończył 7 sierpnia 2015 roku w Hajnówce.
Jego pasje i działalność obejmowały wiele dziedzin, w tym ekologię, dziennikarstwo oraz fotografię, przez co zyskał uznanie jako działacz mający na celu ochronę środowiska naturalnego.
Życiorys
Urodził się w Katowicach, a swoje dzieciństwo spędził częściowo na Podlasiu, gdzie w rodzinnym dworku matki nad Narwią kształtowały się jego przyszłe pasje. Zdał egzamin na Politechnice Krakowskiej, gdzie uzyskał tytuł magistra na wydziale architektury. W tym samym miejscu obronił także doktorat na temat „Wpływu czynników środowiskowych na architekturę”, pod kierunkiem profesora Tadeusza Przemysława Szafera.
W ciągu swojej kariery artystycznej przez wiele lat współpracował z profesorem Januszem Bogdanowskim w ramach zespołu MAB 13. Korbel pracował kolejno w biurze projektów „Społem”, był również projektantem w urbanistycznej pracowni w Kielcach oraz adiunktem na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej.
W latach 70. zaangażował się w artystyczne życie w środowisku śląskim oraz kieleckim, a część swojego czasu spędzał w Górach Świętokrzyskich. Warto wspomnieć, że był jednym z założycieli pierwszej polskiej grupy buddyjskiej zen, której członkami byli m.in. Andrzej Urbanowicz, Urszula Broll, Jacek Ostaszewski oraz Wojciech Eichelberger. W 1980 roku miał okazję przebywać w Rochester Zen Center w Stanach Zjednoczonych.
W 1987 roku, wraz z grupą przyjaciół, powołał do życia nieformalną Pracownię Architektury Żywej, której celem była promocja idei ekologii głębokiej w Polsce. Dzięki tym działaniom w 1989 roku powstała Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, będąca jedną z pierwszych pozarządowych organizacji ekologicznych po upadku komunizmu. Korbel miał zaszczyt zaprosić do Polski dyrektora Rainforest Information Centre, Johna Seeda z Australii, a także twórcę ekologii głębokiej, profesora Arne Næssa z Norwegii.
W 1994 roku zainicjował wydawanie miesięcznika ekologicznego „Dzikie Życie”, w którym pełnił rolę redaktora naczelnego. Był również jednym z inicjatorów akcji „Pień pod Sejmem RP” w 1994 roku, co miało na celu zwrócenie uwagi w kraju i za granicą na istotność ochrony Puszczy Białowieskiej. Inicjatywa ta przyczyniła się do powołania zespołu Prezydenta RP ds. ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego Puszczy w 2006 roku.
Od 2001 roku mieszkał w Białowieży, gdzie aktywnie działał jako prezes Towarzystwa Ochrony Krajobrazu. Niestety, jego życie dobiegło końca, a Krbel został pochowany na cmentarzu parafialnym w Białowieży.
Twórczość
Janusz Korbel to znana postać na polskiej scenie literackiej, którego działalność wydawnicza obejmuje szeroki wachlarz tematów i form. Jego teksty pojawiały się w licznych publikacjach prasowych, w tym w beloruskim piśmie społeczno-kulturalnym „Czasopis”, a także w literackim czasopiśmie „Latarni Morskiej” wydawanym na Pomorzu oraz w czasopiśmie ekologicznym „Dzikim Życiu”.
Autor posiada w swoim dorobku kilka książek, które przyciągają uwagę czytelników i są cenione zarówno w kraju, jak i za granicą. W jego bibliografii znajdują się między innymi:
- Architektura żywa (ISBN 83-213-3279-X),
- W obronie ziemi (ISBN 83-901968-0-8) wspólnie z Martą Lelek,
- Ekozofia urbanistyki (ISSN 0860-0074),
- Człowiek i las (ISBN 83-922386-0-5),
- Puszcza Białowieska czarno na białym (album fotograficzny, ISBN 978-83-925199-4-2).
Oprócz książek, Janusz Korbel jest również redaktorem licznych publikacji oraz współautorem filmu WWF „Nie wolno wycinać starych drzew”. W dodatku, przyczynił się do tworzenia stron internetowych poświęconych Puszczy Białowieskiej, jeszcze bardziej podkreślając jego zaangażowanie w ochronę środowiska.
Jego praca pokazuje głęboką troskę o naturę i dziedzictwo kulturowe, co czyni go znaczącą osobowością współczesnej literatury polskiej.
Nagrody
Janusz Korbel zdobył wiele prestiżowych wyróżnień, które potwierdzają jego zaangażowanie w działania proekologiczne oraz znaczące osiągnięcia w zakresie ochrony środowiska.
- innovators for the public w 1996 roku oraz członkostwo w gronie Leading Public Entrepreneurs ASHOKA,
- ekologiczna nagroda Bayera w 1999 roku,
- nagroda „Za wybitne zasługi dla środowiska przyrodniczego województwa śląskiego” przyznana przez Fundację Silesia oraz Trybunę Śląską w 2000 roku,
- nagroda im. Alfreda Lityńskiego za osiągnięcia w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego w 2005 roku,
- nagroda „Czyn roku na rzecz ochrony lasów za lata 2006-2007” przyznawana przez fundację Nadácia Zelená Nádej ze Słowacji w 2009 roku, którą otrzymał wspólnie z Jaromirem Blahą z Czech.
Przypisy
- BPN: Odszedł Janusz Korbel. Białowieski Park Narodowy, 12.08.2015 r. [dostęp 07.08.2015 r.]
- Jakub Medek: Odszedł Janusz Korbel. Dobry duch Puszczy Białowieskiej. Gazeta Wyborcza, 07.08.2015 r. [dostęp 07.08.2015 r.]
- a b Nie żyje Janusz Korbel – twórca i założyciel Pracowni na rzecz Wszystkich Istot [online], pracownia.org.pl, 07.08.2015 r. [dostęp 30.12.2022 r.]
- GrzegorzG. Bożek GrzegorzG., Broniąc przyrody – bronimy siebie. Rozmowa z Januszem Korbelem [online], dzikiezycie.pl, 10.2009 r. [dostęp 30.12.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Ernst Borinski | Halina Balaszczuk | Maria Goeppert-Mayer | Bartosz Danowski | Adam Macura (profesor) | Jerzy Adrian Lis | Tadeusz Wilczok | Tadeusz Sławek | Marek Kuczma | Marek Biesiada | Zdzisław Jaskóła | Tomasz Sapota | Krystyna Olczyk | Jan Przewoźnik | Anneli Cahn-Lax | Franz Landsberger (historyk sztuki) | Krzysztof Łęcki | Jerzy Kossek | Magdalena Heydel | Henryk Zieliński (chemik)Oceń: Janusz Korbel