Eugen Franz, znany również jako Eugen Frantz czy Eugeniusz Franz, przyszedł na świat 29 kwietnia 1881 roku w Załężu. Był istotną postacią w historii Polski jako niemiecki rewizor, a także aktywny działacz polityczny i społeczny. Swoje życie zakończył 26 kwietnia 1937 roku w Katowicach, pozostawiając po sobie trwały ślad w polskiej polityce.
W trakcie swojej kariery politycznej, Eugen Franz był posłem na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w trzech kolejnych kadencjach: I, II i III. Jego zaangażowanie w działalność publiczną miało znaczący wpływ na kształtowanie się wczesnej polskiej demokracji.
Życiorys
Eugen Franz urodził się 29 kwietnia 1881 roku wZałężu, który obecnie jest częścią Katowic. Ukończył Miejskie Gimnazjum w Katowicach, co dzisiaj nosi nazwę III Liceum Ogólnokształcącego im. A. Mickiewicza w Katowicach, a następnie zdobył kształcenie techniczne w obszarze górnictwa węglowego. Na początku kariery zawodowej pracował w spółce Georg von Giesces Erben, mieszczącej się w Szopienicach. Przez lata 1906–1911 pełnił funkcję rewizora w Izbie Rozrachunkowej Towarzystwa Górniczego we Wrocławiu, a później przejął podobne obowiązki w Katowicach.
W okresie I wojny światowej, w latach 1915–1918, pełnił służbę jako podoficer w armii niemieckiej. Po wojnie aktywnie angażował się w działalność związkową, zostając członkiem władz Związku Zawodowego Urzędników. Już w 1920 roku był delegatem związkowym w Berlinie, natomiast w 1929 roku został wiceprezesem zarządu tego związku. Jako rzeczoznawca zagadnień socjalnych reprezentował rząd Niemiec w roku 1921 podczas rozmów nad umowami dotyczącymi Górnego Śląska w trakcie konwencji genewskiej. Potrafił również odnaleźć swoje miejsce w lokalnej polityce, zasiadając w Radzie Gminy Załęże, a później będąc radnym miasta Katowice.
Franz był także związany z Katolickim Stronnictwem Ludowym, reprezentując tę partię w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej. Aż trzykrotnie wybierano go na posła. Kandydował do Sejmu I kadencji (1922–1927) z okręgu 39 Katowice, gdzie był członkiem Zjednoczenia Posłów Niemieckich. Działał w komisjach zajmujących się ochroną pracy, opieką społeczną oraz robót publicznych. W kwietniu 1923 roku powołano go do komisji, która miała zbadać produkcję i ceny węgla. Do Sejmu II kadencji (1928–1930) kandydował z okręgu nr 40 Cieszyn, gdzie również był wiceprezesem Niemieckiego Klubu Poselskiego oraz członkiem komisji ochrony pracy. Kiedy ubiegał się o miejsce w Sejmie III kadencji (1930–1935), ponownie startował z okręgu numer 40 Cieszyn, stając się prezesem Niemieckiego Klubu Poselskiego.
Eugen Franz miał na koncie także działalność w Związku Niemieckich Katolików w Polsce, gdzie od 1936 roku pełnił funkcję skarbnika. W 1929 roku objął stanowisko przewodniczącego w okręgu Wschodni Śląsk. W tym samym czasie zaangażował się w działalność Niemieckiego Związku Ludowego dla Polskiego Śląska, zostając jego wiceprezesem. Po dojściu Adolfa Hitlera do władzy w 1933 roku, Franz zbliżył się do struktur nazistowskich. W 1935 roku współorganizował Niemiecki Blok Ludowy na Śląsku, w którym do 1937 roku działał jako wiceprezes. Był influentnym działaczem, a w latach 1936–1937 pełnił funkcję przewodniczącego rady administracyjnej tej organizacji.
Eugen Franz odszedł z tego świata 26 kwietnia 1937 roku w Katowicach.
Życie osobiste i działalność społeczna
Eugen Franz był potomstwem urzędnika górniczego Stanisława oraz Marii, której panieńskie nazwisko brzmiało Willisch. W swoim życiu osobistym poślubił Marię, córkę rodziny Guske.
W 1906 roku, dokładnie 23 sierpnia, objął stanowisko prezesa klubu sportowego 06 Zalenze, który w późniejszym czasie stał się znany jako 06 Kleofas AZS AWF Katowice. Jego zaangażowanie w działalność sportową było widoczne i znaczące.
Oprócz pracy związanej z klubem sportowym, Eugen pełnił również rolę dyrygenta w chórze kościelnym, który działał przy załęskiej parafii św. Józefa. Jego pasja do muzyki i ducha wspólnoty była zauważalna w kolejnych jego projektach.
Jako osoba aktywna społecznie, Franz często pisał artykuły związane z polityką, które były publikowane w wydaniu regionalnym, Der oberschlesische Kurier, zajmującym się tematyką lokalną.
Eugen mieszkał w Katowicach przy późniejszej ulicy Gliwickiej, co czyniło go częścią tkaniny społeczności tego miasta. Istnieją także różnice w informacjach, ponieważ Antoni Steuer twierdził, iż jego miejsce zamieszkania znajdowało się na ulicy Marcina.
Przypisy
- a b c d e f Antoni Steuer: Leksykon załęski. F. www.mhk.katowice.pl, 14.06.2023 r. [dostęp 27.11.2023 r.]
- Klub bokserski 06 Kleofas AZS AWF Katowice: Historia. 06kleofas.pl. [dostęp 27.11.2023 r.]
- a b c d e Sejm i Senat 1928-1933: podręcznik zawierający wyniki wyborów w województwach, okręgach i powiatach, podobizny posłów sejmowych i senatorów, statystyki i mapy poglądowe, Poznań: Wielkopolska Księgarnia Narodowa Karola Rzepeckiego, 1928, s. 85-86 [dostęp 27.11.2023 r.]
- a b c d e Sejm i Senat 1922-1927: podręcznik dla wyborców, zawierający wyniki wyborów w powiatach, okręgach, województwach, podobizny senatorów i posłów sejmowych oraz mapy poglądowe, Poznań: Wielkopolska Księgarnia Narodowa Karola Rzepeckiego, 1923, s. 264-265 [dostęp 27.11.2023 r.]
- a b c d e f g h i j k l Biblioteka Sejmowa: Franz Eugeniusz 1891-1937. bs.sejm.gov.pl. [dostęp 24.08.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Gabriela Lenartowicz | Antoni Daniel (polityk) | Walenty Fojkis | Franz Johannes Rosumek | Barbara Socha | Edmund Sroka | Marek Kopel | Elżbieta Bieńkowska | Tadeusz Parchański | Teofil Patalong | Zbigniew Adamczyk (ur. 1951) | Marek Szczerbowski | Marek Bogusławski | Marek Wójcik (ur. 1980) | Wojciech Czech | Ewald Latacz | Damian Mrowiec | Krzysztof Szyga | Piotr Szymanowski (dyplomata) | Ryszard ŚcigałaOceń: Eugen Franz