Teofil Patalong, który przyszedł na świat 23 lutego 1869 roku w Załęskiej Hałdzie, był niezwykle ważną postacią w historii regionu. Zmarł 6 września 1939 roku w Katowicach.
Był on nie tylko działaczem robotniczym, ale również aktywnym uczestnikiem życia narodowego i społecznego. Jego zaangażowanie obejmowało również działalność w ruchu śpiewaczym oraz teatrze amatorskim. Patalong był także powstańcem śląskim, co dodatkowo podkreśla jego znaczenie w walce o prawa i godność mieszkańców Śląska.
Życiorys
Teofil Patalong przyszedł na świat 23 lutego 1869 roku w Załęskiej Hałdzie, która wówczas znajdowała się w obrębie gminy Załęże. Zawodowo był górnikiem w kopalni „Kleofas”, gdzie zainicjował wiec, na którym wysuwano żądania dotyczące poprawy warunków pracy oraz zwiększenia wynagrodzenia dla górników. W 1906 roku przystąpił do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Katowicach, a od 1911 roku kontynuował działalność w Załężu. Od 1920 roku był aktywnym członkiem społeczności Załęskiej Hałdy.
W roku 1919 Teofil objął stanowisko sekretarza Kółka Rolniczego oraz był jednym z współzałożycieli Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” działającego w Załężu. W tym samym roku został również komendantem placu Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, która powstała w grudniu 1918 roku. W czasie I powstania śląskiego dowodził akcją na koszary policyjne, a w trakcie II powstania brał udział w starciach na obszarze Dąbrówki Małej.
13 grudnia 1920 roku miała miejsce detonacja pomnika Dwóch Cesarzy na placu Wolności w Katowicach, a wśród osób podejrzanych o ten czyn znaleźli się synowie Teofila Patalonga. W 1921 roku organizował on przerzuty broni na teren Górnego Śląska, współpracując z Polskim Komitetem Plebiscytowym w Katowicach, a także objął stanowisko komendanta Straży Obywatelskiej w Załęskiej Hałdzie.
Po roku 1922 włączył się w aktywność różnych polskich organizacji w obszarze Załęskiej Hałdy. Przed wybuchem II wojny światowej pełnił funkcję komendanta lokalnego oddziału obrony powstańczej. Niestety, został rozstrzelany przez Niemców 6 września 1939 roku, nieopodal wiaduktu kolejowego w Katowicach, blisko ulicy F. Bocheńskiego.
Upamiętnienie
Teofil Patalong jest upamiętniony na wiele sposobów w Katowicach. W mieście znajduje się pomnik poświęcony poległym za Wolność i Demokrację, który usytuowany jest przy ulicy F. Bocheńskiego, w pobliżu skweru A. Węglarczyka. Na monumencie można znaleźć wzmiankę o Teofilu Patalongu, co potwierdza jego wkład w walkę o wolność.
Dodatkowo, w tym samym rejonie umieszczona jest płyta upamiętniająca Teofila Patalonga, co podkreśla jego znaczenie w historii miasta.
Ulica Teofila Patalonga, znajdująca się w katowickim Wełnowcu-Józefowcu, nosi jego imię, co stanowi kolejny wyraz szacunku dla jego zasług. To istotne miejsca, które przypominają mieszkańcom o jednym z ważnych bohaterów Katowic.
Przypisy
- Tomasz Borówka: Pusty cokół. Pomniki na placu Wolności w Katowicach nie miały szczęścia. www.24kato.pl, 07.02.2022 r. [dostęp 05.07.2022 r.]
- Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego. Katowice. www.archiwalnastrona.slask.eu, 01.11.2019 r. [dostęp 05.07.2022 r.]
- Karolina Kot: Katowice - Załęska Hałda, pomnik poległych za Wolność i Demokrację. www.straznicyczasu.pl, 08.02.2015 r. [dostęp 05.07.2022 r.]
- Plebiscyt na katowiczanina 150-lecia. Teofil Patalong. katowice.wyborcza.pl, 01.09.2015 r. [dostęp 05.07.2022 r.]
- a b c d e f Antoni Steuer: Leksykon załęski. P. www.mhk.katowice.pl. [dostęp 05.07.2022 r.]
- Instytut Śląski: This Day in History: 23.02.1869 r. instytutslaski.pl. [dostęp 05.07.2022 r.]
- Katowice, Patalonga Teofila, Ulica. mapa.targeo.pl. [dostęp 05.07.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Wiktor Kwoka | Jan Korzeniec | Marcin Krupa | Radosław Gruk | Wiesława Kiermaszek-Lamla | Anna Jedynak-Rykała | Grzegorz Długi | Józef Meisel | Joanna Kluzik-Rostkowska | Antoni Jastrzembski | Tadeusz Parchański | Elżbieta Bieńkowska | Marek Kopel | Edmund Sroka | Barbara Socha | Franz Johannes Rosumek | Walenty Fojkis | Antoni Daniel (polityk) | Gabriela Lenartowicz | Eugen FranzOceń: Teofil Patalong