Walenty Fojkis

---

Życiorys

Walenty Fojkis, znany z bogatej historii, urodził się wWełnowcu, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata. Przed wybuchem I wojny światowej był zaangażowany w działalność Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, co świadczy o jego aktywności społecznej i patriotycznej. W trakcie wojny został wcielony do armii niemieckiej, gdzie odniósł rany w bitwie pod Lens. Po tym doświadczeniu, jego droga skierowała go do Wielunia, gdzie miał szansę nawiązać kontakt z Polską Organizacją Wojskową (POW).

W okresie od 13 czerwca do 27 września 1919 roku, Fojkis uczęszczał do 14. klasy Szkoły Podchorążych w Warszawie. Po zakończeniu edukacji, został przydzielony do 17. pułku piechoty, co dało mu możliwość dalszego rozwoju w strukturach wojskowych. Od lutego 1920 roku przebywał na urlopie w Górnym Śląsku, gdzie aktywnie uczestniczył w akcji plebiscytowej. Fojkis objął stanowisko dowódcy V (bytomsko-tarnogórskiego) okręgu POWGŚl, a po jego reorganizacji w czerwcu 1920 roku, dowodził VII (pszczyńsko-katowickim) okręgiem.

Swoją swobodną inicjatywę dowódczą udowodnił jako pierwszy, który rzucił się do walki w II powstaniu śląskim. Od grudnia 1920 roku do kwietnia 1921 roku pełnił rolę komendanta POW Górnego Śląska w powiecie katowickim, co podkreśla jego znaczenie w wojskowym oporze. W III powstaniu śląskim otrzymał dowództwo nad 1. pułkiem katowickim, podczas którego posługiwał się pseudonimem „Stawski”.

W dniu 8 stycznia 1924 roku, Walenty Fojkis został zatwierdzony w stopniu porucznika z datą senioralną 1 czerwca 1919 roku oraz 3835. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W tym okresie miał przydział rezerwowy do 72. Pułku Piechoty w Radomiu. Po wojnie, w czasie II Rzeczypospolitej, pełnił funkcję naczelnika gminy Michałkowice oraz był członkiem Chrześcijańskiej Demokracji, a także posłem do Sejmu RP oraz Sejmu Śląskiego.

Fojkis aktywnie działał również w Związku Powstańców Śląskich. W 1934 roku, jako oficer rezerwy, był zarejestrowany w Powiatowej Komendzie Uzupełnień w Katowicach, otrzymując przydział do 12. Pułku Piechoty w Wadowicach. Organizował Ochotnicze Oddziały Powstańcze, a po kampanii wrześniowej 1939 roku, służył w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. 29 czerwca 1950 roku uzyskał brytyjskie obywatelstwo. Niestety, zmarł w tym samym roku w Edynburgu w Wielkiej Brytanii.

Ordery i odznaczenia

W bogatym dorobku Walentego Fojkisa znajdują się liczne odznaczenia, które potwierdzają jego zasługi i poświęcenie. Oto niektóre z nich:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari,
• Krzyż Niepodległości z Mieczami, nadany 15 czerwca 1932 roku,
• Srebrny Krzyż Zasługi, przyznany 17 marca 1934 roku.

Upamiętnienie

Imię Walentego Fojkisa zostało umieszczone w przestrzeni publicznej w wielu miejscach, które pełnią funkcję upamiętniającą jego wkład.

Na rodzinnym Wełnowcu znajduje się plac noszący jego imię, a także ulica w Katowicach–Murckach oraz w Rudzie Śląskiej.

Wizerunek tej ważnej postaci uwieczniono także na muralu, który można zobaczyć w Siemianowicach Śląskich.

---

Oceń: Walenty Fojkis

---