Grażyna Barbara Szewczyk, urodzona 7 grudnia 1945 roku w Katowicach, to wybitna postać w świadomości akademickiej jako germanistka oraz skandynawistka. Jest także polonistką, która zdobyła tytuł profesora nauk humanistycznych.
Jej praca obejmuje tłumaczenie literatury z języków niemieckiego, szwedzkiego i norweskiego na polski, co przyczyniło się do popularyzacji tych literatur w Polsce. Grażyna Szewczyk jest autorką wielu prac naukowych oraz popularnonaukowych, a także książek poświęconych szerokiemu zakresowi tematów, w tym literaturze niemieckiej z XX wieku, historii relacji niemiecko-polskich na Śląsku oraz najnowszym dziejom literatury szwedzkiej.
Życiorys
Grażyna Barbara Szewczyk jest osobą o bogatej biografii. Urodziła się 7 grudnia 1945 roku w Katowicach jako córka Wilhelma Szewczyka. Tamże zakończyła swoją edukację na poziomie szkoły średniej, a w latach 1963–1971 podjęła studia z zakresu filologii polskiej oraz filologii germańskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jej naukowa kariera zyskała na intensywności po odbyciu stypendium naukowego w Szwecji w latach 1972–1974. Doktora nauk uzyskała w 1976 roku, po czym rozpoczęła pracę na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, gdzie została nauczycielem akademickim. W 1985 obroniła dysertację habilitacyjną na Uniwersytecie Wrocławskim, a w 1991 uzyskała tytuł profesora uczelnianego na Uniwersytecie Śląskim, gdzie kierowała Instytutem Filologii Germańskiej, przekształconym później w Zakład Filologii Germańskiej.
W 2000 roku zdobyła tytuł naukowy. Angażuje się aktywnie w działalność towarzystw naukowych i literackich. Jest członkiem Komitetu Nauk o Literaturze PAN, a także zastępcą prezesa Górnośląskiego Towarzystwa Literackiego oraz Towarzystwa Przyjaciół Łużyc. Otrzymała szwedzką nagrodę Ingmara. Grażyna współpracuje z instytucjami akademickimi w Krakowie, Opolu, Tychach i Bielsku-Białej oraz z Wojewódzkim Ośrodkiem Metodycznym w Katowicach. Prowadzi również wykłady na Uniwersytecie Warszawskim oraz na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Jako spadkobierczyni Wilhelma Szewczyka, podtrzymuje relacje z gminą Czerwionka-Leszczyny. Jest często zapraszana do Zespołu Szkół im. Wilhelma Szewczyka, angażując się w różne wydarzenia kulturalne oraz naukowe. Wspiera również sesje popularnonaukowe oraz różne konkursy, takie jak Międzynarodowy Konkurs Poetycki O Złote Cygaro Wilhelma. Od 2003 roku funduje stypendia dla uczniów liceum noszącego imię jej ojca. Otrzymała lokalną nagrodę przyznawaną przez Miasto Czerwionka-Leszczyny – „Karolinkę” w 2004 roku, a pięć lat później Nagrodę im. Karola Miarki.
Członkini parafii ewangelicko-augsburskiej w Katowicach, w 2011 roku objęła stanowisko prezesa oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego w Katowicach. Grażyna jest również autorką wielu publikacji naukowych i literackich. Oto niektóre z jej książek:
- August Strindberg jako prekursor ekspresjonizmu w dramacie, Katowice 1984,
- Selma Lagerlöf, Katowice 1985,
- Selma Lagerlöf. Szwedzka laureatka Nagrody Nobla, Katowice 1993,
- Luteranie w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym, Katowice 1995, (razem z Janem Szturcem),
- Niepokorna Hrabina. Literacka kariera Valeski von Bethusy-Huc, Katowice 1999,
- Historia Górnego Śląska – (współautorka), Gliwice 2011.
Oprócz książek, Grażyna przetłumaczyła m.in. dzieła Ivara Lo-Johanssona i Eberharta Hilschera. W jej dorobku znajduje się także wiele prac redakcyjnych oraz licznych artykułów naukowych. Przykładowe tytuły redagowanych książek to:
- Wilhelm Szewczyk, Lava kceje a druhe povedancka, Budziszyn 1978,
- Zapomniani: z dziejów literatury polskiej na Śląsku, Katowice 1992, (razem z Janem Malickim),
- Głosy piszących kobiet, Katowice 1993,
- Postać matki w niemieckiej i polskiej literaturze XIX i XX wieku, Katowice 1995,
- Wilhelm Szewczyk, Każdy ma swój życiorys, Katowice 1996, (razem z Wojciechem Janotą),
- Nowoczesność i regionalizm w twórczości Augusta Scholtisa, Katowice 2004.
Grażyna Barbara Szewczyk to postać, która z pełnym zaangażowaniem przyczynia się do rozwoju kultury i literatury, łączy pokolenia i promuje wartości edukacyjne oraz literackie.
Przypisy
- Prof. dr hab. Grażyna Barbara Szewczyk, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 05.06.2022 r.]
- Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Wyróżnieni Nagrodą im. Karola Miarki [online] [dostęp 01.11.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Marek Cezary Zdun | Wolfgang Yourgrau | Andrzej Brożek | Aleksander Nawarecki | Tomasz Rożek | Janusz Danecki | Monika Czaplicka | Małgorzata Trzaskalik-Wyrwa | Janusz Szopa | Frank Golczewski | Jadwiga Śliwka | Eugeniusz Rączka | Reinhold Olesch | Tadeusz Skulina | Jan Malicki (polonista) | Jan Bednorz | Halina Żakowa | Antoni Niederliński | Ewa Pieczyńska | Bohdan MacukowOceń: Grażyna Barbara Szewczyk