Janusz Danecki

---

Życiorys

Janusz Danecki urodził się w kontekście duszy bliskowschodnich nauk a jego edukacja jest bogata i różnorodna. W latach 1964–1969 studiował arabistykę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie uzyskał tytuł magistra. Tematem jego pracy magisterskiej były zagadnienia zapożyczeń arabskich w języku urdu, której mentorem był profesor Józef Bielawski.

W 1971 roku odbył studia na Uniwersytecie Kairskim oraz uniwersytecie Al-Azhar. W 1974 roku obronił doktorat w zakresie językoznawstwa arabskiego, bazując na pracy dotyczącej elementów indyjskiej teorii fonetycznej w dziele 'Al-Kitāb’ Sībawayhiego. Habilitacja, dokonana w 1982 roku, związana była z klasyczną kulturą arabską i muzułmańską, opierając się na pracy o literaturze i kulturze w imperium kalifów. W 1989 roku Janusz Danecki zyskał tytuł profesora nauk humanistycznych.

Jego kariera zawodowa jest ściśle związana z Uniwersytetem Warszawskim, gdzie doszedł do stanowiska profesora zwyczajnego. W latach 1982–2006 pełnił funkcję kierownika Zakładu Arabistyki i Islamistyki UW, a po tym okresie działał jako pracownik naukowy. Jest wykładowcą w dziedzinie językoznawstwa arabskiego, dialektologii, islamistyki oraz myśli politycznej muzułmanów.

Między 2006 a 2010 rokiem działał jako dziekan Wydziału Filologicznego w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie. W 2003 roku objął stanowisko kierownika Centrum Bliskowschodniego w tej samej instytucji. Janusz Danecki był także profesorem wizytującym na renomowanych uczelniach w Bonn, Berlinie oraz Moskwie.

W 1993 roku założył czasopismo naukowe „Studia Arabistyczne i Islamistyczne”, w którym pełnił rolę redaktora naczelnego. W 2002 roku zaczął publikację rocznika „Bliski Wschód: społeczeństwa-polityka-tradycje”, wydawanego przez SWPS. Jego działania akademickie wzbogacają różne towarzystwa naukowe, w tym Towarzystwo Naukowe Warszawskiego oraz Polskie Towarzystwo Orientalistyczne.

Janusz Danecki jest cenionym tłumaczem klasycznych oraz współczesnych dzieł literatury arabskiej. Jego umiejętności językowe obejmują nie tylko języki europejskie, takie jak niemiecki, angielski czy francuski, ale także rosyjski, węgierski, hiszpański i włoski. Dodatkowo zna fiński, szwedzki oraz kilka języków orientalnych, w tym suahili, hebrajski oraz perski.

W 1996 roku, wraz z doktor Jolantą Kozłowską, jako pierwsi w kraju opracowali „Słownik arabsko-polski”. Cechą wyróżniającą tego dzieła jest alfabetyczny układ haseł, na który zdecydowano się w przeciwieństwie do tradycyjnych metod klasyfikacji. Mimo że druga część słownika (polsko-arabska) nie została ukończona, Danecki ma na koncie wiele ważnych publikacji, w tym „Gramatykę języka arabskiego”, wydaną po raz pierwszy w 1994 roku oraz „Podstawowe wiadomości o islamie” (1997). Ostatnia praca jest znana jako największe studium poświęcone islamowi w Polsce i zawiera ponad sto artykułów opublikowanych w międzynarodowych czasopismach naukowych.

Odznaczenia

Janusz Danecki otrzymał prestiżowe odznaczenia za swoje osiągnięcia. Wśród nich wyróżnia się Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, który został mu nadany w 2011 roku.

Wybrane publikacje

Janusz Danecki to autor licznych publikacji, które w istotny sposób przyczyniły się do rozwoju wiedzy o kulturze i języku arabskim. Oto jego wybrane prace:

• – Arabowie, PIW, Warszawa 2001,
• – Gramatyka języka arabskiego (t. I i II), Dialog, Warszawa 1994 (wydanie poprawione 2001),
• – Klasyczny język arabski, Dialog, Warszawa 1998,
• – Kultura islamu. Słownik, WSiP, Warszawa 1997,
• – Kultura i sztuka islamu, Elipsa, Warszawa 2003,
• – Literatura i kultura w imperium kalifów. Studium twórczości adabowej al-Mubarrada, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1982,
• – Opowieści Koranu, Nasza Księgarnia, Warszawa 1991,
• – Podstawowe wiadomości o islamie (t. I i II), Dialog, Warszawa 1997 (wydanie poprawione 2008),
• – Polityczne funkcje islamu, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1991,
• – Przygody Sindbada Żeglarza. Słowniczek arabsko-polsko-angielski, Dialog, Warszawa 1994,
• – Słownik arabsko-polski (współautor z Jolantą Kozłowską), Wiedza Powszechna, Warszawa 1996,
• – Wojskowy słownik morski. Arabsko-polski. Polsko-arabski (współautor z Jolantą Kozłowską, Ewą Machut-Mendecką, Ahmedem Nazmi), Wyższa Szkoła Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte, Gdynia 1984,
• – Współczesny język arabski i jego dialekty, Dialog, Warszawa 2001 (wydanie poprawione i uzupełnione 2009),
• – Wstęp do dialektologii języka arabskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1989.

Wybrane przekłady

Janusz Danecki to autor wielu cennych przekładów, wśród których znajdują się następujące pozycje:

• Al-Hakim Taufik, Dom nie spełnionych marzeń, KAW, Warszawa 1982,
• Al-Hamadani, Opowieści łotrzykowskie, Ossolineum, Warszawa 1983,
• Ibn Hazm, Naszyjnik gołębicy. O miłości i kochankach (inne języki), PIW, Warszawa 1976,
• Jusuf Idris, Egipski erotyk, PIW, Warszawa 1980,
• Kanafani Ghassan, Głowa kamiennego lwa, PIW, Warszawa 1982,
• Klasyczna poezja arabska, LSW, Warszawa 1988,
• Mahomet. Mądrości Proroka, Dialog, Warszawa 1993,
• Poezja arabska, wiek VI-XIII, Ossolineum, Wrocław 1997,
• Siedem kasyd staroarabskich (mu’allaki), PIW, Warszawa 1981.

---

Oceń: Janusz Danecki

---