Tadeusz Skulina, znany jako polski językoznawca slawista, urodził się 25 listopada 1929 roku w Katowicach.
Przez całe swoje życie zawodowe właściwie poświęcił się badaniu dialektów oraz onomastyki, eksplorując bogactwo językowe i kulturowe regionów słowiańskich.
W swoim dorobku naukowym miał wiele znaczących publikacji, które przyczyniły się do rozwoju tej dziedziny.
Tadeusz Skulina zmarł 23 listopada 1992 roku w Poznaniu, pozostawiając po sobie trwały ślad w polskiej lingwistyce.
Życiorys
Tadeusz Skulina przyszedł na świat w 1929 roku, w rodzinie, która zajmowała się urzędnictwem. Okres II wojny światowej, od początku 1941 roku, spędził w Śremie, gdzie był zmuszony do pracy w niemieckim gospodarstwie rolnym w Łęgu pod Śremem. Po zakończeniu działań wojennych w latach 1945–1950 kontynuował swoją edukację w gimnazjum im. Józefa Wybickiego w Śremie. W 1950 roku zdał maturę, a następnie podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Poznańskim.
W zaledwie kilka lat po rozpoczęciu studiów, w 1954 roku, rozpoczął pracę na tym samym uniwersytecie. Proces kształcenia w dziedzinie językoznawstwa był dla niego niezwykle istotny, a jego mentorami byli profesorowie Władysław Kuraszkiewicz oraz Stanisław Urbańczyk. Szczególne więzi nawiązał z profesorem Kuraszkiewiczem, uczestnicząc w jego seminarium magisterskim. W 1955 roku obronił pracę magisterską pod kierunkiem swojego promotora.
Na początku lat sześćdziesiątych, Władysław Kuraszkiewicz był także promotorem jego pracy doktorskiej, którą Tadeusz Skulina obronił w 1961 roku. W 1973 roku uzyskał habilitację, a jego praca habilitacyjna została oceniona przez Kuraszkiewicza jako recenzenta. Rok 1974 przyniósł mu etat docenta, a także funkcję kierownika Studium Zaocznego w Instytucie Filologii Polskiej UAM, gdzie pełnił tę rolę do 1975 roku.
W 1975 roku Skulina został zastępcą dyrektora Instytutu Filologii Polskiej UAM i sprawował tę funkcję przez dwie kadencje, kończąc w 1981 roku. W 1991 roku z rąk rektora uniwersytetu został mianowany profesorem nadzwyczajnym w Zakładzie Języka Polskiego w Instytucie Filologii Polskiej UAM.
Tadeusz Skulina zmarł na skutek choroby 23 listopada 1992 roku. Jego ostatnim miejscem spoczynku stał się cmentarz parafii pw. św. Stanisława, usytuowany przy ulicy Wojciechowskiego w Poznaniu.
Kariera naukowa
Tadeusz Skulina był wszechstronnym badaczem, który angażował się w różnorodne dziedziny językoznawstwa, takie jak współczesna polszczyzna, dialektologia oraz fonetyka historyczna. Jego zainteresowania obejmowały również slawistykę, onomastykę ruską, rutenistykę oraz antroponimię polską, w tym przezwiska, pseudonimy, kryptonimy oraz kobiece nazewnictwo, a także badania dotyczące ustalania nazwisk w okresie średniopolskim.
Skulina swoją twórczość naukową rozpoczął od publikacji takich jak „Na marginesie tłumaczenia angielskiego slangu” w 1958 roku oraz „Rzeczowniki augmentatywne wstecznie derywowane” w 1959 roku, które ukazały się w prestiżowym czasopiśmie „Język Polski”. W tym samym roku publikował również wyniki swojej pracy magisterskiej w rozprawie pt. „O aspekcie czasowników w słowniku Jana Mączyńskiego” w „Zeszytach Naukowych UAM”. Jego praca doktorska, zatytułowana „Rozwój grup spółgłosek zwarto-szczelinowych w języku polskim”, ukazała się w późniejszym okresie.
Po uzyskaniu doktoratu Tadeusz Skulina poszerzył swoje badania o zagadnienia związane z slawistyką. W 1963 roku jego artykuł „Słowiańskie liczebniki 11-19” został opublikowany w książce „Z polskich studiów slawistycznych”. Tematem jego rozprawy habilitacyjnej była staroruska antroponimia, co wiązało się z jego stażem naukowym w Moskwie i Petersburgu. Dzięki tym badaniom powstała cenna monografia „Staroruskie imiennictwo osobowe”, wydana w „Pracach Onomastycznych Komitetu Językoznawstwa PAN” w dwóch częściach w latach 1973 i 1974, która stanowiła podstawę jego habilitacji.
W dziedzinie onomastyki ruskiej i rutenistyki Skulina napisał szereg prac, w tym „O przezwiskach w języku staropolskim i staroruskim” (1972) oraz „Ekspresywna funkcja formantu –ec w staroruskiej antroponimii” (1979). Dodatkowo, w ramach pracy edytorskiej, opracował trzy tomy dotyczące rękopisów Kolbergowskich Dzieł wszystkich Oskara Kolberga w latach 1972-1974. Po ukończeniu habilitacji skoncentrował się na antroponimii polskiej, w efekcie czego powstały m.in. artykuły „Onomastyczny status kryptonimów” (1983), „Najczęstsze chrzestne imiona kobiet w XIV i XV wieku” (1986) oraz „O pewnym marginalnym sposobie tworzenia nazwisk” (1980).
W ciągu swojej kariery wykształcił około 160 magistrów, a z obu doktorantek, którymi się opiekował, wypromował jedną, gdyż drugiej nie udało mu się doczekać promocji.
Przypisy
- KarolK. Zierhoffer KarolK., Tadeusz Skulina (1929–1992) – dialektolog, slawista, onomasta, [w:] AnnaA. Piotrowicz i inni red., Stulecie poznańskiej polonistyki (1919–2019), t. 2, 2018 r. Brak numerów stron w książce
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Reinhold Olesch | Eugeniusz Rączka | Jadwiga Śliwka | Grażyna Barbara Szewczyk | Marek Cezary Zdun | Wolfgang Yourgrau | Andrzej Brożek | Aleksander Nawarecki | Tomasz Rożek | Janusz Danecki | Jan Malicki (polonista) | Jan Bednorz | Halina Żakowa | Antoni Niederliński | Ewa Pieczyńska | Bohdan Macukow | Andrzej Ślebarski | Teresa Manasterska | Jan Szturc (meteorolog) | Zbigniew MichejdaOceń: Tadeusz Skulina