Antoni Niederliński

---

Życiorys

Antoni Niederliński swoją edukację rozpoczął na Wydziale Elektrycznym Politechniki Śląskiej, gdzie ukończył studia w 1960 roku. Po ukończeniu studiów w 1964 roku obronił doktorat. W kolejnych latach, będąc stypendystą Uniwersytetu Cambridge, w 1968 roku uzyskał Certificate of Postgraduate Study in Engineering. Następnie, w 1975 roku, zdobył habilitację na Akademii Górniczo-Hutniczej, a tytuł profesora nauk technicznych nadano mu w 1980 roku.

W ciągu swojej kariery zawodowej wykładał na wielu zagranicznych uczelniach, w tym w Bochum, Birmingham oraz Lyngby. Jego dorobek naukowy i dydaktyczny przyczynił się do rozwinięcia wielu dziedzin inżynierii elektrycznej.

Działalność badawcza

Profesor Antoni Niederliński to wybitna postać, która wniosła znaczący wkład w dziedzinę nauk technicznych poprzez swoje innowacyjne badania. Jego prace obejmowały kluczowe zagadnienia związane z identyfikacją procesów oraz zaawansowanym sterowaniem obiektami dynamicznymi, ze szczególnym uwzględnieniem sterowania adaptacyjnego i sztucznej inteligencji.

W swojej karierze naukowej był autorem ponad 80 publikacji, które ukazały się w renomowanych czasopismach takich jak Automatica, Regelungstechnik, International Journal of Control oraz IEEE Transactions on Automatic Control. Jego badania nad uogólnieniem reguł Zieglera-Nicholsa do strojenia regulatorów w wielokanałowych systemach regulacji zyskały uznanie i zostały zaliczone do światowego kanonu w dziedzinie teorii sterowania.

Wprowadzenie przez niego miary interakcji w kontekście obiektów wieloweściowych i wielowyjściowych dla sterowania wielokanałowego, znanej jako Niederlinski Index, znalazło swoje stałe miejsce w literaturze dotyczącej dynamiki i sterowania procesami.

Profesor Niederliński był również autorem 9 oraz współautorem 4 podręczników i monografii, które poruszają różnorodne zagadnienia systemów sterowania wielowymiarowego i komputerowego. Niektóre z jego prac weszły do kanonu literatury na temat automatyki i sterowania, potwierdzając jego rolę jako pioniera w tej dziedzinie.

Jego inicjatywy były nie tylko teoretyczne; był inicjatorem wielu pionierskich przedsięwzięć naukowych dotyczących sterowania obiektami wielowymiarowymi oraz budowy ekspertowych systemów do identyfikacji modeli matematycznych sygnałów i obiektów, w tym systemów EDIP i Multi EDIP. Dodatkowo zainicjował rozwój programowania w logice z ograniczeniami w Polsce.

W obszarze zastosowań praktycznych, prof. Niederliński posiadał ponad 30 wdrożeń w przemyśle chemicznym, górniczym i hutniczym. Obejmowały one między innymi projekty związane z adaptacyjnym sterowaniem, systemami mikroprocesorowymi oraz sztuczną inteligencją. Wśród jego kluczowych osiągnięć można wymienić kierowanie zespołami odpowiadającymi za wdrożenie komputerowego kontrolera w Janikowskich Zakładach Sodowych czy systemów sterowania w Wydziałach Elektrorafinacji Hut Miedzi w Legnicy oraz Głogowie.

Główny wpływ prof. Niederlińskiego na rozwój nauk technicznych w Polsce można także dostrzec w licznych sukcesach jego studentów – wypromował 26 doktorów, w tym 6 habilitacji oraz trzech profesorów, co dowodzi jego znaczącej roli jako mentora i nauczyciela.

Działalność dydaktyczna

Profesor Niederliński był wyjątkowym i uznawanym wykładowcą, który z pasją i zaangażowaniem prezentował nowatorskie wykłady w takich dziedzinach jak sterowanie, automatyzacja oraz identyfikacja, a także wzdłuż zastosowań metod sztucznej inteligencji.

Jego zajęcia obejmowały szereg tematów, w tym: Kompleksowa automatyzacja procesów ciągłych, Systemy i sterowanie, Identyfikacja procesów, Techniki adaptacyjne, Systemy automatycznego wnioskowania, Systemy ekspertowe oraz Programowanie w logice z ograniczeniami.

W roku akademickim 1977/78 zasłużył na szczególne wyróżnienie, zdobywając Złotą kredę, przyznawaną przez studentów Wydziału Automatyki, co podkreśla jego znaczenie w środowisku akademickim.

Na zawrót zasługuje także jego znakomita działalność na rzecz popularyzacji wiedzy, w tym autorstwo więcej niż jednego podręcznika dla szkół średnich, które dotykają tematów związanych z robotyką oraz techniką mikroprocesorową.

Od 2009 roku pełnił rolę wykładowcy na Wydziale Informatyki i Komunikacji Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, gdzie dalej dzielił się swoją rozległą wiedzą i doświadczeniem.

Działalność organizacyjna

Działalność organizacyjna profesora Niederlińskiego jest niezwykle bogata. W latach 1972–1976 pełnił funkcję prodziekana ds. wieczorowych studiów zawodowych na Wydziale Automatyki i Informatyki, a następnie, do 1977 roku, piastował stanowisko prodziekana ds. nauczania i wychowania. W latach 1977–1981 został zastępcą dyrektora ds. nauki w Instytucie Automatyki. Jego kierownictwo nad Zakładem Automatyzacji Procesów Przemysłowych trwało od 1977 do 2006 roku, kiedy to zakład został przekształcony w Zakład Komputerowych Systemów Sterowania.

W 1981 roku objął stanowisko Prorektora ds. Organizacji na Politechnice Śląskiej, jednak po wprowadzeniu stanu wojennego zrezygnował z tej funkcji w 1982 roku po odwołaniu Rektora. W latach 1984–1987 profesor Niederliński pełnił rolę Rektora Politechniki Śląskiej.

Od 1981 roku był aktywnym członkiem Komitetu Automatyki i Robotyki Polskiej Akademii Nauk, a od 1987 do 2006 roku sprawował funkcję wiceprzewodniczącego. W okresie 1991–1994 zasiadał w Komitecie Badań Naukowych, gdzie przewodniczył Komisji Badań Podstawowych, a w latach 2000–2001 pełnił rolę Przewodniczącego Sekcji C-4 Projektów Celowych KBN.

Profesor Niederliński był również członkiem Centralnej Komisji ds. Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych przez dwie kadencje (1991-94, 1994-97) oraz członkiem Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego w latach 1990-1993. W 1994 roku uzyskał status członka zwyczajnego Akademii Inżynierskiej w Polsce.

W okresie 1991–2001 należał do IFAC Technical Committee on Modelling, Identification and Signal Processing. Od 1999 do 2017 roku redagował czasopismo Archives of Control Sciences, publikowane przez Polską Akademię Nauk, Komitet Automatyki i Robotyki.

W latach 1999–2004 był inicjatorem i organizatorem warsztatów CPDC – Workshop on Constraint Programming for Decision and Control w Gliwicach. W latach 2012–2017 zasiadał w Komitecie Redakcyjnym wydawnictw Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.

W 1993 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, a także Medalem Komisji Edukacji Narodowej.

---

Oceń: Antoni Niederliński

---