Park Załęski w Katowicach


Park Załęski w Katowicach to znakomity przykład przestrzeni zielonej w sercu miasta. Usytuowany przy ulicy Gliwickiej 212, w obrębie przedmieść dzielnicy Załęże, park ten odegrał ważną rolę w życiu lokalnej społeczności.

Ustanowiony w 2010 roku, Park Załęski powstał na miejscu dawnego ogrodu jordanowskiego, którego historia sięga końca lat 30. XX wieku. Dzięki temu park nie tylko zachowuje historię regionu, ale także zapewnia mieszkańcom i turystom doskonałe miejsce do relaksu i rekreacji.

Historia

Park Załęski ma bogatą historię, sięgającą czasów przedwojennych. Został stworzony na obszarze dawnego ogrodu jordanowskiego, którego otwarcie miało miejsce w 1938 roku w katowickim Załężu. Inicjatywa powstania ogrodu była realizacją projektu architekta Kazimierza Wędrowskiego. Uroczystość poświęcenia miała miejsce 24 czerwca 1939 roku, w której uczestniczyli ważni przedstawiciele lokalnych władz, w tym wiceprezydent Katowic, Stanisław Szkudlarz, a ceremonii przewodniczył proboszcz parafii św. Józefa, ks. prałat Józef Kubis.

W trakcie inauguracji odbyły się występy dzieci, w tym przedstawienie nawiązujące do historycznego wydarzenia, jakim była Bitwa pod Grunwaldem. O oprawę muzyczną zadbała orkiestra kopalni „Kleofas”. Warto również podkreślić, że inscenizacja bitwy odbyła się 15 sierpnia tego samego roku, kiedy to ogród miał zaszczyt otworzyć wojewoda śląski Michał Grażyński w towarzystwie swojej małżonki, Heleny Gepner-Śliwowskiej, która była współautorką projektu. Instrumentalną rękę do całości koncepcji przyłożył także Kazimierz Wędrowski, sygnując plany architektoniczne ogrodu usytuowanego przy ulicy Barbary w Katowicach.

Ogród jordanowski został utworzony w odpowiedzi na kryzys bezrobocia w drugiej połowie lat 30. XX wieku, podczas szeregu działań interwencyjnych przez władze. Zajmując obszar dwóch hektarów, powstał w sąsiedztwie ulicy S. Wojciechowskiego, w rejonie dawnych budynków noclegowych kopalni „Kleofas”. Nowoczesny ogród charakteryzował się dwiema basenami i uchodził za największy tego rodzaju obiekt w województwie śląskim. Obok niego wzniesiono również budynek harcówki, który później stał się siedzibą Miejskiego Przedszkola nr 39 im. Tajemniczego Ogrodu w Katowicach. Obiekt, zrealizowany w stylu funkcjonalistycznym, został poświęcony 1 września 1937 roku.

Do późnych lat 70. XX wieku ogród był miejscem aktywności dla dzieci oraz młodzieży, jednak z czasem zaczął stopniowo podupadać. Współczesny stan ogrodu do tego okresu cechował się posiadaniem obszernych terenów zielonych oraz dobrze zorganizowanych basenów. W 1972 roku wprowadzono zmiany w budynku szatni, w wyniku których w 1974 roku powstał Młodzieżowy Dom Kultury, a obok wybudowano przedszkole.

Nazwa Park Załęski została oficjalnie przyjęta na mocy uchwały Rady Miasta Katowice nr LXII/1270/10 z dnia 26 lipca 2010 roku, a jej wprowadzenie weszło w życie 10 października tego samego roku. Rada miasta rozważała nadanie jego skwerowi imienia Franciszka Wincklera, jednak pomysł nie znalazł poparcia. W latach 2008–2010 w ramach modernizacji parku zrealizowano szereg prac, które miały na celu poprawę infrastruktury. W tym okresie wzniesiono również dwa boiska, a w 2011 roku obok parku otwarto boisko sportowe w ramach rządowego programu Orlik 2012. W 2018 roku powstał wodny plac zabaw, dodający nowe funkcje rekreacyjne do parku.

W ramach IX etapu katowickiego budżetu obywatelskiego w 2022 roku zgłoszono projekt przekształcenia placu zabaw znajdującego się na terenie parku Załęskiego, jednak nie został on wybrany do realizacji.

Charakterystyka

Park Załęski to urokliwy park miejski, który znajduje się w katowickiej dzielnicy Załęże. Jego położenie przy ulicy Gliwickiej 212 sprawia, że jest łatwo dostępny zarówno dla mieszkańców, jak i odwiedzających.

Otoczenie parku jest bardzo zróżnicowane. Od północnej strony graniczy z ruchem ulicznym, natomiast wschodnią granicę stanowią budynki usługowe, w tym dawne domy pracownicze z kopalni „Kleofas”. Południe parku sąsiaduje z garażami oraz linią kolejową nr 137, z kolei od zachodu znajduje się kompleks Ośrodka Sportowego Gliwicka.

W parku znajdują się różnorodne obiekty sportowe, w tym dwa boiska – jedno do koszykówki, a drugie do piłki nożnej. Malownicze otoczenie parku uzupełnia niewielkie boisko do siatkówki oraz wodny plac zabaw. Dla relaksu odwiedzających w sezonie letnim dostępny jest czynny odkryty basen.

W północnej części parku znajduje się budynek Miejskiego Przedszkola im. Tajemniczego Ogrodu nr 39 w Katowicach, a także obszary zadrzewione na północno-wschodniej stronie. Centralne miejsce parku wyznacza klomb, który jest otoczony ścieżką w kształcie koła, oferując korzystne miejsca do wypoczynku na ławkach. Z kolei na południe od klombu znajduje się plac zabaw, który cieszy się dużym zainteresowaniem wśród dzieci.

Park Załęski stanowi popularną lokalizację dla różnorodnych wydarzeń społecznych i kulturalnych. Organizowane są tu różnorodne pikniki, festyny oraz spektakle teatralne. Na pobliskim boisku Orlik 2012 odbywa się także wiele wydarzeń sportowych, w tym te związane z obchodami Dni Załęża.

Park jest zarządzany przez Zakład Zieleni Miejskiej w Katowicach, który dba o jego odpowiednią kondycję oraz atrakcyjność dla odwiedzających.

Przypisy

  1. Mateusz Terech: Modernizacja placu zabaw w Parku Załęskim? Mieszkańcy zbierają podpisy pod petycją. www.wkatowicach.eu, 18.01.2024 r. [dostęp 06.11.2024 r.]
  2. Marek Perepeczo: In memoriam. Arch. Kazimierz Jakub Wędrowski. www.archimemory.pl. [dostęp 07.11.2024 r.]
  3. Artur Maciaszczyk: Urząd Miasta Katowice ogłosił przetarg na dwa Wodne Place Zabaw. Wiemy kiedy mają być gotowe. www.infokatowice.pl, 06.02.2018 r. [dostęp 06.11.2024 r.]
  4. IX Budżet Obywatelski w Katowicach. Jakie projekty dla Załęża?. katowice-zaleze.pl, 16.08.2022 r. [dostęp 06.11.2024 r.]
  5. Wydział Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta Katowice: Przebudowa placu zabaw w Parku Załęskim. archiwumbo.katowice.eu. [dostęp 06.11.2024 r.]
  6. Śląskie Miasta: Park Załęski. slaskiemiasta.pl. [dostęp 06.11.2024 r.]
  7. Młodzieżowy Dom Kultury w Katowicach: O nas. mdkkatowice.pl. [dostęp 06.11.2024 r.]
  8. Oferta edukacyjna: Przedszkole nr 39 im. Tajemniczego Ogrodu w Katowicach. katowice.e-nabor.pl. [dostęp 06.11.2024 r.]
  9. Zakład Zieleni Miejskiej w Katowicach: O Zakładzie Zieleni Miejskiej. zzm.katowice.pl. [dostęp 06.11.2024 r.]
  10. Park Załęski. www.katowice.eu. [dostęp 06.11.2024 r.]
  11. Urząd Miasta Katowice: Wniosek o nadanie parkowi położonemu przy ul. Gliwickiej 212-214 nazwy "Park Załęski". www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 06.11.2024 r.]
  12. Uchwała nr LXII/1270/10 Rady Miasta Katowice z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie nadania nazwy placowi położonemu na terenie miasta Katowice „Park Załęski”., bip.katowice.eu, Katowice, 26.07.2010 r. [dostęp 06.11.2024 r.]
  13. Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży „Dom Aniołów Stróżów”: Kierunek: stacja gier i rozrywki. anioly24.pl, 21.07.2019 r. [dostęp 06.11.2024 r.]
  14. Miejski Dom Kultury Koszutka: Festyn V Dni Załęża. www.mdkkoszutka.pl. [dostęp 06.11.2024 r.]
  15. Kozina 2023 r., s. 154.
  16. Bulsa 2018 r., s. 86.
  17. Bulsa 2018 r., s. 87.
  18. Pierończyk 2019 r., s. 121.
  19. Pierończyk 2019 r., s. 122.
  20. Pierończyk, Różycka i Gąsior 2016 r., s. 41.
  21. Kasprzyk 1994 r., s. 163.
  22. Borowik 2017 r., s. 143.

Oceń: Park Załęski w Katowicach

Średnia ocena:4.56 Liczba ocen:15