Kamienica zlokalizowana przy ulicy Staromiejskiej 2 w Katowicach to niezwykle cenny zabytek architektury. Ten mieszkalno-handlowy budynek znajduje się w malowniczym Śródmieściu Katowic, co czyni go jednym z interesujących punktów w mieście.
Prace budowlane kamienicy miały miejsce w latach 1894–1895. Została ona zaprojektowana przez architekta R. Czieslika, który zastosował styl eklektyczny z wyraźnymi elementami neobaroku. Ten unikalny styl architektoniczny nadaje budowli niepowtarzalny charakter i świadczy o bogatej historii Katowic.
Historia
Kamienica przy ulicy Staromiejskiej 2 to obiekt o bogatej historii, który został wzniesiony w latach 1894–1895, a w niektórych źródłach podano również rok 1894 jako datę ukończenia budowy. Jej projektantem był R. Czieslik, który jednocześnie był pierwszym właścicielem tego zabytkowego budynku. Z biegiem lat, zmieniający się właściciele, w tym m.in. W. Trupke oraz rodzina Czaplickich, wpłynęli na dalsze losy tej kamienicy.
W 1911 roku, znaczną uwagę poświęcono odnowieniu fasady kamienicy, a w okresie od 1913 do 1914 roku przeprowadzono prace przebudowy parteru oraz pierwszego piętra. Jeszcze przed końcem tego roku, w październiku 1922 roku, nowym rozdziałem w historii budynku stało się otwarcie filii księgarni przez Ludwika Fiszera, pochodzącego z Łodzi, mieszczącej się przy ówczesnej ulicy Poprzecznej 2. Działała ona z sukcesem do roku 1933, zatrudniając w 1928 roku aż 20 pracowników.
W 1935 roku, nowym właścicielem obiektu został Wincenty Czaplicki, który uruchomił w nim magazyn sprzętów kuchennych. W tamtym czasie w kamienicy miało swoją siedzibę także Zjednoczenie Sprzedaży Kwasu Siarczanego, oraz skład konfekcji dziecięcej Eufemii Brauer. W latach międzywojennych, działały tu również Spółka Akcyjna „Kopalniak” oraz Ferrometal Towarzystwo Żelazo-Metalowe.
Budynek zyskał status zabytku 31 października 1991 roku, co podkreśliło jego znaczenie kulturowe i historyczne. W kolejnych latach, w 1994 roku, przeprowadzono czyszczenie fasady, co przyczyniło się do poprawy estetyki budynku. W 2018 roku kamienica stała się siedzibą oddziałów banków Nordea oraz BGŻ, a na początku 2022 roku w systemie REGON zarejestrowano 18 aktywnych podmiotów gospodarczych mających siedzibę przy ulicy Staromiejskiej 2. Wśród nich znalazły się kancelaria adwokacka oraz zakład zegarmistrzowski.
Charakterystyka
Kamienica przy ulicy Staromiejskiej 2 w Katowicach to jedno z bardziej reprezentatywnych miejsc w tej okolicy. Znajdująca się przy ulicy Staromiejskiej 2, w katowickim Śródmieściu, stanowi przykład architektury mieszkaniowo-komercyjnej z wartościowymi elementami estetycznymi.
Kamienica została zrealizowana w stylu eklektycznym, z wyraźnym wpływem neobaroku, co czyni ją interesującym obiektem do analizy pod kątem historii architektury. Budynek zbudowany jest na planie prostokąta, a do jego struktury należą również dwie oficyny boczne oraz jedna tylnia, co tworzy układ czworokąta wokół przestrzennego dziedzińca. Powierzchnia całkowita zabudowy wynosi 659 m², a obiekt dysponuje czterema kondygnacjami nadziemnymi oraz poddaszem i piwnicą.
Budynek charakteryzuje się zwartą bryłą i dwuspadowym dachem, którego frontowa część jest stroma. Centralnie umieszczona mansarda dodaje mu uroku. Konstrukcja fasady jest symetryczna i licowana żółtą cegłą; zawiera siedem osi, a w środkowej osi zauważalny jest wykusz. Ten pomieszczenie cechuje się tynkowanymi detalami architektonicznymi, prostokątnym kształtem oraz oknami szerszymi niż inne. Na trzeciej kondygnacji wykusz towarzyszą balkony z metalowymi balustradami, całość zaś zwieńczona jest balkonem i gzymsem konsolowym.
Rozwój urbanistyczny tego obiektu wiąże się również z modernizacjami, których doczekał się parter – wyposażony w duże okna wystawowe, które skutecznie przyciągają uwagę przechodniów. Wejście do kamienicy ulokowano w centralnej osi, prowadząc do sieni przelotowej i klatki schodowej, gdzie znajdują się eleganckie, dwubiegowe schody drewniane z balustradą tralkową.
Okna obecne w budynku są zamknięte łukowo, a każde z nich zostało ujęte w ozdobne obramowania. Na drugiej i trzeciej kondygnacji okna zamykają się w łuk odcinkowy, natomiast ich obramowania posiadają wolutowe naczółki z bogatą dekoracją sztukatorską, do której należą postacie lwów i orłów. Kamienica jest chroniona prawnie jako zabytek kultury – wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/1442/91, a także znajduje się w gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice.
Przypisy
- Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 23.06.2023 r.) wkz.katowice.pl [dostęp 01.07.2023 r.]
- Bulsa 2018, s. 212.
- Bulsa 2018, s. 211.
- Urząd Miasta Katowice: GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW. Wyszukiwanie Zabytku Nieruchomego. bip.katowice.eu. [dostęp 23.01.2022 r.]
- Panorama Firm: Odoj Barbara Zakład Zegarmistrzowski. panoramafirm.pl. [dostęp 23.01.2022 r.]
- Adwokat Paweł Halabowski: Kontakt. halabowski.pl. [dostęp 23.01.2022 r.]
- Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 23.01.2022 r.]
- Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. emapa.katowice.eu. [dostęp 23.01.2022 r.]
- Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 23.01.2022 r.]
- Narodowy Instytut Dziedzictwa: Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków. Województwo śląskie. nid.pl. [dostęp 23.01.2022 r.]
- Klajmon 1997, s. 43.
- Abramski 2000, s. 71.
- Abramski 2000, s. 70.
- Abramski 2000, s. 69.
- Księga... 1935, s. 110.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica przy ulicy Stawowej 13 w Katowicach | Kamienica przy ulicy św. Jana 7 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Warszawskiej 35 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Warszawskiej 6 w Katowicach | Unikato | Zespół kamienic przy ulicy Moniuszki 2-4 i Piastowskiej 1-3 w Katowicach | Dom „Maria” w Katowicach | Chata Mrowców w Katowicach | Dom urzędników Banku Gospodarstwa Krajowego w Katowicach | Dom Felixów w Katowicach | Kamienica przy ulicy Słowackiego 39 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Słowackiego 17 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mickiewicza 6 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mickiewicza 18 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mickiewicza 10 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mariackiej 10 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Kościuszki 5 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Kościuszki 47 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Kościuszki 41 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Kościuszki 36 w KatowicachOceń: Kamienica przy ulicy Staromiejskiej 2 w Katowicach