Kamienica przy ulicy św. Jana 7 w Katowicach to ważny element architektoniczny i historyczny tego regionu. Znajduje się w Śródmieściu Katowic i stanowi przykład nie tylko funkcji mieszkalno-usługowych, ale także estetyki architektonicznej przełomu XIX i XX wieku.
Budowla została wzniesiona w 1892 roku według wizji uznanego architekta, Ignatza Grünfelda. Jego projekt odzwierciedla charakterystyczne cechy stylu neobarokowego, który wówczas zyskiwał na popularności.
Historia
Kamienica przy ulicy św. Jana 7 w Katowicach jest obiektem, którego historia sięga 1892 roku, kiedy to została wzniesiona na podstawie projektu Ignatza Grünfelda. Na początku swojego istnienia, budynek przeszedł z rąk do rąk, a jego pierwszymi właścicielami byli kolejno: rodzina Badrianów, N. Schlesinger oraz E. Stern. W 1935 roku, Elfryda Stern stała się jego właścicielką.
W tym czasie w kamienicy działały różnorodne lokale, w tym restauracja N. Nowakowskiego i Spółki, obok której funkcjonował sklep wędliniarski prowadzony przez Edmunda Skwary. Z biegiem lat kamienica zmieniała swoje oblicze, a w 1992 roku na parterze zaczęła działać placówka bankowa.
Szczególnie wart uwagi jest moment z dnia 11 grudnia 2014 roku, kiedy to w budynku zagościła kawiarnia „Cafe Kattowitz”. Jej wnętrza zostały zaprojektowane tak, aby oddać klimat lokali z początku XX wieku, łącząc w sobie wątki stylistyczne wiedeńskich kawiarni. Właściciele inspirowali się oryginalnym wystrojem, starając się wykorzystać meble oraz przedmioty użytkowe z tamtej epoki. W kamienicy zachowano także marmurową podłogę oraz odtworzono efektowną sztukaterię na sufitach.
Warto zaznaczyć, że według stanu na wrzesień 2016 roku, budynek stał się własnością miasta Katowice. Co więcej, w systemie REGON zarejestrowane były dwa aktywne podmioty gospodarcze, które miały swoje siedziby przy ulicy św. Jana 7, co świadczy o znaczeniu tego miejsca w dzisiejszym życiu miasta.
Charakterystyka
Kamienica przy ulicy św. Jana 7 w Katowicach, zlokalizowana na obszarze dzielnicy Śródmieście, stanowi przykład budynku mieszkalno-usługowego. Znajduje się ona w zwartej pierzei zabudowy, co podkreśla jej integralność z otoczeniem.
Jest to obiekt wzniesiony z cegły, z elegancką tynkowaną elewacją, zaprojektowany na planie prostokąta, a jego dach ma kształt dwuspadowy kalenicowy. Budynek zajmuje powierzchnię użytkową wynoszącą 607,83 m², natomiast jego powierzchnia zabudowy wynosi 146 m². Wysokość kamienicy obejmuje cztery kondygnacje nadziemne oraz jedną kondygnację podziemną.
Architektonicznie, kamienica reprezentuje styl neobarokowy, który uwidacznia się w dekoracyjnych elementach sztukatorskich, przepełnionych motywami roślinnymi, kartuszowymi, a także antropo- i zoomorficznymi. Elewacja frontowa ma podział trzyosiowy, a na dwóch ostatnich osiach drugiej kondygnacji znajduje się balkon ozdobiony oryginalną kutą balustradą, której motywy nawiązują do kratki regencyjnej.
Fasada wzbogacona jest o trzy boniowane lizeny, które podkreślają podziały pionowe. Ściana kolankowa została umieszczona bezpośrednio na ścianie trzeciej kondygnacji, co nadaje budowli charakterystyczny wygląd. Owalne okna strychu oraz profilowany gzyms dopełniają całości. Naczółki wolutowe zdobią przestrzeń nad oknami, a okna on dwóch ostatnich osi na drugiej kondygnacji są zwieńczone wspólnym przerwanym naczółkiem, ozdobionym motywami wazonów i głowy w kluczu.
Stolarka okienna posiada różnorodne kompozycje, a w szczególności sześcio-, cztero- oraz trzykwaterowe ze ślemieniem. Warto zaznaczyć, że sień oraz klatka schodowa przeszły całkowitą przebudowę w trakcie adaptacji parteru kamienicy na potrzeby banku. Pomieszczenia usługowe na pierwszych dwóch kondygnacjach są ze sobą połączone nowoczesną klatką schodową, natomiast dostęp do mieszkań na wyższych piętrach prowadzi tylna klatka schodowa, wykonana z metalu, z drewnianymi stopniami oraz oryginalną metalową balustradą.
Warto podkreślić, że kamienica nie posiada bramy przejazdowej, co jest charakterystyczne dla tego typu budowli. Obiekt ten jest również zarejestrowany w gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice, co potwierdza jego historyczną wartość oraz znaczenie w kontekście architektonicznym.
Przypisy
- a b c d Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki. emapa.katowice.eu. [dostęp 22.07.2023 r.]
- Cafe Kattowitz. cafekattowitz.pl. [dostęp 22.07.2023 r.]
- Cafe Kattowitz już otwarta. Zobacz kawiarnię w wiedeńskim stylu. slaskie.naszemiasto.pl, 16.12.2014 r. [dostęp 22.07.2023 r.]
- Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 14.07.2023 r.]
- Komunalny Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w Katowicach: Wykaz budynków - powierzchnia dachu. Stan na 19.09.2016 r.. kzgm.katowice.pl, 19.09.2016 r. [dostęp 22.07.2023 r.]
- a b c MichałM. Bulsa MichałM., Ulice i place Katowic, wyd. trzecie, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2018 r., s. 101, ISBN 978-83-63780-28-9.
- a b c d e f g h S.S. Sławiński S.S., W.W. Komorowski W.W., Studium historyczno-urbanistyczne Katowic w granicach administracyjnych. Katowice, ul. św. Jana 7, Kraków: Pracownie Konserwacji Zabytków „ARKONA” Sp. z o.o. Pracownia Dokumentacji Naukowo-Historycznej, 1992 r., s. 1.
- a b c d BarbaraB. Klajmon BarbaraB., Katowicka kamienica mieszczańska. 1840–1918. Śródmieście, wyd. 1., Katowice: Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, 1997 r., s. 35, ISBN 83-85871-09-8.
- Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r., Katowice: Dr. E. Kwaśnik, s. 39.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica przy ulicy Warszawskiej 35 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Warszawskiej 6 w Katowicach | Unikato | Zespół kamienic przy ulicy Moniuszki 2-4 i Piastowskiej 1-3 w Katowicach | Dom „Maria” w Katowicach | Chata Mrowców w Katowicach | Dom urzędników Banku Gospodarstwa Krajowego w Katowicach | Dom Felixów w Katowicach | Kamienica Oswalda Findeisena w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mariackiej 35 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Stawowej 13 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Staromiejskiej 2 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Słowackiego 39 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Słowackiego 17 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mickiewicza 6 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mickiewicza 18 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mickiewicza 10 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Mariackiej 10 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Kościuszki 5 w Katowicach | Kamienica przy ulicy Kościuszki 47 w KatowicachOceń: Kamienica przy ulicy św. Jana 7 w Katowicach