Kamienica przy ulicy Mielęckiego 4 w Katowicach

---

Historia

Kamienica, która dziś przyciąga uwagę wielu przechodniów, została zbudowana w 1899 roku, a jej projektantem był Antona Zimmermann. Choć nie udało się ustalić, kto był pierwszymi właścicielami tego obiektu, historia miejsca jest bogata w wydarzenia.

W 1935 roku nową właścicielką kamienicy pod numerem 4 była Paulina Scholz. W tym okresie w budynku mieściły się różne lokale użytkowe, takie jak: gabinet dentystyczny Jana Hadały, skład mebli Ernesta Pragera, oraz skład czekolady Zofii Kłytty. Ponadto, w budynku znajdował się także salon fryzjerski Szymona Kaufmana. W międzywojniu z kamienicy korzystała również Katowicka wytwórnia szczotek i pędzli L. Kriegera, co świadczy o jej wielofunkcyjnym charakterze.

W 2017 roku, Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków zdecydował się na wsparcie finansowe wspólnoty mieszkaniowej kamienicy znajdującej się przy ulicy A. Mielęckiego 4, udzielając dotacji na wymianę okien w klatce schodowej oraz w przyziemiu budynku, co dotyczyło łącznie pięciu okien. To ważny krok w kierunku zachowania dziedzictwa architektonicznego.

Jednak w styczniu 2020 roku, na skutek prac budowlanych przy sąsiednim nowym budynku, kamienica zaczęła doświadczać problemów. Pękające ściany w przybudówce od strony podwórka doprowadziły do decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego o wyłączeniu tej części nieruchomości z użytkowania. W wyniku tego, wspólnota mieszkaniowa została zobowiązana do sporządzenia ekspertyzy stanu technicznego obiektu, co skutkowało koniecznością wyprowadzenia niektórych lokatorów.

W sierpniu 2022 roku, w systemie REGON zarejestrowano 7 aktywnych podmiotów gospodarczych mających siedzibę przy ulicy A. Mielęckiego 4, w tym m.in. spółdzielnia socjalna, gabinet lekarski oraz zakład zegarmistrzowski. To potwierdza, że kamienica nadal pełni istotną rolę w lokalnej społeczności.

Charakterystyka

Zabytkowa kamienica, która przyciąga uwagę mieszkańców i turystów, znajduje się przy ulicy A. Mielęckiego 4, w sercu katowickiej dzielnicy Śródmieście. Budynek ten umiejscowiony jest w pierzei ulicy, po stronie wschodniej.

Kamienica została wzniesiona w typowym stylu historyzmu, a niektórzy nazywają ją także eklektyczną z wplecionymi elementami neobaroku. Jej architektura ma kształt litery „L” i przykryta jest dachem dwuspadowym, z wyraźnie wydobytą stromą połacią dachową oraz charakterystycznymi lukarnami. Powierzchnia całkowita, wliczając oficynę, wynosi 350 m², a sama kamienica posiada pięć kondygnacji nadziemnych, włącznie z podpiwniczeniem.

Bryła budynku jest zaskakująco zwarta, z delikatnym ryzalitem zakończonym szczytem, na którym widnieje monogram „AS”. To właśnie ta część fasady jest najbardziej bogato zdobiona. Pomiędzy parą okien na drugiej i trzeciej kondygnacji umieszczono hermy przedstawiające kobiece postaci, a między oknami na ostatnim poziomie można dostrzec pilaster hermowy.

Parter fasady przeszedł wiele zmian na przestrzeni lat – został tynkowany, a brama wjazdowa znajduje się w trzeciej osi. Wewnątrz bramy ściany pokryto eleganckimi płytkami ceramicznymi. Na wyższych kondygnacjach, fasada ma ośmioosiową, niesymetryczną kompozycję, z ceglaną licówką i tynkowanymi detalami architektonicznymi. Okna kamienicy, prostokątne, są otoczone opaskami z tynku. Na drugiej kondygnacji pod oknami znajdują się płyciny dekorowane wzorem balustrady tralkowej.

Nad oknami tej kondygnacji umieszczono naczółki w kształcie łuku obniżonego. Trzecia kondygnacja ma okna zwieńczone płycinami, które fragmentują się sztukaterią, łukiem pozornym w cegle oraz odcinkami gzymsu o łukowym kształcie. Balkony, pięknie zdobione kutymi balustradami, usytuowane są na osi trzeciej i czwartej fasady, przy drugiej i trzeciej kondygnacji.

Wnętrze budynku zachowało wiele z oryginalnych elementów, takich jak skrzydła bramy oraz dwubiegowe schody z drewnianą balustradą tralkową. Kamienica ta jest objęta ochroną dzięki wpisowi do rejestru zabytków pod numerem A/1701/98, co obejmuje nie tylko budynek, ale również oficyny. Dodatkowo znajduje się ona w gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice.

---

Oceń: Kamienica przy ulicy Mielęckiego 4 w Katowicach

---