Parafia św. Antoniego z Padwy to rzymskokatolicka wspólnota religijna, która ma swoje miejsce w Katowicach, w urokliwej dzielnicy Dąbrówka Mała. Jest to parafia, która przynależy do archidiecezji katowickiej oraz dekanatu Katowice-Bogucice.
Historia parafii sięga początku XX wieku, kiedy to została ona ustanowiona w dniu 1 kwietnia 1911 roku. Od tamtego czasu, swoją działalnością wpływa na życie duchowe mieszkańców oraz kształtuje ich wartości w duchu chrześcijańskim.
Historia
Powstanie tej parafii oraz kościoła jest wynikiem intensywnych działań ks. Ludwika Skowronka, który był związany z parafią w Bogucicach. Budowa świątyni miała miejsce w latach 1907−1912, kiedy to zrealizowano projekt według J. F. Klompa z Dortmundu.
Warto zaznaczyć kilka kluczowych dat w historii parafii:
- 1 kwietnia 1911 – formalne powołanie parafii w Dąbrówce Małej,
- 17 listopada 1912 – poświęcenie kościoła przez ks. Schmidta,
- 1913 – poświęcenie cmentarza parafialnego przy ul. gen. Henryka Le Ronda,
- 1914 – umieszczenie organów na chórze kościelnym,
- 1916 – powołanie klasztoru sióstr św. Jadwigi przy parafii,
- 1925 – budowa Domu Parafialnego,
- 4 listopada 1934 – konsekracja kościoła przez bp Teofila Bromboszcza,
- 10 sierpnia 1948 – częściowe zniszczenie kopuły wieży kościelnej w wyniku wichury,
- 1993 – rozpoczęcie wydawania gazetki parafialnej „Posłaniec Świętego Antoniego”,
- 2002 – obchody 90-lecia kościoła.
Każda z tych dat stanowi ważny krok w historii parafii, pokazując jej ciągły rozwój oraz związek z lokalną wspólnotą.
Budynek kościoła
Obiekt sakralny posiada trójnawową budowę, nawiązującą do stylu bazylikowego. Jego architektura wykonana jest w estetyce neobaroku, z elementami modernistycznymi, co nadaje mu unikalny charakter.
Centralnym punktem przestrzeni jest neoromański ołtarz główny, stworzony przez Henryka Mrowca około roku 1912, wykonany z dębowego drewna, zdobiony alabastrowymi elementami, metalowymi akcentami i bogatymi złoceniami. U jego podstawy, symetrycznie ulokowane względem tabernakulum, widnieje dekoracja, a główną część ołtarza zajmuje obraz „Madonna ze Św. Antonim”, stworzony przez malarza Kowalskiego w latach 1910-1912.
Nad tym dziełem sztuki zawieszony jest obraz Matki Bożej Boguckiej, ozdobiony kopułowym baldachimem, co podkreśla jego znaczenie. Po bokach ołtarza ulokowane są dwie pełnoplastyczne rzeźby, przedstawiające św. Barbarę, będąca patronką górników, oraz św. Floriana.
W lewym skrzydle prezbiterium odnajdziemy neobarokowy ołtarz boczny, zaprojektowany przez Hansa Schlichta, wykonany przez M. Laua z Wrocławia w 1916 roku. Jego wystrój zdobią rokokowe ornamenty oraz brązowe arkady, a na lewym boku mensy widnieje napis: Bildhauer/R. LAU/Breslau, co świadczy o wysokiej jakości wykonania.
W kościele znajdują się również cztery zabytkowe neoromańskie konfesjonały, pochodzące z około 1912 roku, a malowidła ścienne, które wzbogacają wnętrze, wykonał malarz Pawlikowski w latach 1933-1934. Warto dodać, że w latach 80. XX wieku dokonano przebudowy prezbiterium, co wpłynęło na jego nowoczesny wygląd.
30 grudnia 1994 roku, obiekt został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A/1558/94, co podkreśla jego znaczenie kulturowe. W latach 1998-2002 przeprowadzono szereg gruntownych remontów, obejmujących kapitalny remont dachu, tynków i probostwa, a także renowację organów, ołtarza głównego oraz ołtarzy bocznych i starej ambony.
Ważnym elementem wnętrza jest tablica, upamiętniająca obywateli Dąbrówki Małej, którzy stracili życie w czasie I wojny światowej oraz w walkach o niepodległość Polski.
Tablice pamiątkowe
W kościele św. Antoniego z Padwy w Katowicach-Dąbrówce Małej możemy znaleźć szereg istotnych tablic pamiątkowych, które dokumentują ważne wydarzenia oraz osoby związane z lokalną historią.
- tablica upamiętniająca obywateli Dąbrówki Małej, którzy polegli podczas I wojny światowej oraz w trakcie walk o niepodległość Polski; zawiera ona listę nazwisk poległych,
- tablica poświęcona księdzu Wawrzyńcowi Pucherowi, który pełnił funkcję proboszcza parafii w latach 1912−1924,
- tablica dedykowana księdzu Stefanowi Kwiecińskiemu, proboszczowi parafii w latach 1962−1975,
- tablica upamiętniająca księdza kan. doktora Maksymiliana Wojtasa, który był proboszczem w latach 1931−1962,
- tablica, która została ufundowana przez parafian, upamiętniająca księdza kan. doktora Maksymiliana Wojtasa; odsłonięto ją w rocznicę jego zgonu.
Każda z tych tablic przypomina o istotnych postaciach i wydarzeniach, które kształtowały społeczność Dąbrówki Małej, ukazując jednocześnie ich przywiązanie do historii i dziedzictwa lokalnego.
Relikwie
W parafii św. Antoniego z Padwy w Katowicach-Dąbrówce Małej znajdują się liczne relikwie, które podkreślają duchowe znaczenie tego miejsca. W kościele można zobaczyć relikwiarze, w których przechowywane są relikwie ważnych postaci.
Wśród nich wyróżnia się:
- patron parafii – św. Antoni,
- św. Krzyż.
Dodatkowo, w kaplicy Matki Boskiej Bolesnej odkryjemy kolekcję relikwii, która obejmuje:
- św. Franciszka,
- św. Klary,
- św. Stanisława Kostki,
- św. Kamila,
- św. Papieża Piusa X,
- św. Bronisławy.
Co więcej, w ołtarzu zlokalizowane są relikwie następujących świętych:
- św. Tymoteusza,
- św. Modestiny.
Proboszczowie
W historii parafii św. Antoniego z Padwy w Katowicach-Dąbrówce Małej pełnili funkcje proboszczów wybitni kapłani, którzy pozostawili trwały ślad w jej życiu.
- Ks. Wawrzyniec Pucher (1912–1924) – dla jego pamięci w kościele zainstalowano tablicę pamiątkową,
- Ks. Jan Koziołek (1924–1931),
- Ks. Kanonik Maksymilian Wojtas (1931–1962) – także dla niego poświęcono tablicę pamiątkową w kościele,
- Ks. Stefan Kwieciński (1962–1975) – również upamiętniony tablicą pamiątkową w świątyni,
- Ks. Bernard Rottau (1975–2003),
- Ks. Andrzej Noras (od 2003) – obecnie pełni funkcję dziekana dekanatu Katowice-Bogucice.
Grupy parafialne
W parafii św. Antoniego z Padwy w Katowicach-Dąbrówce Małej istnieje wiele aktywnych grup, które angażują zarówno dzieci, młodzież, jak i dorosłych w różnorodne działania wspólnotowe. Te grupy są ważnym elementem życia parafialnego, a ich członkowie mają okazję rozwijać swoją wiarę oraz uczestniczyć w różnorodnych przedsięwzięciach.
- dzieci Maryi,
- Eucharystyczny Ruch Młodych,
- Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży,
- ministranci,
- Ruch Światło-Życie,
- Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci,
- Żywy Różaniec,
- Grupa Jana Pawła II,
- Oaza Dorosłych,
- schola,
- III Zakon Świętego Franciszka.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 01.05.2011 r.]
- Gazetka parafialna Posłaniec Świętego Antoniego, wyd. luty 2007, s. 14.
- Gazetka parafialna Posłaniec Świętego Antoniego, wyd. wrzesień 2006, s. 14.
- L. Skowronek. www.glucholazy.info. [dostęp 01.05.2011 r.]
- a b c Parafia na przestrzeni lat. www.swantoni.katowice.pl. [dostęp 01.05.2011 r.]
- Portal Archidiecezji Katowickiej. www.archidiecezja-katowice.pl. [dostęp 01.05.2011 r.]
- Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 01.05.2011 r.]
- Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice (pol.) www.katowice.uw.gov.pl [dostęp 01.05.2011 r.]
- Katowice. W 137. rocznicę uzyskania praw miejskich, red. Antoni Barciak, Instytut Górnośląski, Urząd Miasta Katowice, Muzeum Historii Katowic, Katowice 2003.
- Dziennik Zachodni – "Wiew huraganu", 12.08.1948 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Parafia św. Szczepana w Katowicach | Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach | Kościół św. Anny w Katowicach | Kościół Matki Bożej Fatimskiej w Katowicach | Kościół św. Antoniego z Padwy w Katowicach-Panewnikach | Kościół Matki Bożej Różańcowej w Katowicach | Kościół św. Kazimierza Królewicza w Katowicach | Klasztor dominikanów w Katowicach | Kościół Opatrzności Bożej w Katowicach | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Katowicach-Murckach | Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Herberta w Katowicach | Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Katowicach-Murckach | Kościół św. Jadwigi Śląskiej w Katowicach-Szopienicach | Kościół Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa w Katowicach | Kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Katowicach | Kościół Trójcy Przenajświętszej w Katowicach | Kościół Świętych Cyryla i Metodego w Katowicach | Kościół Zbawiciela w Katowicach-Szopienicach | Kościół św. Stanisława Kostki w Katowicach | Kościół św. Józefa Robotnika w KatowicachOceń: Parafia św. Antoniego z Padwy w Katowicach-Dąbrówce Małej