Wieża ciśnień w Katowicach-Giszowcu

---

Historia

Wieża ciśnień w Giszowcu, wybudowana w 1909 roku, odgrywała kluczową rolę w dostarczaniu wody do mieszkańców tej osady. Zlokalizowana w najwyżej położonym punkcie, miała za zadanie zabezpieczyć bieżący dostęp do wody na terenie całego osiedla. Jej projekt stworzyli architekci Georg i Emil Zillmannowie, którzy byli odpowiedzialni również za zabudowę Nikiszowca. Styl architektoniczny wieży łączył elementy historyzmu oraz neomanieryzmu.

Początkowy proces dostarczania wody do wieży odbywał się za pomocą elektrycznej pompy zlokalizowanej w Zawodziu, wspomaganej przez pompę tłoczącą zainstalowaną w kotłowni w Giszowcu. Z wieży rozprowadzano wodociągi wzdłuż ulic osiedla. Na początku, wodociągi te nie były prowadzone bezpośrednio do domów robotniczych, lecz co 100 metrów ustawiano hydranty, z których swego czasu korzystali również strażacy. Koszty budowy całego systemu wodociągowego w Giszowcu wyniosły imponujące 150 tysięcy marek.

Wraz z uruchomieniem nowego systemu przepompowni, wieża straciła swoje pierwotne funkcje i przez długi czas stała nieczynna. Z biegiem lat obiekt ulegał zniszczeniu, aż do momentu, gdy w latach 90. XX wieku na wieży została zamontowana antena telefonii komórkowej przez jedną z firm telekomunikacyjnych, która przywróciła jej dawny blask.

Nieopodal wieży można zobaczyć zabytkowe wille tzw. kolonii amerykańskiej, które powstały w latach 30. XX wieku dla pracowników amerykańskiej spółki Silesian-American Corporation. Z tej racji, w dniu 29 października 1990 roku, wieża została wpisana do rejestru zabytków pod numerem A/1417/90, a jej otoczenie objęto ochroną.

Opis

Wieża ciśnień w Katowicach-Giszowcu to imponująca budowla, charakteryzująca się ceglaną konstrukcją wykonaną z czerwonej cegły ceramicznej. Została ona wzniesiona na solidnej, kolistej podstawie, co zapewnia jej stabilność i trwałość.

Konstrukcja tamburu, która jest murowana, została wzmocniona stalowym szkieletem, co dodatkowo potęguje jej wytrzymałość. Wieża osiąga wysokość 33,5 metra, a jej architektura nawiązuje do średniowiecznych fortyfikacji, przez co wyróżnia się interesującymi detalami architektonicznymi.

W budowli można zauważyć elementy takie jak kamienne konsole, niewielkie balkony, które opierają się na kroksztynach, oraz obramowania portali. Cała konstrukcja składa się z dwóch głównych części: trzonu w kształcie walca, który zwęża się ku górze, oraz ośmiokątnego tamburu, w którym znajduje się zbiornik wodny podtrzymywany przez konsole.

Wnętrze tamburu mieści nitowany zbiornik wodny typu Barkhausen, o pojemności 152 m³. Całość budowli wieńczy osiemnastokątny namiotowy dach, pokryty dachówką karpiówką, który dodaje obiektowi charakterystycznego wyglądu. Na samym szczycie konstrukcji znajduje się taras z latarnią, co tworzy wyjątkowy widok na okolicę.

---

Oceń: Wieża ciśnień w Katowicach-Giszowcu

---