Kamienica przy ulicy Dyrekcyjnej 3 w Katowicach

---

Historia

W 1905 roku powstała niezwykle interesująca kamienica, zaprojektowana przez renomowaną firmę budowlaną, której założycielem był Ignatz Grünfeld, mającą znaczący wkład w rozwój Katowic. W gronie pierwszych właścicieli budynku znajdował się A. Arian oraz jego spadkobiercy.

W roku 1935, nowym właścicielem kamienicy został Arjan Fischer. W tym czasie w jej wnętrzach funkcjonowały m.in.: pracownia gorsetów M. Blondera, restauracja R. Urbach, hurtownia materiałów elektrycznych M. Katza, sklep drogeryjny L. Cymerman oraz skład słodyczy fabryki „Franboli”. Kamienicę zamieszkiwały osoby o różnorodnych zawodach, w tym lekarze, kupcy oraz dozorcy. W międzywojniu w budynku swoje biuro miała również Fabryka Chemiczna Erich A. Kollontay, która prowadziła działalność przy ulicy Mikołowskiej 27, produkując mydła do prania oraz inne środki chemiczne.

Restauracja Urbach z biegiem lat zmieniła swoją nazwę na Rachela, a sama kamienica przeszła wiele transformacji, zanim zakończono remont jej elewacji frontowej w grudniu 2011 roku, przywracając jej dawny blask. Renowację tej nieruchomości zgłoszono do I Etapu Ogólnopolskiego Konkursu „Modernizacja Roku 2011”.

W marcu 2019 roku, w ramach konkursu „Plac na Glanc”, organizowanego przez instytucję kultury Katowice Miasto Ogrodów, podwórko kamienicy przy ulicy Dyrekcyjnej 3 zostało wybrane do rewitalizacji. Mieszkańcy wykazali się dużą inicjatywą, zgłaszając swoje podwórko do konkursu już po raz czwarty. W ramach zorganizowanych warsztatów, mieszkańcy mieli możliwość wybrać jeden z pięciu przedstawionych projektów do realizacji.

Prace rewitalizacyjne zakończono w listopadzie 2019 roku, a w ich ramach powstały różnorodne elementy, takie jak leżaki, krzesła oraz zjeżdżalnia. Zagospodarowano także przestrzeń na zieleń, zbiornik na wodę deszczową oraz specjalnie wydzielone miejsce na śmietniki. Całość uzupełniły dekoracyjne lampy w formie świecących kul, rozmieszczonych wśród roślinności. Koszt całkowity prac wyniósł 80 tys. zł, a w realizacji projektu brały również udział KZGM w Katowicach oraz Zakład Zieleni Miejskiej w Katowicach.

Według stanu na wrzesień 2016 roku, kamienica pozostawała pod zarządem tymczasowym Komunalnego Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej w Katowicach na mocy decyzji administracyjnej. W systemie REGON, w połowie lipca 2023 roku, można było zauważyć zarejestrowanych 8 podmiotów gospodarczych, mających swoje siedziby przy ulicy Dyrekcyjnej 3, w tym pub.

Charakterystyka

Kamienica o charakterze mieszkalno-handlowym znajduje się przy ulicy Dyrekcyjnej 3 w Katowicach, w obrębie dzielnicy Śródmieście, w centralnej części zwartej zabudowy ulicy.

Budynek, wzniesiony z cegły, przyjął prostokątny kształt i zwieńczony jest dachem trójspadowym oraz dwuspadowym, pokrytym tradycyjną dachówką. Całkowita powierzchnia użytkowa jego wynosi 1 362,87 m², zaś powierzchnia zabudowy wynosi 437 m². Kamienica posiada 4 kondygnacje nadziemne oraz 1 kondygnację podziemną.

Architektura budynku jest przykładem secesji. Jego fasada ma sześć osi, jest symetryczna i zakończona ozdobnym szczytem usytuowanym w centralnej osi. Osie skrajne są potrójne, a środkowa zdwojona, ponadto osie skrajne na czwartym piętrze są cofnięte względem lica fasady. Parter jest pokryty tynkiem, podczas gdy wyższe piętra oblicowane są białą cegłą glazurowaną.

Balkony z oryginalnymi kutymi balustradami zdobią skrajne osie budynku, rozciągające się pomiędzy drugą a czwartą kondygnacją. Całość uzupełniają bogate stiukowe dekoracje o secesyjnych motywach, umieszczone w płycinach nad oknami drugiego piętra. Część centralna jest flankowana boniowanymi lizenami, ozdobionymi charakterystycznym dla secesji wiedeńskiej motywem trzech pionowych listew.

Okna kamienicy są prostokątne, otoczone tynkowymi opaskami, a na trzecim piętrze, na osiach środkowych, zwieńczone gzymsami. Stolarka okienna ma czterokwaterowy układ, posiada ślemienie z dodatkowymi podziałami w górnych skrzydłach.

Portal wejściowy do sieni wykonany jest z kamienia, zwieńczony belkowaniem, co nadaje mu elegancki charakter. W sieni znajduje się sufit z efektowną fasetą. Schody w klatce schodowej są dwubiegowe, z drewnianą balustradą tralkową, natomiast okna klatki zdobią kolorowe szyby. Warto wspomnieć, że kamienica nie ma bramy przejazdowej.

Oficyny budynku, zarówno boczne, jak i tylne, pochodzą z okresu budowy całej kamienicy, która została wpisana do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice.

---

Oceń: Kamienica przy ulicy Dyrekcyjnej 3 w Katowicach

---