Izba Śląska, nazywana często Gawlikówką, to niezwykłe muzeum usytuowane w Katowicach, w malowniczej dzielnicy Giszowiec. Znajduje się na placu Pod Lipami 3-3a i jest miejscem, które przyciąga pasjonatów kultury oraz sztuki Górnego Śląska. Muzeum gromadzi wyjątkowe eksponaty, w tym obrazy i pamiątki po wybitnym malarzu Ewaldzie Gawliku. Stanowi ono filię Miejskiego Dom Kultury „Szopienice-Giszowiec” w Katowicach.
Budynek, w którym znajdziemy Izbę Śląską, zaprojektowali Jerzy i Emil Zillmannowie, a jego historia sięga początku XX wieku. To interesująca konstrukcja, w skład której wchodzą dwa obiekty połączone ze sobą. W przeszłości znajdowały się w nim stajnia oraz pomieszczenia przeznaczone dla woźniców, a także wozownia. W 1986 roku, kopalnia Staszic przekazała budynek emerytowanym pracownikom, którzy wkrótce przekształcili go w lokalny klub. Po przeprowadzeniu remontu, postanowiono nadać wnętrzom tradycyjny śląski charakter, co z pewnością wpłynęło na atmosferę tego miejsca.
Pierwszą kulturalną inicjatywą, jaka miała miejsce w Izbie Śląskiej, była opieka nad zbiorami malarstwa regionalnego Ewalda Gawlika. Artysta ten otrzymał do użytku trzy pomieszczenia na piętrze, które urządził w sposób niezwykle osobisty: wstawił tam swój tapczan, akwarium, a także klatkę z ptaszkiem, czarną szafę oraz komodę ozdobioną własnoręcznymi malunkami. Z biegiem czasu wystawa jego prac, poświęcona zarówno regionowi, jak i jego kulturze, była stopniowo wzbogacana o tradycyjne zabytkowe meble oraz codzienne sprzęty, które zostały zebrane głównie dzięki wsparciu pracowników kopalni oraz mieszkańców osiedla.
Izba Śląska, dotychczas mieszcząca się w Domu Seniora, została przekształcona w filię Miejskiego Domu Kultury Szopienice-Giszowiec. W jej wnętrzu zgromadzono eksponaty, które nawiązują do historii osiedla oraz regionu. Wśród nich znajdują się liczne pamiątki osobiste, wyposażenie pracowni oraz galeria obrazów Ewalda Gawlika.
Oprócz stałej wystawy malarstwa oraz zabytkowych sprzętów, Izba Śląska regularnie organizuje różne zajęcia kulturalne. Do stałych programów należy:
- Związek Górnośląski o/Giszowiec,
- Klub Seniora ZZ „Przeróbka”,
- Klub Emerytów i Rencistów NSZZ „Solidarność” KWK „Staszic”,
- Klub Seniora KWK „Staszic”,
- Klub Seniora ZZG KWK „Staszic”,
- Klub Giszowianek (Seniorki).
Warto wspomnieć, że w czasach, gdy Gawlikówka gościła jeszcze emerytowanych pracowników kopalni, organizowane były lekcje muzealne dedykowane głównie młodzieży szkolnej. W programie znalazły się:
- spotkania z etnografem dotyczące życia codziennego, zwyczajów i obrzędów na Górnym Śląsku,
- zwiedzanie Giszowca,
- zajęcia praktyczne, w tym kiszenie kapusty, malowanie pisanek, pieczenie chleba i kołocza, wyrób masła, smalcu i żurku.
Przypisy
- Michał Bulsa, Patronackie osiedla robotnicze. Tom 1: Górny Śląsk, Łódź 2022 r., s. 78.
- a b Aldona Minorczyk-Cichy: „Gawlikówka” nie ta sama. katowice.naszemiasto.pl. [dostęp 20.11.2020 r.]
- „Przewodnik po Osiedlu Giszowiec w Katowicach”. 1, s. 13, 01.12.2008 r.
- Małgorzata Szejnert: Czarny ogród. Wyd. pierwsze. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, 2007 r., s. 402. ISBN 978-83-240-0896-4.
Pozostałe obiekty w kategorii "Muzea":
Katowicki Skład Neonów | Muzeum Historii Katowic | Muzeum Historii Gitary w Katowicach | Walcownia – Muzeum Hutnictwa Cynku | Galeria Katowice | Galeria Architektury SARP | Centrum Scenografii Polskiej w Katowicach | Art Nova 2 | Muzeum Barbary i Stanisława Ptaków | Dział Etnologii Miasta Muzeum Historii Katowic | Galeria pod Sufitem | Galeria „Fra Angelico” | Muzeum – Izba Pamięci Kopalni Wujek w Katowicach | Muzeum Organów Śląskich | Muzeum Najmniejszych Książek Świata Zygmunta Szkocnego | Lapidarium w Katowicach | Harcerskie Muzeum Etnograficzne | Galeria Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach | Galeria Rondo Sztuki | Galeria Sztuki Współczesnej ParnasOceń: Izba Śląska