Galeria Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach

---

Kolekcja sztuki współczesnej

Szeroka wizja rozwoju galerii sztuki współczesnej w Katowicach zyskuje na znaczeniu wraz z planami budowy nowej siedziby. Już w roku 1970 zainicjowano proces gromadzenia dzieł sztuki, co przyczyniło się do powstania znacznej kolekcji. W ciągu kolejnych dwóch dekad jej zbiór wzbogacił się o wiele cennych prac, w tym dzieł z dziedziny malarstwa, grafiki oraz rysunku.

Mimo że malarstwo i grafika stanowią dominującą część kolekcji, to rzeźby, collages oraz tkaniny artystyczne również znalazły swoje miejsce w zbiorach. W sumie kolekcja obejmuje ponad tysiąc dzieł różnych artystów, którzy niewątpliwie wpłynęli na rozwój polskiej sztuki współczesnej.

Wśród nich można wymienić uznane nazwiska, takie jak: Otto Axer, Jan Berdyszak, Jerzy Duda-Gracz, Edward Dwurnik, Stasys Eidrigevičius oraz Gerard Grzywaczyk. Nie można pominąć również Jana Herman, którego prace są znaczące na tle współczesnej sztuki, czy Zbigniewa Libery, Mariana Maliny, a także Stanisława Mazusia.

Dzięki temu zróżnicowaniu, kolekcja w katowickiej galerii ma szansę stać się ważnym punktem orientacyjnym w świecie sztuki współczesnej. Wybitnymi przedstawicielami tej zbiorczej wystawy są także Zenon Moskwa, Roman Nowotarski, Aleksander Rak, Paweł Steller, Tomasz Struk, Stefan Suberlak, Józef Szajna, Jan Szmatloch oraz Henryk Waniek.

Tak bogaty zbór dzieł z pewnościa przyciągnie miłośników sztuki, oferując unikalny wgląd w dynamikę i różnorodność współczesnych kierunków artystycznych.

Projekty realizowane przez BWA w Katowicach

Galeria Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach aktywnie angażuje się w realizację różnorodnych projektów wystawienniczych oraz edukacyjnych, które przyciągają uwagę zarówno artystów, jak i miłośników sztuki.

Wśród tych inicjatyw można wymienić:

• Światowa Wystawa Laureatów Intergrafia, która odbywa się co trzy lata. Ostatnia edycja miała miejsce w 2000 roku,
• Triennale Grafiki Polskiej, będące ważnym wydarzeniem towarzyszącym Międzynarodowemu Triennale Grafiki w Krakowie. Ostatnia edycja organizowana przez BWA miała miejsce w 2012 roku, a później organizację przejęła Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach, gdzie pierwsze triennale zrealizowano w 2015 roku,
• Biennale Plakatu Polskiego, które odbywa się cyklicznie od 1972 roku. Wśród laureatów tego wydarzenia znaleźli się m.in. Jan Lenica oraz Roman Kalarus,
• Międzynarodowe Spotkania Ze Sztuką, które gromadzą młodych artystów o nowatorskich podejściu do sztuki,
• Projekt „Do sztuki gotowi start”, realizowany od 2012 roku, angażujący ponad pięćdziesięciu artystów z różnych dziedzin, takich jak sztuki plastyczne, muzyka czy teatr. Celem projektu jest rozwijanie relacji społecznych poprzez uczestnictwo w działaniach artystycznych, co ożywia i poszerza horyzonty osób niezwiązanych zawodowo z kulturą,
• Pstrykowisko, wspólne przedsięwzięcie Galerii BWA, firmy Silence! oraz FotoSilesia, które oferuje edukacyjne panele stworzone z myślą o pasjonatach fotografii. Dzięki temu projektowi uczestnicy mają okazję doskonalić swoje umiejętności pod okiem specjalistów poprzez warsztaty i szkolenia.

Działalność wydawnicza

W Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach działa księgarnia, która oferuje szeroki asortyment wydawnictw zarówno własnych, jak i publikacji innych instytucji. Wśród dostępnych produktów znajdują się również plakaty oraz pocztówki, co sprawia, że odwiedzający mogą znaleźć wiele interesujących materiałów. Kluczowym elementem działalności galerii jest publikowanie katalogów oraz druków ulotnych, które są istotnym zadaniem statutowym.

Wydawnictwa galerii zdobywają uznanie na licznych krajowych oraz międzynarodowych konkursach książkowych, co świadczy o ich wysokiej jakości. Wśród wyróżnień można wymienić:

• 2019 – główna nagroda w konkursie Śląska Rzecz 2018 w kategorii grafika użytkowa dla książki „Wymiennik”, projekt Jan Piechota,
• 2017 – nominacje do nagrody Śląska Rzecz 2016, w konkursie organizowanym przez Zamek Cieszyn, z katalogiem „Rysa na powiece” proj. Kasia Goczoł,
• nominacje do nagrody Najpiękniejsze Książki 2016 Roku, organizowanej przez Polskie Towarzystwo Wydawców Książek: katalog „Rysa na powiece” proj. Kasia Goczoł, katalog „Atelier 34zero Muzeum prezentuje Atelier 340 Muzeum” proj. Magdalena Niglus oraz książka „Widmo” proj. Jan Piechota,
• 2016 – wyróżnienie w konkursie Najpiękniejsze Książki 2015 Roku, w kategorii organizowanej przez Polskie Towarzystwo Wydawców Książek: książka „Miasto” proj. Kasia Goczoł,
• nagroda specjalna w konkursie Śląska Rzecz 2015 dla Jana Piechoty za projekt graficzny książki „Mocne stąpanie po ziemi”,
• 2014 – nagroda honorowa w konkursie Najpiękniejsze Książki 2014 Roku, organizowanym przez Polskie Towarzystwo Wydawców Książek: książka „O powstawaniu i ginięciu” proj. Jan Piechota,
• 2013 – wyróżnienie za koncepcję graficzną w konkursie Najpiękniejsze Książki 2013 Roku: książka „Andrzej S. Kowalski” proj. Kasia Goczoł.

Od 2017 roku wybrane publikacje Galerii są dostępne także w formacie cyfrowym EPUB. Na początku w cyfryzacji znalazły się tytuły takie jak: „Czas syntezy. Klasycy śląskiej sztuki”, autorstwa Marka Kuś, Agnieszki Hoenszer oraz Zuzanny Sokołowskiej, „Widmo” autorstwa Marty Lisok, a także „Wszystkie kolory są dozwolone pod warunkiem, że nie przeszkadzają w handlu”, autorstwa Wodka. Poza tym, Atelier 34zero Muzeum prezentuje Atelier 340 Muzeum, którego autorami są Wodek oraz Pierre Arese.

Budynek

Omawiany obiekt, którego kubatura wynosi 1500 m², został zaprojektowany w latach 1965-66 przez Stanisława Kwaśniewicza we współpracy z konstruktorem Franciszkiem Klimkiem. Wnętrza są efektem pracy Wojciecha Szostaka, który zrealizował wyjątkowy wystrój.

Budynek został wzniesiony w ramach koncepcji urbanistycznej Śródmieście-Zachód w Katowicach, obok takich postaci architektonicznych jak Separator, Pałac Ślubów oraz Superjednostka. Został oddany do użytku w 1972 roku i składa się z dwóch segmentów: dwukondygnacyjnego pawilonu wystawienniczego oraz przylegającego budynku administracyjno-magazynowego, wspieranego na stylowych słupach i zakończonego łamanymi schodami.

Pawilon wystawienniczy charakteryzuje się przeszklonym parterem o powierzchni 300 m² i wysokości 5 m, a jego pierwsze piętro ma wysokość 4 m i powierzchnię 1000 m², co umożliwia wprowadzanie różnych podziałów za pomocą ruchomych elementów. Zarówno parter, jak i piętro mają spiralne schody, które centralnie łączą te kondygnacje. Wnętrza są oświetlane zarówno sztucznie, jak i naturalnie, dzięki specjalnym świetlikom umiejscowionym na dachu.

Zewnętrzne ściany budynku zostały pokryte szlachetnym tynkiem oraz oryginalną okładziną z zielonej szklanej tłuczki, która pierwotnie była pomalowana na jasnoniebiesko. Elewację uzupełniają płaskorzeźby autorstwa Teresy Michałowskiej-Rauszer i Jerzego Kwiatkowskiego, nawiązujące do tradycji antycznej i nadające całości unikalny charakter.

Wspaniała przestrzeń parteru została przeznaczona na ekspozycję rzeźby, a na antresoli piętra urządzono kameralną kawiarnię. Dodatkowo w północno-wschodnim narożniku obiektu mieści się salon Cepelii. Ważnym wydarzeniem było wpisanie 2 lutego 2024 roku budynku do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego pod nr rej. A/1340/24.

---

Oceń: Galeria Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach

---