Franciszek Zagórnik, znany również pod pseudonimem „Górecki” lub jako Franciszek Górecki-Zagórnik, to postać, która na stałe wpisała się w historię Polski. Urodził się 9 września 1900 roku w Załężu, a zmarł 10 lipca 1970 roku w Katowicach.
Był on nie tylko żołnierzem, ale także powstańcem wielkopolskim oraz śląskim. Jako major Wojska Polskiego, odegrał istotną rolę w kształtowaniu oblicza militarnych zmagań swojego czasu. Franciszek Zagórnik to także działacz polityczny i pracownik kolei, co przypomina o jego zaangażowaniu w życie społeczne i polityczne kraju.
Życiorys
Franciszek Zagórnik urodził się 9 września 1900 roku w Załężu, który później stał się częścią Katowic. Był synem sztygara pracującego w kopalni „Kleofas”. W roku 1918, w obliczu tumultu I wojny światowej, został powołany do armii niemieckiej, jednak szybko zdezerterował, szukając schronienia w Wielkopolsce. Tam znalazł się w Polskiej Organizacji Wojskowej i brał udział w powstaniu wielkopolskim. Po jego zakończeniu wrócił na Górny Śląsk, gdzie stał się aktywnym uczestnikiem wszystkich trzech powstań śląskich, a w trakcie III powstania był członkiem kompani załęskiej.
W 1922 roku Franciszek został oddelegowany do Torunia, gdzie ukończył szkołę podchorążych. Wkrótce po tym, otrzymał przeniesienie do rezerwy i znalazł zatrudnienie w Polskich Kolejach Państwowych. W kwietniu 1939 roku jego życie wojskowe znów się rozpoczęło, gdy został zmobilizowany do wojska, a jego udział w II wojnie światowej rozpoczął się od kampanii wrześniowej 1939 roku. Walczył na froncie pod Kutnem, gdzie jako dowódca kompanii poprowadził dramatyczny atak na 30 niemieckich czołgów, co zachowało się w pamięci wielu żołnierzy. Jego działania trwały aż do końca kampanii wrześniowej, kiedy to był u boku gen. Franciszka Kleeberga.
Po kapitulacji Warszawy, współtworzył Związek Walki Zbrojnej i angażował się w działalność partyzancką. W grudniu 1939 roku, z tajnego mieszkania przy ulicy Wilczej w Warszawie, udał się do lasów lubelskich, aby organizować pierwsze zbrojne oddziały Armii Krajowej. Jego oddział odniósł szereg sukcesów, w tym zlikwidowanie oddziału SS w Wiśniczu oraz zaskoczenie niemieckiego patrolu w Makoszówce.
W 1945 roku Franciszek został wcielony do 2 Armii Wojska Polskiego, gdzie zakończył swój szlak bojowy 9 maja pod Dreznem. Po wojnie pracował jako inspektor ds. osiedleńczych w Ministerstwie Obrony Narodowej. W 1948 roku, już w stopniu majora, przeszedł do rezerwy, wracając do pracy na kolei. Osiedlił się w Dębie, gdzie pełnił różne funkcje w organizacjach działających w tym rejonie, w tym w Związku Bojowników o Wolność i Demokrację.
Niestety, w latach 1954–1956 był więźniem politycznym, co wpłynęło na jego późniejsze życie. Zmarł 10 lipca 1970 roku w Katowicach, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu parafialnym przy ulicy Brackiej. W 2023 roku, w dniu Narodowego Dnia Niepodległości, jego grób został upamiętniony znakami „Tobie Polsko” oraz „Grób weterana walk o wolność i niepodległość Polski”, co stanowi wyraz szacunku dla jego niezwykłego życia i poświęcenia dla kraju.
Upamiętnienie
W dniu 27 stycznia 1997 roku, Rada Miejska Katowic podjęła decyzję o przemianowaniu ulicy Alfreda na ulicę mjr. Franciszka Góreckiego-Zagórnika. Ta inicjatywa miała na celu upamiętnienie ważnej postaci w historii regionu. Niestety, już 28 kwietnia 1997 roku przywrócono wcześniejszą nazwę ulicy, co może świadczyć o kontrowersjach związanych z tym zagadnieniem.
Przypisy
- Ogólnopolskie Stowarzyszenie Rodzina Policyjna 1939 r.: Aktualności Rozmiar czcionki czcionka normalna czcionka średnia czcionka duża Powstańcom Śląskim - Pamiętamy, Doceniamy, Dziękujemy. osrp-slask.policja.gov.pl, 12.11.2023 r. [dostęp 05.10.2024 r.]
- a b Parafia św. Jana i Pawła Męczenników w Katowicach: ŚP. Franciszek Górecki-Zagórnik. www.fara-dab.pl. [dostęp 05.10.2024 r.]
- Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu: Ewidencja grobów weteranów walk o Wolność i Niepodległość Polski. Górecki-Zagórnik. bip.ipn.gov.pl. [dostęp 05.10.2024 r.]
- AndrzejA. Niedoba AndrzejA., Na wszystkich frontach, „Trybuna Robotnicza” (103), Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe RSW "Prasa", 03.05.1966 r., s. 6 [dostęp 06.10.2024 r.]
- Wylężek 2024, s. 257.
- Wylężek 2024, s. 128.
- Rzewiczok 1999, s. 89.
- a b c Rzewiczok 1999, s. 90.
- Snoch 2004, s. 354.
- Snoch 2004, s. 355.
- a b c d Snoch 2004, s. 356.
- Uchwała Rady Miejskiej Katowic w sprawie zmiany nazwy ulicy Alfreda w Katowicach. bip.katowice.eu, 27.01.1997 r. [dostęp 05.10.2024 r.]
- Uchwała Rady Miejskiej Katowic w sprawie uchylenia uchwały XXXVII/351/97 Rady Miejskiej Katowic z dnia 27 stycznia 1997 r. w sprawie zmiany nazwy ulicy Alfreda w Katowicach. bip.katowice.eu, 28.04.1997 r. [dostęp 05.10.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Kazimierz Śliwa | Piotr Patalong | Marian Brytan | Ludwik Wiechuła | Jarosław Szymczyk | Wiktor Kania | Bernard Wiechuła | Karl NeumannOceń: Franciszek Zagórnik